Dla nauczyciela
Imię i nazwisko autora: Anna Ruszczyk
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Jak można wpłynąć na poprawę stanu środowiska przyrodniczego w Polsce?
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa III
PODSTAWA PROGRAMOWA
Zakres podstawowy: XIV. Regionalne zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Polski: podział na regiony fizycznogeograficzne, budowa geologiczna i zasoby surowcowe, ukształtowanie powierzchni, sieć wodna, warunki klimatyczne, formy ochrony przyrody, stan środowiska przyrodniczego.
Uczeń: 11) uzasadnia konieczność działań na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego w Polsce, określa możliwości własnego zaangażowania w tym zakresie oraz przedstawia różne formy ochrony przyrody w Polsce i własnym regionie.
Kształtowane kompetencje kluczowe
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
wyjaśnia zasadność działań na rzecz poprawy stanu środowiska w Polsce,
omawia przykłady działań, które powinny podejmować władze państwowe lub samorządowe w celu poprawy stanu środowiska przyrodniczego,
przedstawia przykłady zachowań proekologicznych, które można stosować indywidualnie.
Strategie nauczania: konektywizm, konstruktywizm
Metody nauczania: burza mózgów, dyskusja, drzewo decyzyjne, metody operatywne (praca z tekstem e‑materiału, gra edukacyjna)
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach, praca na forum klasy
Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, e‑materiał
Materiały pomocnicze
Zielone lekcje. Pomocnicze materiały dydaktyczne, praca zbiorowa (red. J. Russocka‑Stoch), Polskie Towarzystwo Ekonomiki Gospodarstwa Domowego, Warszawa 1996.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Wprowadzenie do lekcji - nauczyciel zadaje uczniom pytanie: dlaczego chcemy chronić i poprawiać stan środowiska przyrodniczego?.
Analiza i grupowanie odpowiedzi uczniów, następuje krótka dyskusja.
Przedstawienie tematu lekcji i jej celów.
Faza realizacyjna
Nawiązując do dyskusji wprowadzającej w temat, nauczyciel informuje uczniów, że ochrona środowiska przyrodniczego to zmiany systemowe oraz zmiany, które może wprowadzić każdy z nas.
Nauczyciel formułuje problem, który będzie rozpatrywany na lekcji: sposoby wpływania na poprawę stanu środowiska przyrodniczego w Polsce.
Nauczyciel dzieli uczniów na grupy; każda grupa otrzymuje arkusz papieru i pisaki oraz wybiera lidera.
Uczniowie mają pracować metodą drzewa decyzyjnego; na dole arkusza wpisują problem, w grupach zastanawiają się nad sposobami jego rozwiązania i wspólnie ustalają (wybierają) możliwe działania (w zależności od liczby grup można ustalić, że każda wybiera 3‑4 rozwiązania).
Następnie, korzystając z tekstu e‑materiału (Przeczytaj), uczniowie omawiają i zapisują skutki (pozytywne i negatywne) zaproponowanych rozwiązań. Wyciągają wnioski.
Każda grupa przedstawia wyniki swojej pracy.
Uczniowie dyskutują nad efektami pracy poszczególnych zespołów.
Na zakończenie dyskusji nauczyciel prosi uczniów, aby każdy indywidualnie rozwiązał test samosprawdzający Milionerzy (gra dydaktyczna – e‑materiał) – na jego rozwiązanie uczniowie mają 5 minut.
Sprawdzenie wyników testu.
Faza podsumowująca
Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji (odwołując się do celów lekcji) i wprowadza uczniów do fazy ćwiczeń – uczniowie wykonują wybrane przez nauczyciela ćwiczenia.
Nauczyciel pyta o ewentualne trudności i wyjaśnia je.
Uczniowie dzielą się informacjami na temat lekcji, np. co im się najbardziej podobało, co było dla nich nową wiedzą, do czego mogą wykorzystać zdobyte informacje.
Praca domowa
Wiele pozytywnych zmian (w celu ochrony środowiska przyrodniczego) można zainicjować osobiście, zmieniając własne nawyki i zachowania w najbliższym otoczeniu, w domu czy szkole. Opisz zmiany, które sam możesz wprowadzić – przedstaw możliwe skutki tych działań.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Gra dydaktyczna może zostać wykorzystana na lekcji powtórzeniowej z działu XIV (zakres podstawowy) lub do samodzielnego utrwalenia wiedzy przez ucznia.
Gra dydaktyczna może zostać wykorzystana w trakcie lekcji o przykładach działań służących zachowaniu walorów krajobrazów przyrodniczych i kulturowych oraz zapobieganiu ich degradacji (zakres rozszerzony: XIV. 6).