Imię i nazwisko autora: Anna Ruszczyk

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Jak można wpłynąć na poprawę stanu środowiska przyrodniczego w Polsce?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa III

PODSTAWA PROGRAMOWA

Zakres podstawowy: XIV. Regionalne zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Polski: podział na regiony fizycznogeograficzne, budowa geologiczna i zasoby surowcowe, ukształtowanie powierzchni, sieć wodna, warunki klimatyczne, formy ochrony przyrody, stan środowiska przyrodniczego.

Uczeń: 11) uzasadnia konieczność działań na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego w Polsce, określa możliwości własnego zaangażowania w tym zakresie oraz przedstawia różne formy ochrony przyrody w Polsce i własnym regionie.

Kształtowane kompetencje kluczowe

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • wyjaśnia zasadność działań na rzecz poprawy stanu środowiska w Polsce,

  • omawia przykłady działań, które powinny podejmować władze państwowe lub samorządowe w celu poprawy stanu środowiska przyrodniczego,

  • przedstawia przykłady zachowań proekologicznych, które można stosować indywidualnie.

Strategie nauczania: konektywizm, konstruktywizm

Metody nauczania: burza mózgów, dyskusja, drzewo decyzyjne, metody operatywne (praca z tekstem e‑materiału, gra edukacyjna)

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach, praca na forum klasy

Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, e‑materiał

Materiały pomocnicze

Zielone lekcje. Pomocnicze materiały dydaktyczne, praca zbiorowa (red. J. Russocka‑Stoch), Polskie Towarzystwo Ekonomiki Gospodarstwa Domowego, Warszawa 1996.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

  • Wprowadzenie do lekcji - nauczyciel zadaje uczniom pytanie: dlaczego chcemy chronić i poprawiać stan środowiska przyrodniczego?.

  • Analiza i grupowanie odpowiedzi uczniów, następuje krótka dyskusja.

  • Przedstawienie tematu lekcji i jej celów.

Faza realizacyjna

  • Nawiązując do dyskusji wprowadzającej w temat, nauczyciel informuje uczniów, że ochrona środowiska przyrodniczego to zmiany systemowe oraz zmiany, które może wprowadzić każdy z nas.

  • Nauczyciel formułuje problem, który będzie rozpatrywany na lekcji: sposoby wpływania na poprawę stanu środowiska przyrodniczego w Polsce.

  • Nauczyciel dzieli uczniów na grupy; każda grupa otrzymuje arkusz papieru i pisaki oraz wybiera lidera.

  • Uczniowie mają pracować metodą drzewa decyzyjnego; na dole arkusza wpisują problem, w grupach zastanawiają się nad sposobami jego rozwiązania i wspólnie ustalają (wybierają) możliwe działania (w zależności od liczby grup można ustalić, że każda wybiera 3‑4 rozwiązania).

  • Następnie, korzystając z tekstu e‑materiału (Przeczytaj), uczniowie omawiają i zapisują skutki (pozytywne i negatywne) zaproponowanych rozwiązań. Wyciągają wnioski.

  • Każda grupa przedstawia wyniki swojej pracy.

  • Uczniowie dyskutują nad efektami pracy poszczególnych zespołów.

  • Na zakończenie dyskusji nauczyciel prosi uczniów, aby każdy indywidualnie rozwiązał test samosprawdzający Milionerzy (gra dydaktyczna – e‑materiał) – na jego rozwiązanie uczniowie mają 5 minut.

  • Sprawdzenie wyników testu.

Faza podsumowująca

  • Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji (odwołując się do celów lekcji) i wprowadza uczniów do fazy ćwiczeń – uczniowie wykonują wybrane przez nauczyciela ćwiczenia.

  • Nauczyciel pyta o ewentualne trudności i wyjaśnia je.

  • Uczniowie dzielą się informacjami na temat lekcji, np. co im się najbardziej podobało, co było dla nich nową wiedzą, do czego mogą wykorzystać zdobyte informacje.

Praca domowa

  • Wiele pozytywnych zmian (w celu ochrony środowiska przyrodniczego) można zainicjować osobiście, zmieniając własne nawyki i zachowania w najbliższym otoczeniu, w domu czy szkole. Opisz zmiany, które sam możesz wprowadzić – przedstaw możliwe skutki tych działań.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

  • Gra dydaktyczna może zostać wykorzystana na lekcji powtórzeniowej z działu XIV (zakres podstawowy) lub do samodzielnego utrwalenia wiedzy przez ucznia.

  • Gra dydaktyczna może zostać wykorzystana w trakcie lekcji o przykładach działań służących zachowaniu walorów krajobrazów przyrodniczych i kulturowych oraz zapobieganiu ich degradacji (zakres rozszerzony: XIV. 6).