Autor: Maurycy Gast

Temat: Tabele o zmiennych rozmiarach w arkuszu kalkulacyjnym

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Dowiesz się, jak poradzić sobie z tabelami o zmiennych rozmiarach.

• Nauczysz się wyznaczać zawartość prawej dolnej komórki zakresu.

• Poznasz sposób na wyznaczanie zawartości ostatniego wiersza zestawienia.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem multimedium i ćwiczeń interaktywnych;

• film;

• ćwiczenia praktyczne.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• oprogramowanie Microsoft Excel 2010, LibreOffice Calc 4.1 lub wybrany odpowiednik.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia e‑materiał: „Tabele o zmiennych rozmiarach w arkuszu kalkulacyjnym”. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z treściami w sekcji „Samouczek I”.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wprowadza uczniów szczegółowo w temat lekcji i jej cele. Może posłużyć się wyświetloną na tablicy zawartością sekcji „Wprowadzenie”.

2. Rozpoznanie wiedzy uczniów. Nauczyciel wyświetla na tablicy pytania zawarte w sekcji „Wprowadzenie”:
   – Jak ułatwić sobie pracę z tabelami, które nie mają stałego rozmiaru, a dodatkowo dodawane są do nich kolejne dane?
   – W jaki sposób za pomocą formuły, wykorzystując funkcję INDEKS, odczytać zawartość prawej dolnej komórki zakresu?
   – Jak wyznaczyć zawartość ostatniego wiersza zestawienia?
   Ochotnicy na nie odpowiadają. Pozostali uczniowie uzupełniają ich wypowiedzi lub przedstawiają swoje propozycje.

1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Samouczek II”. Następnie dobierają się w pary, pobierają plik do pracy i wspólnie wykonują polecenie 1 i 2 z tej sekcji. Po upływie wyznaczonego przez nauczyciela czasu następuje prezentacja rozwiązań.

2. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią sekcji „Samouczek III” dotyczący wyznaczania zawartości ostatniego wiersza zestawienia. Następnie wspólnie w klasie analizują, czy wszystko jest zrozumiał, nauczyciel może wyjaśnić niejasności. W dalszej kolejności odtwarza na dużym ekranie film z tej sekcji.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie na zakończenie zajęć pobierają plik do ćwiczeń z sekcji „Samouczek III”. W kilkuosobowych grupach określają automatycznie ostatnią wartość w pierwszej kolumnie tabeli, a następnie formatują zestawienie jako tabelę automatyczną i określają w niej liczbę wierszy i kolumn.

2. Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji i inicjuje krótką rozmowę na temat spełnienia kryteriów sukcesu.

Praca domowa:

1. Uczniowie na dużych arkuszach papieru tworzą mapę myśli podsumowującą wiedzę dotyczącą tabel o zmiennych rozmiarach w arkuszu kalkulacyjnym.

Materiały pomocnicze:

• Oficjalna dokumentacja techniczna dla oprogramowania Microsoft Excel 2010 (lub nowszej wersji), LibreOffice Calc 4.1 lub wybranego odpowiednika.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą wykorzystać treści w sekcjach: „Samouczek I”, „Samouczek II”, „Samouczek III” jako materiał do lekcji powtórkowej.