Autor: Katarzyna Maćkowska

Temat: Słownik filozoficzny: eklektyzm

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele lekcji. Uczeń:

• dowie się, jak ewoluowała grecka myśl filozoficzna w okresie hellenistycznym;

• scharakteryzuje eklektyzm jako kierunek filozoficzny;

• przeanalizuje znaczenie eklektyzmu w filozofii, sztuce i architekturze.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• odwrócona klasa;

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• mapa myśli;

• prezentacja TED.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca całego zespołu klasowego;

• praca w parach.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Słownik filozoficzny: eklektyzm”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się przed zajęciami z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i rozwiązanie ćwiczenia nr 3 z sekcji „Sprawdź się”.

Faza wprowadzająca:

1. Prowadzący zajęcia loguje się na platformie. Na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika wyświetla temat lekcji, następnie omawia cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu. Wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

2. Dyskusja wprowadzająca. Nauczyciel, za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji. Prosi wybranego ucznia o przeczytanie pytania znajdującego się we wprowadzeniu do e‑materiału: Co jest prawdziwym celem filozofii? i rozpoczęcie dyskusji na podstawie przeczytanego przed lekcją tekstu. Po zakończeniu dyskusji chętna/wybrana osoba przedstawia wnioski.

Faza realizacyjna:

1. Mapa myśli. Nauczyciel zapisuje na tablicy hasło związane z tematem zajęć: EKLEKTYZM JAKO KIERUNEK FILOZOFICZNY. Uczniowie podają swoje pomysły, a wyznaczony moderator zapisuje je na tablicy w formie mapy myśli/pojęć, której centralnym punktem jest zapisany problem. Po zapisaniu propozycji uczniowie samodzielnie je weryfikują. Następnie nauczyciel uzupełnia wypowiedzi uczniów, jeśli jest to konieczne.

2. Ćwiczenia przedmiotowe. Nauczyciel wyświetla na tablicy ćwiczenie nr 6: Przedstaw w punktach główne założenia etyki platonizmu, arystotelizmu i stoicyzmu. W czym są do siebie podobne, a w czym różne?. Uczniowie w zespołach dwuosobowych wspólnie rozwiązują zadanie. Omówienie odpowiedzi na forum klasy.

3. Następnie ćwiczenie (nr 2) uczniowie wykonują indywidualnie. Ochotnicy odczytują, w jaki sposób połączyli maksymy i ich autorów i odnoszą treść cytatów do kierunków filozoficznych, które reprezentują poszczególni filozofowie.

4. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Prezentacja TED”. Odczytanie polecenia do multimedium: Odpowiedz, o jakich sposobach filozofii mówi dr. Mazur w swoim wykładzie. Czy masz pomysł, żeby uzupełnić jego listę o inną metodę filozofowania? Wspólna praca całego zespołu klasowego nad odpowiedziami.

5. Prowadzący inicjuje dyskusję na temat, pytając:
   - Jaką metodę filozofii stosował eklektyzm. Czy potraficie uzasadnić swoje twierdzenie?
   - Co łączy różne sposoby filozofowania: te starożytne i współczesne?

Faza podsumowująca:

1. W ramach podsumowania uczniowie wspólnie zastanawiają się, jak eklektyzm wpłynął na sztukę.

2. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wspólnie z uczniami poddaje refleksji proces dydaktyczny: czego się uczniowie nauczyli, czy osiągnęli założone cele?

Praca domowa:

1. Napisz esej, w którym rozważysz słowa Cycerona: Co nie jest moralnie dobre, nie jest pożyteczne.

Materiały pomocnicze:

• Tatarkiewicz W., Historia filozofii, tom 1, Warszawa 2005.

• Legowicz J., Historia filozofii starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 1973.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Prezentacja TED” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania.