Dla nauczyciela
Autor: Paulina Król
Przedmiot: Język polski
Temat: Prawda uczuć, maska ironii
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
zna wybranych przedstawicieli pokolenia Kolumbów;
analizuje wybrane utwory Mirona Białoszewskiego i Wisławy Szymborskiej;
analizuje rolę dystansu i ironii w poezji polskiej tworzonej po roku 1945;
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm;
nauczanie wyprzedzające.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem e‑podręcznika;
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
praca z tekstem;
burza mózgów.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel udostępnia uczniom e‑materiał: „Prawda uczuć, maska ironii” i prosi ich o zapoznanie się z materiałem w sekcji „Przeczytaj”.
Nauczyciel prosi trzech uczniów o wspólne przygotowanie prezentacji „Pokolenie Kolumbów”.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel wyświetla sekcję „Wprowadzenie” i odczytuje cele ucznia. Uczniowie samodzielnie czytają treść wprowadzenia i na głos omawiają kryteria sukcesu.
Nauczyciel rozpoczyna krótką rozmowę na podstawie tekstu: „Trzy pokolenia poetów” w sekcji „Przeczytaj”.
Prezentacja uczniów. Zgłoszeni przed lekcją uczniowie przedstawiają prezentację „Pokolenie Kolumbów”. Reszta uczniów zapisuje notatki.
Faza realizacyjna:
Uczniowie przystępują do burzy mózgów: Co przyniosła odwilż?. Uczniowie wraz z nauczycielem dyskutują na podany temat. Nauczyciel dopowiada informacje i komentuje.
Uczniowie dzielą się na dwie grupy. Każda z nich opracowuje podrozdziały: grupa 1: Twórczość Mirona Białoszewskiego; grupa 2: Twórczość Wisławy Szymborskiej. Zespoły odpowiadają na pytania:
– Jakie były okoliczności powstania utworów?
– Jaki wpływ na powstanie utworów ma biografia autora?
– Do jakiego nurtu literackiego należą utwory? Co o tym świadczy? Uczniowie przedstawiają odpowiedzi na podane pytania. Nauczyciel analizuje je i komentuje.Uczniowie wyświetlają sekcję „Animacja” i tworzą cztery grupy. Nauczyciel wyznacza każdej grupie polecenia: 1‑4. Po umówionym czasie następuje prezentacja. Uczniowie dopowiadają. Nauczyciel dokonuje analizy prac uczniów.
Uczniowie w parach rozwiązują ćwiczenia 1‑5 z sekcji „Sprawdź się”. Nauczyciel sprawdza odpowiedzi.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel ponownie wyświetla sekcję „Animacja”. Prosi uczniów o przygotowanie odpowiedzi do polecenia 5.
Uczniowie omawiają zdobyte umiejętności. Analizują, czego dotyczyła lekcja.
Praca domowa:
Uczniowie czytają tekst do ćwiczeń 6‑9 z sekcji „Sprawdź się” i rozwiązują zadania.
Materiały pomocnicze:
George Lakoff, Mark Johnson, Metafory w naszym życiu, Warszawa 2010.
E. Miodońska‑Brookes, A. Kulawik, M. Tatara, Zarys poetyki, Warszawa 1974.
Bożena Chrząstowska, Autor - dzieło - poetyka. Problemy interpretacji w szkole, w: Metodyka literatury, tom 2, wybór i oprac. J. Pachecka, A. Piątkowska, K. Sałkiewicz, Warszawa 2002.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Film” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.