Autorka: Małorzata Krzeszowska

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Społeczeństwo tradycyjne (przedprzemysłowe) i przemysłowe

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

II. Różnorodność kulturowa.

Uczeń:

2) charakteryzuje wiejską społeczność tradycyjną; wskazuje na różnice między społeczeństwem przemysłowym i poprzemysłowym.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje cechy społeczeństwa tradycyjnego i przemysłowego;

• wskazuje przykłady społeczeństw tradycyjnych;

• analizuje zmiany w strukturze społecznej związane ze zmianą modelu.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• metoda projektów;

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Uczniowie metodą burzy mózgów przypominają sobie, jak wyglądał rozwój form społeczeństwa. Porównują ze sobą społeczeństwa koczownicze i osiadłe.

2. Przedstawienie uczniom tematu zajęć: „Społeczeństwo tradycyjne (przedprzemysłowe) i przemysłowe”, na którego podstawie uczniowie formułują cele lekcji.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie w grupach zapoznają się z materiałem z sekcji „Przeczytaj”. Każda z grup opracowuje pięć pytań odnośnie treści modułu. Pytania wkładają do pudełka. Następnie grupy losują pytania i znajdują na nie odpowiedzi. Przedstawiają je na forum klasy. W razie potrzeby nauczyciel uzupełnia odpowiedzi uczniów.

2. Uczniowie przechodzą do multimedium i w parach uzupełniają mapę myśli. Wykonują też ćwiczenie 1 do multimedium. Swoje odpowiedzi porównują z odpowiedziami innych par.

3. Uczniowie rozmawiają na temat tego, co doprowadziło do kolejnych przemian społeczeństw.

4. Nauczyciel dzieli klasę na dwie grupy. Każda z nich opracowuje argumenty na poparcie jednej tezy:

• grupa 1 - w społeczeństwie tradycyjnym stosunki ekonomiczne były korzystniejsze dla osób z niższych warstw społecznych;

• grupa 2 - w społeczeństwie przemysłowym stosunki ekonomiczne były korzystniejsze dla osób z niższych warstw społecznych.

5. Uczniowie przechodzą do dyskusji na wymieniony wyżej temat. Przedstawiają swoje argumenty. Przed zakończeniem nauczyciel pyta, czy ktoś chce zmienić grupę. Na koniec uczniowie wnioski z dyskusji umieszczają w ćwiczeniu 2 do multimedium.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie dokańczają zdanie: „Społeczeństwa zmieniają się jak …, ponieważ …”.

2. Uczniowie wykonują ćwiczenia 5–8 dołączone do e‑materiału.

Praca domowa:

Wykonaj pozostałe ćwiczenia.

Materiały pomocnicze:

Anthony Giddens, Socjologia, Warszawa 2020.

Jan Turowski, Socjologia. Wielkie struktury społeczne, Lublin 1994.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Mapa myśli może być bazą do przygotowania notatki na temat charakterystyki modeli społeczeństwa.