Dla nauczyciela
Autorka: Małorzata Krzeszowska
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Społeczeństwo tradycyjne (przedprzemysłowe) i przemysłowe
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
II. Różnorodność kulturowa.
Uczeń:
2) charakteryzuje wiejską społeczność tradycyjną; wskazuje na różnice między społeczeństwem przemysłowym i poprzemysłowym.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
charakteryzuje cechy społeczeństwa tradycyjnego i przemysłowego;
wskazuje przykłady społeczeństw tradycyjnych;
analizuje zmiany w strukturze społecznej związane ze zmianą modelu.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
metoda projektów;
dyskusja;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Uczniowie metodą burzy mózgów przypominają sobie, jak wyglądał rozwój form społeczeństwa. Porównują ze sobą społeczeństwa koczownicze i osiadłe.
2. Przedstawienie uczniom tematu zajęć: „Społeczeństwo tradycyjne (przedprzemysłowe) i przemysłowe”, na którego podstawie uczniowie formułują cele lekcji.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie w grupach zapoznają się z materiałem z sekcji „Przeczytaj”. Każda z grup opracowuje pięć pytań odnośnie treści modułu. Pytania wkładają do pudełka. Następnie grupy losują pytania i znajdują na nie odpowiedzi. Przedstawiają je na forum klasy. W razie potrzeby nauczyciel uzupełnia odpowiedzi uczniów.
2. Uczniowie przechodzą do multimedium i w parach uzupełniają mapę myśli. Wykonują też ćwiczenie 1 do multimedium. Swoje odpowiedzi porównują z odpowiedziami innych par.
3. Uczniowie rozmawiają na temat tego, co doprowadziło do kolejnych przemian społeczeństw.
4. Nauczyciel dzieli klasę na dwie grupy. Każda z nich opracowuje argumenty na poparcie jednej tezy:
grupa 1 - w społeczeństwie tradycyjnym stosunki ekonomiczne były korzystniejsze dla osób z niższych warstw społecznych;
grupa 2 - w społeczeństwie przemysłowym stosunki ekonomiczne były korzystniejsze dla osób z niższych warstw społecznych.
5. Uczniowie przechodzą do dyskusji na wymieniony wyżej temat. Przedstawiają swoje argumenty. Przed zakończeniem nauczyciel pyta, czy ktoś chce zmienić grupę. Na koniec uczniowie wnioski z dyskusji umieszczają w ćwiczeniu 2 do multimedium.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie dokańczają zdanie: „Społeczeństwa zmieniają się jak …, ponieważ …”.
2. Uczniowie wykonują ćwiczenia 5–8 dołączone do e‑materiału.
Praca domowa:
Wykonaj pozostałe ćwiczenia.
Materiały pomocnicze:
Anthony Giddens, Socjologia, Warszawa 2020.
Jan Turowski, Socjologia. Wielkie struktury społeczne, Lublin 1994.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Mapa myśli może być bazą do przygotowania notatki na temat charakterystyki modeli społeczeństwa.