Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Autor: Anna Grabarczyk

Przedmiot: Język polski

Temat: Achilles: szlachetny rycerz czy bezwzględny morderca?

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
1) rozumie podstawy periodyzacji literatury, sytuuje utwory literackie w poszczególnych okresach: starożytność, średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm, Młoda Polska, dwudziestolecie międzywojenne, literatura wojny i okupacji, literatura lat 1945–1989 krajowa i emigracyjna, literatura po 1989 r.;
3) rozróżnia gatunki epickie, liryczne, dramatyczne i synkretyczne, w tym: gatunki poznane w szkole podstawowej oraz epos, odę, tragedię antyczną, psalm, kronikę, satyrę, sielankę, balladę, dramat romantyczny, powieść poetycką, a także odmiany powieści i dramatu, wymienia ich podstawowe cechy gatunkowe;
8) wykazuje się znajomością i zrozumieniem treści utworów wskazanych w podstawie programowej jako lektury obowiązkowe;
9) rozpoznaje tematykę i problematykę poznanych tekstów oraz jej związek z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddaje ją refleksji;
10) rozpoznaje w utworze sposoby kreowania: świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; interpretuje je i wartościuje;
11) rozumie pojęcie motywu literackiego i toposu, rozpoznaje podstawowe motywy i toposy oraz dostrzega żywotność motywów biblijnych i antycznych w utworach literackich; określa ich rolę w tworzeniu znaczeń uniwersalnych;
III. Tworzenie wypowiedzi.
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
1) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;
4) zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji;
IV. Samokształcenie.
2. porządkuje informacje w problemowe całości poprzez ich wartościowanie; syntetyzuje poznawane treści wokół problemu, tematu, zagadnienia oraz wykorzystuje je w swoich wypowiedziach;
9. wykorzystuje multimedialne źródła informacji oraz dokonuje ich krytycznej oceny;
Lektura obowiązkowa
3) Homer, Iliada (fragmenty), Odyseja (fragmenty);
Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń: spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
9) rozumie pojęcie archetypu, rozpoznaje archetypy w utworach literackich oraz określa ich rolę w tworzeniu znaczeń uniwersalnych;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • pozna postać Achillesa, bohatera Iliady Homera;

  • oceni motywacje i działania Achillesa;

  • porówna postać Achillesa z wzorcami osobowymi rycerza, jakie ukształtowały się w kolejnych epokach.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • drama;

  • mapa myśli.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Nauczyciel prosi uczniów o odszukanie w różnych źródłach informacji na temat Iliady.
    - Kto jest autorem tekstu?
    - Kiedy powstało dzieło?
    - Gdzie powstał utwór?
    - Co jest głównym tematem Iliady?

  2. Uczniowie zapoznają się przed zajęciami z fragmentem Iliady ilustrującym pojedynek Achillesa z Hektorem.

Faza wprowadzająca:

  1. Uczniowie dzielą się informacjami przygotowanymi przed zajęciami. Tworzą również mapę myśli ilustrującą cechy Achillesa na podstawie przeczytanego fragmentu o pojedynku Achillesa z Hektorem.

  2. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat i cele zajęć oraz wspólne z uczniami ustala kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treściami w sekcji „Wprowadzenie” oraz „Przeczytaj”. Chętna osoba przedstawia krótko informacje, które zapamiętała z przeczytanych materiałów. Może również nawiązać do tego, czym jest pięta Achillesowa.

  2. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z grafiką interaktywną. Następnie wybierają jedno z wydarzeń umieszczonych na grafice i metodą dramy odgrywają je z kolegami i koleżankami. Proponują własne dialogi do odpowiedniej sceny.

  3. Nauczyciel na dużym ekranie pokazuje prezentację multimedialną. Uczniowie w parach lub kilkuosobowych grupach wykonują polecenia i ćwiczenia zamieszczone w tej sekcji.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie przygotowują w ramach podsumowania propozycję słów kluczy do poznanego tematu, np. Achilles, rycerz, wojownik, wojna trojańska, archetyp, bezwzględny morderca, wola, wzór rycerza, los, Iliada, porwanie Heleny. Mogą na tej podstawie stworzyć mapę myśli podsumowującą informacje z lekcji.

  2. Uczniowie korzystając z telefonów z dostępem do internetu, szukają w sieci dzieł, które tematycznie nawiązują do tematu lekcji. Przygotowują informację na temat autora dzieła, tytułu oraz krótko uzasadniają związek ilustracji z tematem (np. posąg Homera, Philippe‑Laurent, 1812, rzeźba, Musée du Louvre, Paryż; Tarcza Achillesa (ilustracja) [w:] „The Penny Magazine of the Society for the Diffusion of Useful Knowledge” 1832 (z dn. 22.10); Posąg Achillesa, Anthony Hevron, Hyde Park, Londyn.

Praca domowa:

  1. Na podstawie grafiki interaktywnej zamieszczonej w e‑materiale oceń postawę i postępowanie Achillesa.

Materiały pomocnicze:

  • Mała encyklopedia kultury antycznej, pod red. Zdzisława Piszczka, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1968.

  • Émile Mireaux, Życie codzienne w Grecji w epoce homeryckiej, Warszawa 1962.

Wskazówki metodyczne

  • Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Ilustracja interaktywna”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.