Autor: Ewa Orlewicz

Temat: Jak być dobrym filozofem?

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele lekcji (językiem ucznia):

• Przypomnisz sobie, czym w starożytności zajmowała się filozofia.

• Poznasz cechy pytania filozoficznego.

• Przeanalizujesz cechy dobrego filozofa.

Cele operacyjne. Uczeń:

• przypomni sobie, czym w starożytności zajmowała się filozofia;

• pozna cechy pytania filozoficznego;

• przeanalizuje cechy dobrego filozofa.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Jak być dobrym filozofem?” z zaleceniem przeczytania jego treści przed lekcją. Uczniowie przygotowują kolaże lub memy będącę ilustracją lub komentarzem do e‑materiału.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel loguje się na platformie i wyświetla na tablicy temat i cele lekcji. Prosi uczniów, by na podstawie wiadomości zdobytych przed lekcją zaproponowali kryteria sukcesu.

2. Prowadzący prosi wybranych uczniów, aby przedstawiali swoje prace wykonane w ramach przygotowania do zajęć i wyjaśnili ich przesłanie.

3. Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Kim jest filozof? Jakie stawia sobie cele? W jaki sposób można stać się filozofem?

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Uczniowie przystępują do cichego czytania tekstu zawartego w sekcji „Przeczytaj”, jeśli nauczyciel – na podstawie raportu na platformie – uważa, że przygotowanie uczniów jest wystarczające, może pominąć tę czynność. Uczniowie indywidualnie zapisują pięć najważniejszych ich zdaniem kwestii poruszanych w tekście. Następnie w parach porównują swoje wybory. Nauczyciel prosi wybrane pary o podsumowanie swojej pracy.

2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Film edukacyjny”. Odczytanie polecenia do multimedium: Co trzeba zrobić, żeby filozofować? Jaka jest rola wyobraźni w myśleniu filozoficznym? Wspólna praca całego zespołu klasowego nad odpowiedziami.

3. Prowadzący inicjuje dyskusję na temat: Czy znajomość historii filozofii jest konieczna, żeby być dobrym filozofem?

4. Uczniowie wykonują ćwiczenia od nr 1 do nr 5 z sekcji „Sprawdź się”. Wskazane osoby prezentują rozwiązania na forum klasy.

Faza podsumowująca:

1. W ramach podsumowania uczniowie wykonują ćwiczenie nr 6 z zakładki „Sprawdź się”: Sformułuj trzy pytania filozoficzne dotyczące sensu ludzkiego życia. Zweryfikuj ich poprawność w rozmowie z nauczycielem albo koleżanką lub kolegą.

2. Nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji zawarty w sekcji „Wprowadzenie” i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego się uczniowie nauczyli?

Praca domowa:

1. Uczniowie wykonują ćwiczenie nr 8 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

• Kobiela F., Jak to jest być filozofem? Objawy – przyczyny – terapia – rokowania, „Studia Philosophica Wratislaviensia” 2015/3, s. 9–34.

• Dummett M., Natura i przyszłość filozofii, tłum. M. Iwanicki, T. Szubka, Warszawa 2010.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Film edukacyjny” i przygotowują do niego pytania. Następnie zadają je sobie nawzajem, sprawdzając stopień przyswojenia jego treści.