Dla nauczyciela
Autor: Jarosław Dyrda
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Przyczyny konfliktów zbrojnych na świecie
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
XIII. Ład międzynarodowy.
Uczeń:
10) przedstawia konflikty międzynarodowe i etniczne w nieunijnej części Europy; lokalizuje je, wyjaśnia ich przyczyny i konsekwencje;
11) przedstawia konflikty międzynarodowe i etniczne w azjatyckiej części obszaru poradzieckiego; lokalizuje je i wyjaśnia ich przyczyny i konsekwencje;
12) przedstawia konflikty międzynarodowe i etniczne w XXI w. na obszarze Środkowego i Dalekiego Wschodu; lokalizuje je i wyjaśnia ich przyczyny i konsekwencje;
13) przedstawia konflikty międzynarodowe i etniczne w XXI w. na obszarze Afryki i Bliskiego Wschodu; lokalizuje je i wyjaśnia ich przyczyny i konsekwencje.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wymienia przyczyny konfliktów międzynarodowych i etnicznych w nieunijnej części Europy;
analizuje przyczyny konfliktów międzynarodowych w azjatyckiej części obszaru postsowieckiego;
wskazuje przyczyny konfliktów międzynarodowych i etnicznych w XXI w. na obszarze Środkowego i Dalekiego Wschodu;
przedstawia przyczyny konfliktów międzynarodowych i etnicznych na obszarze Afryki i Bliskiego Wschodu;
wskazuje na mapie miejsca wybranych konfliktów zbrojnych.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
odwrócona klasa.
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów;
dyskusja;
rozmowa nauczająca;
praca z mapą.
Formy zajęć:
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Przed lekcją
1. Zajęcia przeprowadzone metodą kształcenia wyprzedzającego. Podczas poprzedniego spotkania uczniowie otrzymują za zadanie zapoznać się z pojęciem konfliktów zbrojnych na świecie oraz wybranymi konfliktami zbrojnymi.
2. Podział klasy na cztery grupy, każda z nich ma za zadanie opracować krótką prezentację z wykorzystaniem materiałów audiowizualnych dotyczącą wybranego tematu:
grupa I – przyczyny międzynarodowych konfliktów zbrojnych;
grupa II – konflikty zbrojne w Europie;
grupa III – konflikty w Afryce;
grupa IV – konflikty w Azji.
Faza wstępna
1. Przedstawienie tematu i celów zajęć. Wprowadzenie do tematu przyczyn konfliktów zbrojnych na świecie.
Faza realizacyjna
1. Nauczyciel przedstawia zespołowi klasowemu informacje na temat konfliktów zbrojnych na świecie – rozmowa nauczająca.
2. Pierwsza grupa przedstawia przyczyny międzynarodowych konfliktów zbrojnych.
3. Grupa druga przedstawia najważniejsze konflikty zbrojne w Europie.
4. Trzecia grupa prezentuje swoje ustalenia w kwestii konfliktów zbrojnych w Afryce.
5. Grupa czwarta prezentuje główne konflikty we współczesnej Azji.
Faza podsumowująca
1. Wykonanie w parach ćwiczeń do schematu.
2. Każda grupa zapisuje na tablicy krótką informację o przyczynach konfliktów oraz konfliktach w Europie, Azji i Afryce.
4. Klasowa burza mózgów – przyczyny konfliktów międzynarodowych. Wykonanie przez klasę notatki z lekcji.
Praca domowa:
Wykonanie ćwiczeń z modułu „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Robert Łoś, Jacek Reginia‑Zacharski, Współczesne konflikty zbrojne, Warszawa 2019.
Słownik podstawowych terminów dotyczących bezpieczeństwa państwa, Warszawa 1994.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Schemat może służyć jako baza do przygotowania mapy myśli łączącej przyczyny z przykładami konfliktów zbrojnych.