SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autorki: Magdalena Fuhrmann

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Zróżnicowanie przestrzenne typów wsi

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa II

Podstawa programowa

VIII. Przemiany struktur demograficznych i społecznych oraz procesy osadnicze: rozmieszczenie i liczba ludności, przemiany demograficzne, migracje, zróżnicowanie narodowościowe, etniczne i religijne, kręgi kulturowe, sieć osadnicza, procesy urbanizacji, rozwój obszarów wiejskich.

Uczeń:

14) identyfikuje główne czynniki rozwoju obszarów wiejskich na świecie oraz wyjaśnia przyczyny depopulacji niektórych wsi w Polsce;

15) korzysta z map cyfrowych dostępnych w internecie w analizie sieci osadniczej wybranych regionów świata.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• charakteryzuje poszczególne typy wsi,

• omawia czynniki wpływające na zróżnicowanie przestrzenne typów wsi,

• rozpoznaje główne układy przestrzenne wsi.

Strategie nauczania: asocjacyjna

Metody nauczania: blended learning, IBSE

Forma zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny

Materiały pomocnicze

Szymańska D., Geografia osadnictwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Wprowadzenie do tematyki zajęć – pogadanka na temat zróżnicowania przestrzennego typów wsi. Nauczyciel może wykorzystać tekst wprowadzenia do e‑materiału i zaproponować krótką dyskusję na temat różnorodności przestrzeni wiejskiej oraz zróżnicowania przestrzennego wsi.

• Przedstawienie celów lekcji.

Faza realizacyjna

• Uczniowie indywidualnie zapoznają się z częścią „Przeczytaj” e‑materiału, następnie w grupach przygotowują mapy myśli lub plakaty dotyczące czynników wpływających na zróżnicowanie przestrzenne typów wsi. Po upływie ustalonego przez nauczyciela czasu uczniowie prezentują rezultaty pracy. Nauczyciel prosi, aby w trakcie prezentacji uczniowie charakteryzowali poszczególne typy wsi.

• W następnej części lekcji nauczyciel, korzystając z grafiki interaktywnej, prezentuje schematy przedstawiające typy przestrzenne wsi – zakrywa ich podpisy, zadaniem uczniów jest rozpoznanie układów przestrzennych wsi i nazwanie ich.

• Następnie uczniowie w grupach wykonują polecenia zawarte w tej części e‑materiału: „Odszukaj na mapie topograficznej lub na ortofotomapie (np. Google Maps lub Geoportal) wsie o układach przestrzennych prezentowanych w grafice interaktywnej” oraz „Określ układy przestrzenne wsi w swoim regionie. Uzyskaj informacje o historii rozwoju przestrzennego tych wsi”. Liderzy grup przedstawiają rezultaty pracy, nauczyciel czuwa nad poprawnością wykonania zadania.

Faza podsumowująca

• Wykonanie wskazanych przez nauczyciela ćwiczeń z sekcji „Sprawdź się”.

• Przypomnienie celów lekcji.

• Podsumowanie wiedzy zaprezentowanej na lekcji.

• Utrwalenie najważniejszych treści, szczególnie tych, które sprawiały uczniom najwięcej problemów podczas zajęć.

• Ocena pracy uczniów podczas zajęć.

Praca domowa

• Korzystając z aplikacji Google Maps i dostępnych źródeł, sporządź schematy przedstawiające układy przestrzenne trzech wybranych wsi z Twojego regionu.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Grafika interaktywna może zostać wykorzystana podczas zajęć dotyczących osadnictwa wiejskiego w Polsce (zakres podstawowy: XV. 6).