Dla nauczyciela
Autorka: Anna Rabiega
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Procedura zmiany Konstytucji RP
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
XI. System prawa w Rzeczypospolitej Polskiej.
Uczeń:
3) porównuje ścieżkę legislacyjną wymaganą do zmiany Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, tworzenia ustaw, ustawy budżetowej i projektów uznanych za pilne.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wyjaśnia, na czym polega szczególna treść, forma i moc konstytucji jako aktu prawnego;
analizuje procedurę zmiany Konstytucji RP;
rozważa przykładowe propozycje zmiany obowiązującej ustawy zasadniczej.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
lekcja odwrócona;
rozmowa nauczająca;
dyskusja.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Przed lekcją
1. Uczniowie zapoznają się z animacją dotyczącą zmiany konstytucji w polskim systemie prawnym.
2. Uczniowie wyszukują w dostępnych źródłach informacji na temat propozycji zmian w Konstytucji RP w ciągu ostatniego dwudziestolecia. Przedstawiają je wraz z argumentami zwolenników i przeciwników. Zapisują je w ćwiczeniu do animacji.
Faza wstępna
1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.
2. Podczas rozmowy nauczającej nauczyciel pyta uczniów, co ich zdaniem oznacza, że Konstytucja RP ma szczególną moc, treść i formę. Uczniowie podają swoje propozycje, nauczyciel w miarę potrzeby uzupełnia wyjaśnienia. Po każdym wyjaśnieniu nauczyciel pyta, jakie konkretnie konsekwencje wynikają z każdej z trzech omawianych cech Konstytucji RP (np. wyjaśnieniem szczególnej mocy prawnej jest to, że Konstytucja RP jest najwyżej w hierarchii źródeł prawa, co prowadzi do konsekwencji, że wszystkie pozostałe akty prawa muszą być z nią zgodne).
Faza realizacyjna
1. Uczniowie pracują w grupach kilkuosobowych, przeprowadzając dyskusje nt. proponowanych zmian w Konstytucji RP. Po upływie czasu przeznaczonego na dyskusję każda grupa przedstawia dwa argumenty za i dwa argumenty przeciw omawianej przez nich propozycji zmiany Konstytucji RP.
2. Uczniowie oglądają animację na temat procedury zmiany Konstytucji RP oraz zapoznają się z tekstem źródłowym. Następnie notują odpowiedzi na pytania zawarte w ćwiczeniu 2. Chętni/wybrani uczniowie przedstawiają swoje odpowiedzi, pozostali uzupełniają je, wszyscy uzupełniają swoje notatki. Następnie nauczyciel raz jeszcze przedstawia uczniom animację w celu weryfikacji poprawności odpowiedzi.
3. Uczniowie w parach rozwiązują ćwiczenia interaktywne 1–2 oraz 8 z sekcji „Sprawdź się”. Po upływie czasu przeznaczonego na rozwiązanie ćwiczenia, chętni/wybrani uczniowie przedstawiają swoje odpowiedzi.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie samodzielnie rozwiązują i sprawdzają ćwiczenia interaktywne 3–7 z sekcji „Sprawdź się”.
2. Dyskusja: „Czy warto (często) zmieniać konstytucję państwa?”. Po przedstawieniu argumentów i kontrargumentów chętne osoby przedstawiają podsumowanie.
Praca domowa:
Wybierz jedną ze wspomnianych podczas dzisiejszych zajęć propozycji zmian obowiązującej Konstytucji RP. Wyobraź sobie, że jesteś posłem przedstawiającym tę propozycję na posiedzeniu sejmu. Przygotuj swoje wystąpienie w tej sprawie, w którym opiszesz dokładnie, na czym miałaby polegać proponowana zmiana i dlaczego należałoby ją wprowadzić. Możesz również przygotować wystąpienie posła, który opowie się przeciwko proponowanej zmianie.
Materiały pomocnicze:
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., prawo.sejm.gov.pl.
Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, prawo.sejm.gov.pl.
Ustawa z dnia 7 maja 2009 r. o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, prawo.sejm.gov.pl.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Animacja może zostać wykorzystana podczas lekcji powtórkowej.