Dla nauczyciela
Autorka: Anna Wąsiel‑Alberska
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Ruchy społeczne, cz. 2
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.
Uczeń:
10) przedstawia założenia ideowe wybranych ruchów społecznych (np. alterglobalizm, ekologizm, feminizm);
VI. Społeczeństwo obywatelskie i kultura polityczna.
Uczeń:
1) przedstawia idee społeczeństwa obywatelskiego i charakteryzuje jego rozwój w XX‑wiecznym państwie polskim.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje obywatelskie;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne:
Uczeń:
charakteryzuje etapy dynamiki ruchów społecznych;
ocenia, jaki wpływ ma ruch społeczny na społeczeństwo;
analizuje konflikty generujące ruchy społeczne.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
WebQuest;
mapa myśli.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg zajeć
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.
Faza wstępna:
Przypomnienie informacji na temat tego, czym są ruchy społeczne i jaki jest ich podział (e‑materiał Ruchy społeczne, cz. 1). Chętne/wybrane osoby zabierają głos i dzielą się swoja wiedzą. Najważniejsze informacje zapisywane są na tablicy.
Przedstawienie tematu „Ruchy społeczne, cz. 2” i celów zajęć.
Faza realizacyjna:
Metoda jigsaw. Uczniowie odliczają do czterech. Następnie łączą się w zespoły wg przydzielonych numerów. Każda grupa opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”. Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem. Następnie chętne/wybrane osoby omawiają przydzielone zagadnienia. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.
Praca z audiobookiem. Uczniowie zapoznają się z treścią materiału, a potem w parach wykonują polecenia. Następnie wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udziela też uczniom informacji zwrotnej.
Uczniowie w parach przygotowują argumenty do dyskusji dotyczącej zagadnień poruszonych w materiale w sekcji „Audiobook”. Dyskutują, a następnie wybrane osoby przedstawiają wnioski.
Praca ze schematem. Po zapoznaniu się z informacjami następuje indywidualne rozwiązanie ćwiczeń 1 i 2 dołączonych do schematu. Chętne/wybrane osoby przedstawiają odpowiedzi i uzasadniają swój wybór.
Elementy WebQuestu – praca z mapami myśli. Uczniowie analizują płaszczyzny konfliktów generujących powstawanie ruchów społecznych. Następnie, korzystając ze źródeł internetowych, wyszukują przykłady takich ruchów i uzupełniają mapy myśli. Po wykonanym zadaniu dyskutują na temat wartości, które wywołują najwięcej konfliktów i powodują powstawanie największych ruchów społecznych.
Faza podsumowująca:
Uczniowie dobierają się w pary i wymieniają poglądami, dzielą się tym, czego się nauczyli.
Praca domowa:
Przygotuj kilka pytań dotyczących poruszanych na zajęciach zagadnień, których możesz się spodziewać na kartkówce.
Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.
Materiały pomocnicze:
Bogdan Ekstowicz, Procesy i ruchy społeczne w świecie na przełomie XX i XXI w., „Civitas Hominibus: Rocznik Filozoficzno‑Społeczny”, 2015, nr 10, s. 45–55.
Tadeusz Paleczny, Nowe ruchy społeczne, Kraków 2010.
Katarzyna Żurawska, Ruch społeczny jako przejaw aktywności zbiorowości społecznej, „Rozprawy Społeczne”, 2019, nr 13, s. 26–35.
Edward Wnuk‑Lipiński, Socjologia życia publicznego, Warszawa 2008.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Audiobook” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.