Autorka: Anna Wąsiel‑Alberska

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Ruchy społeczne, cz. 2

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.

Uczeń:

10) przedstawia założenia ideowe wybranych ruchów społecznych (np. alterglobalizm, ekologizm, feminizm);

VI. Społeczeństwo obywatelskie i kultura polityczna.

Uczeń:

1) przedstawia idee społeczeństwa obywatelskiego i charakteryzuje jego rozwój w XX‑wiecznym państwie polskim.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • charakteryzuje etapy dynamiki ruchów społecznych;

  • ocenia, jaki wpływ ma ruch społeczny na społeczeństwo;

  • analizuje konflikty generujące ruchy społeczne.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja;

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • WebQuest;

  • mapa myśli.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg zajeć

Przed lekcją:

  1. Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna:

  1. Przypomnienie informacji na temat tego, czym są ruchy społeczne i jaki jest ich podział (e‑materiał Ruchy społeczne, cz. 1). Chętne/wybrane osoby zabierają głos i dzielą się swoja wiedzą. Najważniejsze informacje zapisywane są na tablicy.

  2. Przedstawienie tematu „Ruchy społeczne, cz. 2” i celów zajęć.

Faza realizacyjna:

  1. Metoda jigsaw. Uczniowie odliczają do czterech. Następnie łączą się w zespoły wg przydzielonych numerów. Każda grupa opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”. Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem. Następnie chętne/wybrane osoby omawiają przydzielone zagadnienia. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

  2. Praca z audiobookiem. Uczniowie zapoznają się z treścią materiału, a potem w parach wykonują polecenia. Następnie wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udziela też uczniom informacji zwrotnej.

  3. Uczniowie w parach przygotowują argumenty do dyskusji dotyczącej zagadnień poruszonych w materiale w sekcji „Audiobook”. Dyskutują, a następnie wybrane osoby przedstawiają wnioski.

  4. Praca ze schematem. Po zapoznaniu się z informacjami następuje indywidualne rozwiązanie ćwiczeń 1 i 2 dołączonych do schematu. Chętne/wybrane osoby przedstawiają odpowiedzi i uzasadniają swój wybór.

  5. Elementy WebQuestu – praca z mapami myśli. Uczniowie analizują płaszczyzny konfliktów generujących powstawanie ruchów społecznych. Następnie, korzystając ze źródeł internetowych, wyszukują przykłady takich ruchów i uzupełniają mapy myśli. Po wykonanym zadaniu dyskutują na temat wartości, które wywołują najwięcej konfliktów i powodują powstawanie największych ruchów społecznych.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie dobierają się w pary i wymieniają poglądami, dzielą się tym, czego się nauczyli.

Praca domowa:

  1. Przygotuj kilka pytań dotyczących poruszanych na zajęciach zagadnień, których możesz się spodziewać na kartkówce.

  2. Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

  • Bogdan Ekstowicz, Procesy i ruchy społeczne w świecie na przełomie XX i XXI w., „Civitas Hominibus: Rocznik Filozoficzno‑Społeczny”, 2015, nr 10, s. 45–55.

  • Tadeusz Paleczny, Nowe ruchy społeczne, Kraków 2010.

  • Katarzyna Żurawska, Ruch społeczny jako przejaw aktywności zbiorowości społecznej, „Rozprawy Społeczne”, 2019, nr 13, s. 26–35.

  • Edward Wnuk‑Lipiński, Socjologia życia publicznego, Warszawa 2008.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

  • Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Audiobook” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.