Autor: Joanna Kalinowska

Temat: Decyzje kongresu w sprawie polskiej

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• opisuje, co zamierzały osiągnąć mocarstwa na kongresie wiedeńskim;

• charakteryzuje kulisy wielkiej polityki i metody działania mocarstw;

• wyjaśnia ustalenia kongresu wiedeńskiego w sprawie polskiej.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Wyświetlenie przez nauczyciela tematu i celów zajęć, przejście do wspólnego ustalenia kryteriów sukcesu.

2. Dyskusja wprowadzająca. Uczniowie interpretują ilustrację okładkową, wskazując na jej powiązania z tematem i celami lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Praca w grupach z treścią e‑materiału. Każda z nich opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”:

• Grupa 1 i 5 – Sprawa polska w optyce mocarstw europejskich;

• Grupa 2 i 6 - Jak trudno wygrać pokój;

• Grupa 3 i 7 - Czwarty rozbiór Polski;

• Grupa 4 i 8 - Książę Czartoryski i rozczarowani patrioci.

Po zakończeniu pracy przedstawiciele zespołów prezentują przydzielone zagadnienie. Pozostali uczniowie sporządzają notatki, mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

2. Praca z multimedium („Mapa interaktywna”). Nauczyciel czyta polecenie 2: „Przeanalizuj dostępne informacje oraz mapę ziem polskich z 1848 roku i z okresu I wojny światowej. Oceń trwałość postanowień terytorialnych kongresu w odniesieniu do ziem polskich” i poleca uczniom, aby w parach wykonali zadanie w oparciu o wskazówki zawarte w e‑materiale.

3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel przechodzi do sekcji „Sprawdź się”. Uczniowie indywidualnie rozwiązują zadania na czas, od najłatwiejszych do najtrudniejszych. Nauczyciel na platformie śledzi postępy uczestników zajęć. Osoba, która poprawnie rozwiąże zadania jako pierwsza, wygrywa, a nauczyciel może nagrodzić ocenami za aktywność.

4. Uczniowie w parach wykonują kolejne zadanie nr 8. Nauczyciel obserwuje postęp pracy i udziela uczniom informacji zwrotnej.

Faza podsumowująca:

1. Na koniec zajęć nauczyciel poleca uczniom rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach nauczyłem się…

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów.

Praca domowa:

1. Opracuj podsumowanie tematu „Decyzje kongresu w sprawie polskiej” w formie pytań do krzyżówki.

2. Wykonaj polecenie nr 3 z sekcji „Mapa interaktywna”.

Materiały pomocnicze:

• Skowronek J., Od Kongresu Wiedeńskiego do Nocy Listopadowej, Dzieje Narodu i Państwa Polskiego. T. III, Warszawa 1987.

• Chomicki G., Śliwa L., Wiek XIX. Teksty źródłowe. Kraków 2001.

• Zdrada J., Historia Polski 1795‑1918, Warszawa 2005.

• Fras Z., Galicja, Wrocław 1999.

• Wybitni Polacy XIX wieku. Leksykon biograficzny. Red. T. Gąsowski, Kraków 1998.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z informacjami w sekcji „Mapa interaktywna”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.