Autor: Krzysztof Kowaluk

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Prawomocność władzy

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.

Uczeń:

1) charakteryzuje władzę jako zjawisko społeczne i rozróżnia rodzaje władzy; wykazuje specyficzne cechy władzy politycznej; charakteryzuje zjawisko legitymizacji władzy państwowej, odnosząc teorię Maxa Webera do współczesnych przykładów.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• definiuje pojęcie „prawomocność władzy”;

• analizuje różne aspekty prawomocności;

• podaje przykłady sporów o prawomocność.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• burza mózgów.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją:

1. Na poprzednich zajęciach cztery 3‑osobowe grupy dostają za zadanie przygotowanie krótkich prezentacji.

- Grupa I i II opracowują po przykładzie sporu o legalność władzy. Takim przypadkiem może być Afganistan w 2020 r., Wenezuela od 2019 lub Libia od 2011 r. Nauczyciel zwraca uwagę, by została poruszona kwestia przyczyn, przebiegu oraz trudności rozwiązania takiego sporu.

- Grupa III i IV opracowują po przypadku rewolucji politycznej – jako krańcowego kryzysu legitymizacji władzy. Może to być przypadek jednej z rewolucji francuskich lub rosyjskich. Nauczyciel zwraca uwagę, by został wyeksponowany związek między rewolucją a problemem prawomocności władzy.

Faza wstępna

1. Nauczyciel definiuje pojęcie prawomocności władzy, a następnie inicjuje krótką dyskusję w formie burzy mózgów na temat: „Dlaczego władza potrzebuje legitymizacji”?

2. Nauczyciel przedstawia przedmiot i cele zajęć.

Faza realizacyjna

1. Zagadnienie prawomocności władzy zostaje przedstawione przez pryzmat kryzysów legitymizacyjnych w wybranych państwach w postaci uczniowskich prezentacji.

2. Grupy I i II przedstawiają przygotowane w domu prezentacje poświęcone przypadkom sporów o legalność władzy.

3. Grupy III i IV przedstawiają przygotowane w domu prezentacje dotyczące przypadku rewolucji politycznej – jako krańcowego kryzysu legitymizacji władzy.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel podsumowuje omówione zagadnienia oraz ocenia prezentacje. Zwraca uwagę na znaczenie problemu legitymizacji władzy we współczesnym świecie.

2. Uczniowie wykonują ćwiczenia 5–8, następnie w parach porównują odpowiedzi.

Praca domowa:

Uczniowie zapoznają się z animacją „Władza potrzebuje aplauzu” oraz wykonują załączone do niej ćwiczenie.

Materiały pomocnicze:

Tadeusz Biernat, Legitymizacja władzy politycznej: elementy teorii, Toruń 2003.

Jerzy Szczupaczyński (red.), Władza i społeczeństwo, Warszawa 1994.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Animacja może zostać wykorzystana przez uczniów indywidualnie lub podczas zajęć w charakterze podsumowania.