Autor: Martyna Wojtowicz

Temat: Bilans rządów Zygmunta III Wazy - podsumowanie

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• przedstawia sytuację polityczną i społeczną Rzeczpospolitej za panowania Zygmunta III Wazy.

• ocenia panowanie Zygmunta III Wazy.

• weryfikuje swój stan wiedzy odnośnie do panowania Zygmunta III Wazy poprzez wykonanie zestawu ćwiczeń.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja;

• mapa myśli.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

Nauczyciel poleca uczniom, aby powtórzyli wiadomości obejmujące wydarzenia w Rzeczpospolitej w czasach panowania Zygmunta III Wazy. Mogą wykorzystać do tego e‑materiał (bez multimediów i zestawu ćwiczeń).

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla uczniom temat i cele zajęć i poleca, by na tej podstawie uczniowie sformułowali kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel poleca, by uczniowie w parach opracowali mapy myśli związane z tematem panowania Zygmunta III Wazy. Wybrana osoba z jednej pary (wskazanej lub zgłaszającej się na ochotnika) przedstawia przygotowane propozycje, jedna osoba z klasy zapisuje je na tablicy. Pozostali uczniowie się do nich odnoszą i uzupełniają mapę myśli o swoje propozycje, tworząc jej ostateczną wersję.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel prosi uczniów, by wykonali indywidualnie cztery pierwsze ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się” celem przypomnienia sobie faktów dotyczących wydarzeń za rządów Zygmunta III Wazy. Weryfikuje wspólnie z uczniami poprawność odpowiedzi i udziela informacji zwrotnej.

2. Praca z pierwszym multimedium („Audiobook”). Uczniowie w zespołach dwuosobowych zapoznają się z treścią polecenia nr 1 „Zapoznaj się z audiobookiem i wyjaśnij, jakiego wydarzenia dotyczy pogrubiony fragment wiersza” i po wysłuchaniu nagrania wspólnie rozwiązują zadanie. Następnie wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją. W podobny sposób uczniowie wykonują polecenie nr 2.

3. Następnie prowadzący dzieli uczniów na dwie, trzy lub cztery grupy i zapowiada, że zagrają w grę interaktywną sprawdzającą ich wiedzę. Będzie to quiz na wzór Milionerów, ale z ograniczeniem czasu na udzielenie odpowiedzi. Prosi, aby grupy wyłoniły liderów, którzy będą odpowiadali na pytania. Pozostałe osoby odgrywają rolę publiczności, która może udzielać podpowiedzi. Zwycięża ta grupa, która najszybciej odpowie poprawnie na wszystkie pytania.

4. Uczniowie grają w grę interaktywną. Grupy rywalizują ze sobą i ta, która najszybciej rozwiąże quiz, może zostać nagrodzona oceną za aktywność.

5. Podsumowując quiz, nauczyciel odwołuje się do wiedzy uczniów i pyta: Które z pytań sprawiło wam największą trudność? Uczniowie zgłaszają swoje odpowiedzi lub wątpliwości, wspólnie z koleżankami i kolegami omawiają poruszane zagadnienia.

Faza podsumowująca:

1. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, ocenia pracę grup uczniowskich. Prosi uczniów o samoocenę dotyczącą współpracy w zespole oraz wykonanego zadania.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia interaktywne nr 7 i 8. Przygotuj uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

Materiały pomocnicze:

S. Ochmann‑Staniszewska, Dynastia Wazów w Polsce, Warszawa 2006.

M. Markiewicz, Historia Polski 1492‑1795, Kraków 2011.

H. Wisner, Rokosz Zebrzydowskiego, Kraków 1989.

Wielka historia Polski, t. 1–10; Oficyna Wydawnicza FOGRA, Kraków 2016.

Wskazówki metodyczne:

Informacje z sekcji „Audiobook” mogą być wykorzystane w trakcie lekcji do pracy uczniów w małych grupach lub samodzielnie. Natomiast gra interaktywna może być wykorzystana zarówno do sprawdzenia wiedzy indywidualnej uczniów podczas lekcji (każdy uczeń odpowiada samodzielnie), jak i do sprawdzenia wiedzy poza lekcją, np. przy powtórce wiadomości.