Dla nauczyciela
Autor: Anna Rybak
Przedmiot: Matematyka
Temat: Mierzenie odległości na powierzchni kuli
Grupa docelowa:
III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
IX. Geometria analityczna na płaszczyźnie kartezjańskiej.
Zakres podstawowy. Uczeń:
3) oblicza odległość dwóch punktów w układzie współrzędnych;
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne:
Uczeń:
pogłębia wiadomości o mierzeniu odległości na płaszczyźnie;
określa sposoby mierzenia odległości na sferze;
określa jednostki odległości na sferze;
porównuje sposoby mierzenia odległości na płaszczyźnie i na sferze.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
strategia czynnościowego nauczania matematyki;
strategia porównawcza.
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów;
dyskusja;
eksperyment;
ćwiczenia.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputer z dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e–materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
globusy, kulki styropianowe, wykałaczki, gumki recepturki, nitki.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna:
Nauczyciel przedstawia uczniom temat – „Mierzenie odległości na powierzchni kuli”, wskazuje cele zajęć oraz ustala z nimi kryteria sukcesu.
Faza realizacyjna:
Uczniowie zapoznają się z materiałem z sekcji „Przeczytaj”, analizują przykłady, przypominają wiadomości o mierzeniu odległości na płaszczyźnie oraz zapoznają się ze sposobami mierzenia odległości na powierzchni kuli.
Uczniowie zapoznają się z mapą myśli z sekcji „Mapa myśli” stanowiącą podsumowanie wiadomości o mierzeniu odległości na płaszczyźnie, a następnie wykonują indywidualnie mapę myśli stanowiącą podsumowanie wiadomości o mierzeniu odległości na sferze.
Uczniowie wykonują wspólnie Ćwiczenie 1 z sekcji „Sprawdź się”, następnie w parach – korzystając z globusów – Ćwiczenia 2 – 5. Omawiają wspólnie swoje rozwiązania, uzasadniając odpowiedzi.
Podczas burzy mózgów uczniowie generują pomysły na wykonanie Ćwiczeń 6 i 7.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel zadaje uczniom pytania: Co było w lekcji trudne? Co było w lekcji interesujące? Odnosi się do elementów wskazanych jako trudne.
Uczniowie krótko podsumowują swoje osiągnięcia, rozwijając zdanie: Na dzisiejszych zajęciach najważniejsze dla mnie było…
Praca domowa
Wykonać obliczenia do Ćwiczeń 6 i 7 oraz Ćwiczenia 8 i 9 z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Wskazówki metodyczne:
W tej lekcji znowu występuje strategia czynnościowego nauczania matematyki i strategia porównawcza.
Najważniejsza w lekcji jest własna praca badawcza uczniów i samodzielne odkrywanie przez nich wiedzy.
Medium (pierwszą mapę myśli) można też wykorzystać do powtórzenia wiadomości o mierzeniu odległości na płaszczyźnie podczas lekcji, które nie są związane z geometrią na powierzchni kuli. Można też wykorzystać tę mapę myśli podczas lekcji podsumowującej wiadomości o kuli (podczas realizacji działu Stereometria), aby zainspirować uczniów do krótkiej dyskusji o porównaniu metod mierzenia odległości na płaszczyźnie i na sferze oraz do tworzenia korelacji pomiędzy matematyką a geografią (mapa jako płaszczyzna i mierzenie odległości na nich, globus jako kula i mierzenie odległości na nich).