Dla nauczyciela

Scenariusz zajęć

Autor: Marcin Sz. Małecki, Krzysztof Błaszczak

Temat: Jakie są właściwości fizyczne ołowiu?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony; uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

X. Metale, niemetale i ich związki. Uczeń:

2) opisuje podstawowe właściwości fizyczne metali i wyjaśnia je na podstawie znajomości natury wiązania metalicznego.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • omawia właściwości fizyczne ołowiu;

  • koreluje właściwości fizyczne ołowiu z jego zastosowaniami;

  • wiąże wpływ budowy atomu ołowiu z jego właściwościami fizycznymi.

Strategie nauczania:

  • asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja dydaktyczna;

  • analiza materiału źródłowego;

  • ćwiczenia uczniowskie;

  • technika gadająca ściana;

  • technika zdań podsumowujących.

Formy pracy:

  • praca zbiorowa;

  • praca w grupach;

  • praca w parach;

  • praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami i słuchawkami z dostępem do internetu/smartfony, tablety;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • rzutnik multimedialny;

  • tablica interaktywna/tablica i kreda, pisak.

  • aplikacja Mentimeter.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

  1. Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel wyświetla okładkę e‑materiału. Następnie zadaje uczniom pytanie: co ołów może mieć wspólnego z malarstwem? Jakie znacie pigmenty, w skład których wchodzi ołów?

  2. Rozpoznawanie wiedzy wyjściowej uczniów. Nauczyciel zadaje pytanie uczniom: Jakie znacie właściwości fizyczne ołowiu? Uczniowie wymieniają właściwości fizyczne ołowiu, np. ciało stałe, metal, miękki, kowalny, barwa szara. Nauczyciel może wykorzystać aplikację Mentimeter z wykorzystaniem tabletów/smartfonów.

  3. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji, które uczniowie zapisują w portfolio.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie na podstawie układu okresowego na forum klasy omawiają położenie ołowiu.

  2. Nauczyciel losowo dzieli uczniów na grupy, rozdaje arkusze papieru A3, mazaki. Zadaniem uczniów jest opracowanie właściwości fizycznych ołowiu oraz skorelowanie jego właściwości z potencjalnymi  zastosowaniami wybranych właściwości fizycznych. Po wyznaczonym czasie przedstawiciele poszczególnych grup prezentują efekty pracy na forum klasy. Pozostali uczniowie weryfikują poprawność merytoryczną wypowiedzi uczniów.

  3. Nauczyciel odsyła uczniów do symulacji interaktywnej, by się z nią zapoznali, a następnie wykonali w parach zawarte tam zadania. Chętni uczniowie prezentują odpowiedzi na forum klasy, a pozostali uczniowie weryfikują poprawność propozycji i ewentualnie proponują swoje odpowiedzi.

  4. Uczniowie samodzielnie sprawdzają swoją wiedzę wykonując ćwiczenia zawarte w e‑materiale - sprawdź się.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel sprawdza stan wiedzy uczniów po przeprowadzonej lekcji zadając przykładowe pytania: czy ołów posiada izotopy? Jakimi właściwościami fizycznymi charakteryzuje się ołów? Jakie zastosowanie ma ołów ze uwagi na swoje właściwości fizyczne? Na czym polega zdolność absorpcyjna ołowiu? Na czym polega pasywacja ołowiu? Jak ołów zachowuje się w obecności kwasów?

  2. Jako podsumowanie lekcji nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio:

  • Przypomniałem/łam sobie, że...

  • Co było dla mnie łatwe...

  • Czego się nauczyłam/łem...

  • Co sprawiało mi trudność...

Praca domowa:

Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia zawarte w e‑materiale – sprawdź się.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Symulacja interaktywna może być wykorzystana w trakcie lekcji oraz jako pomoc przy odrabianiu zadania domowego.

Materiały pomocnicze:

  1. Polecenia podsumowujące (nauczyciel przed lekcją zapisuje je na niewielkich kartkach):

  • Czy ołów posiada izotopy?

  • Jakimi właściwościami fizycznymi charakteryzuje się ołów?

  • Jakie zastosowanie ma ołów ze uwagi na swoje właściwości fizyczne?

  • Na czym polega zdolność absorpcyjna ołowiu?

  • Na czym polega pasywacja ołowiu?

  • Jak ołów zachowuje się w obecności kwasów?

  1. Nauczyciel przygotowuje:

  • arkusze papieru A3, mazaki, glutaki.

Sprawdź się