Dla nauczyciela

Autor: Stanisław Mrozowicz

Przedmiot: Historia

Temat: Odwilż posewastopolska. Polityka Wielopolskiego

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
XXX. Europa i świat po kongresie wiedeńskim. Uczeń:
6) charakteryzuje wojnę krymską i jej następstwa.
XXXII. Powstanie styczniowe i jego następstwa. Uczeń:
1) wyjaśnia genezę powstania styczniowego i opisuje jego następstwa;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • tłumaczy, czym była odwilż posewastopolska;

  • opisuje wzrost nastrojów patriotycznych w Królestwie Polskim i zmianę podejścia władz carskich;

  • charakteryzuje politykę prowadzoną przez Aleksandra Wielopolskiego;

  • przedstawia stronnictwa, które powstały w Królestwie Polskim (białych i czerwonych).

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego (porównawcza);

  • dyskusja.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

  1. Prowadzący lekcję określa cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu. Przedstawia kryteria sukcesu oraz wyświetla na tablicy temat lekcji.

  2. Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej?

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu dotyczącego odwilży posewastopolskiej oraz polityki prowadzonej przez Aleksandra Wielopolskiego. Uwaga: każde z pytań powinno rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Uczniowie spacerują po klasie i na umówiony dźwięk znajdują kogoś do pary, następnie zadają pytania sformułowane podczas czytania tekstu i na nie odpowiadają.

  2. Praca z multimedium („Audiobook”). Nauczyciel czyta polecenie 1: „Opisz, w czym autor tekstu upatrywał szansy Polski na odzyskanie niepodległości jeszcze przed objęciem tronu przez Aleksandra II. Jak autor argumentował swoją tezę?” i poleca uczniom, aby wykonali je w parach. Wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie się do niej ustosunkowują. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia informacje. W podobny sposób uczniowie wykonują polecenie 2.

  3. Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Nauczyciel odtwarza drugi film będący podsumowaniem i oceną polityki Aleksandra Wielopolskiego. Uczniowie zapoznają się z filmem, następnie dzielą się na czteroosobowe grupy. Każdy zespół opracowuje odpowiedź do polecenia 5, analizując ocenę działania Aleksandra Wielopolskiego. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie liderzy grup odczytują swoje propozycje. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów, a następnie zadaje pytanie: A jak wy oceniacie działania Wielopolskiego? Czy słusznie jego polityka była krytykowana przez społeczeństwo polskie? Dyskusja.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie dobierają się w pary i wymieniają poglądami, dzielą się tym, czego się nauczyli na temat: „Odwilż posewastopolska. Polityka Wielopolskiego”.

  2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć i pracę uczniów.

Praca domowa:

  1. Wykonaj ćwiczenia 1, 2 i 3 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

  2. (Dla uczniów chętnych): Zapoznaj się z pierwszym filmem z sekcji „Film + Sprawdź się”, a następnie wykonaj polecenia dołączone do materiałów filmowych.

Materiały pomocnicze:

Polska w walce. Zbiór wspomnień i pamiętników z dziejów naszego wyjarzmiania, oprac. A. Giller, Paryż 1868.

Wielka Historia Świata, t. 1–12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności), Świat Książki 2004–2006.

Wielka historia Polski, t. 1–10, Oficyna Wydawnicza FOGRA, Kraków 2016.

Seria Historia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011–2019.

Wskazówki metodyczne:

  • Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z sekcją „Audiobook”, aby przygotować się do późniejszej pracy.

Film + Sprawdź się