Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autorki: Ewa Malinowska
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Krasowienie i skały krasowiejące
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa I
Podstawa programowa
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wiedza geograficzna.
1) Poznawanie terminologii geograficznej.
3) Poznanie zróżnicowania środowiska geograficznego, głównych zjawisk i procesów geograficznych oraz ich uwarunkowań i konsekwencji.
5) Rozumienie prawidłowości w zakresie funkcjonowania środowiska geograficznego oraz wzajemnych zależności w systemie człowiek – przyroda.
II. Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce.
3) Identyfikowanie relacji między poszczególnymi elementami środowiska geograficznego (przyrodniczego, społeczno‑gospodarczego i kulturowego).
4) Formułowanie twierdzeń o podstawowych prawidłowościach dotyczących funkcjonowania środowiska geograficznego.
III. Kształtowanie postaw.
1) Rozwijanie zainteresowań geograficznych, budzenie ciekawości świata.
4) Podejmowanie refleksji nad pięknem i harmonią świata przyrody, krajobrazów przyrodniczych i kulturowych oraz osiągnięciami cywilizacyjnymi ludzkości.
Treści nauczania
V. Litosfera: związek budowy wnętrza Ziemi z tektoniką płyt litosfery, procesy wewnętrzne i zewnętrzne kształtujące powierzchnię Ziemi i ich skutki, skały.
Uczeń:
3) charakteryzuje główne procesy zewnętrzne modelujące powierzchnię Ziemi (erozja, transport, akumulacja) oraz skutki rzeźbotwórczej działalności rzek, wiatru, lodowców, lądolodu i mórz oraz wietrzenia.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
dowiaduje się, na czym polega proces krasowienia,
poznaje skały ulegające procesowi krasowienia,
określa trudności w zagospodarowaniu terenów krasowych oraz wskazuje sposoby ich niwelowania,
potrafi rozróżnić formy rzeźby krasowej na podstawie schematu i fotografii.
Strategie nauczania: asocjacyjna, badawcza (problemowa)
Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, tablety, zeszyt przedmiotowy
Materiały pomocnicze
Migoń P., Geomorfologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2019.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Przedstawienie celów lekcji.
Wprowadzenie do tematyki zajęć poprzez omówienie/przypomnienie podstawowych informacji na temat procesów krasowych; pytania sprawdzające poziom przygotowania uczniów.
Faza realizacyjna
Uczniowie indywidualnie zapoznają się z częścią „Przeczytaj” e‑materiału.
Omówienie zasad wykonania zadania; zadaniem uczniów jest obejrzenie filmu edukacyjnego i przeanalizowanie grafiki interaktywnej z e‑materiału, wykonanie poleceń, a następnie przedstawienie rezultatów pracy na forum klasy.
Wyświetlenie na ekranie filmu edukacyjnego dotyczącego procesów i form krasowych; w trakcie projekcji uczniowie sporządzają notatki (alternatywnie wypełniają kartę pracy przygotowaną przez nauczyciela).
Wyświetlenie na ekranie grafiki interaktywnej, omówienie jej przez nauczyciela.
Podział uczniów na grupy (liczebność grup określa nauczyciel).
Praca w grupach – każda grupa wykonuje polecenia do filmu edukacyjnego i grafiki interaktywnej.
Przedstawienie przez liderów poszczególnych grup rezultatów pracy na forum klasy; nauczyciel i pozostali uczniowie kontrolują poprawność informacji, wprowadzają uzupełnienia.
Dyskusja z udziałem wszystkich uczniów mająca charakter kompleksowego podsumowania informacji dotyczących procesów krasowych i form rzeźby krasowej.
Sporządzenie notatki w zeszycie zawierającej syntetyczne podsumowanie przeprowadzonej dyskusji.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i udzielanie odpowiedzi przez uczniów.
Ocena aktywności i przypomnienie celów zajęć.
Praca domowa
Praca pisemna: Oceń możliwości rozwoju rolnictwa, zabudowy i turystyki w obszarze krasowym.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Grafika interaktywna i film edukacyjny zawarte w e‑materiale mogą być wykorzystane podczas lekcji dotyczących zróżnicowania środowiska (krajobrazu) Ziemi zarówno w ujęciu komponentowym (głównie blok tematyczny „Litosfera” i „Pedosfera”; zakres podstawowy: V. i VI), jak i kompleksowym (charakterystyka środowiska różnych regionów fizycznogeograficznych, relacje między komponentami środowiska; zakres rozszerzony: XIII). Uczeń może także wykorzystać e‑materiał do samodzielnego rozszerzania i pogłębiania wiedzy w domu oraz w czasie lekcji mających na celu powtórzenie materiału dotyczącego zjawisk uwarunkowanych budową geologiczną i rzeźbą powierzchni Ziemi (zakres podstawowy i rozszerzony: V).