Scenariusz lekcji

Autor: Daria Reczyńska

Przedmiot: biologia

Temat: Chloroplasty – organelle fotosyntetyzujące

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• omawia budowę chloroplastów;

• wskazuje plastydy, w których zachodzi fotosynteza;

• wymienia organizmy zdolne do fotosyntezy;

• wykazuje zależność pomiędzy budową chloroplastu a procesem fotosyntezy;

• przedstawia rolę chloroplastów w procesie fotosyntezy ze szczególnym uwzględnieniem rodzaju barwników zlokalizowanych w chloroplastach i ich roli w fotosyntezie;

• wyjaśnia znaczenie biologiczne fazy jasnej i ciemnej;

• wyjaśnia, co to jest adaptacja chromatyczna;

• formułuje wnioski na podstawie materiałów źródłowych.

Strategie nauczania:

• nauczanie wyprzedzające;

• konstruktywizm;

• konektywizm;

• WebQuest.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• praca z materiałem źródłowym z e‑materiału;

• ćwiczenia interaktywne;

• burza mózgów;

• NaCoBeZU;

• mikroskopowanie.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• magnesy;

• szary papier;

• markery;

• mikroskopy;

• materiał biologiczny: moczarka kanadyjska;

• szkiełka podstawowe i nakrywkowe;

• pincety;

• zakraplacze;

• zlewki;

• woda;

• lampki.

Przed lekcją

Nauczyciel przygotowuje zestawy do obserwacji mikroskopowej.

Przebieg zajęć

Faza wstępna

1. Uczniowie określają, czego chcieliby się nauczyć na dzisiejszej lekcji. Na podstawie odpowiedzi uczniów nauczyciel określa cele lekcji oraz kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z instrukcją dotyczącą wykonania preparatu mikroskopowego i przeprowadzenia obserwacji mikroskopowej.

2. Uczniowie przeprowadzają obserwację mikroskopową samodzielnie wykonanych preparatów liści moczarki kanadyjskiej i wspólnie formułują wniosek, odnosząc się do dostrzeżonych różnic między obserwowanymi preparatami. Następnie uczniowie wykonują rysunki obrazu widzianego pod mikroskopem oraz je opisują. W trakcie pracy nauczyciel prowadzi swobodną rozmowę z uczniami, prosząc ich o formułowanie wypowiedzi na temat obserwowanego obrazu. Szczególnie należy zwrócić uwagę na wyraźnie widoczny kolor chloroplastów oraz ich liczbę i rozmieszczenie.

3. Nauczyciel prosi uczniów o przeanalizowanie grafiki przedstawiającej budowę chloroplastu i samodzielne wykonanie schematu w zeszycie.

4. Nauczyciel dzieli klasę na grupy. Rozdaje uczniom szary papier i markery. Objaśnia zadanie – będzie ono polegało na uzupełnieniu tabeli uwzględniającej informacje o wybranym rodzaju plastydu, na podstawie tekstu zawartego w e‑materiale w sekcji „Przeczytaj”. Uczniowie mają zwrócić uwagę na barwę określonego rodzaju plastydu, pełnioną funkcję oraz występowanie.

5. Liderzy grup przedstawiają wyniki pracy.

6. Nauczyciel rozpoczyna dyskusję, zadając pytania: „Jaka jest różnica w rozchodzeniu się światła na lądzie i w wodzie? W jaki sposób rośliny przystosowały się do zamieszkiwania zbiorników wodnych na różnych głębokościach?”.

7. Uczniowie zapoznają się z grafiką interaktywną zamieszczoną w sekcji “Grafika interaktywna”, a następnie wykonują polecenia od 1 do 3. Wskazani przez nauczyciela uczniowie przedstawiają swoje odpowiedzi na forum klasy. Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanych poleceń i koryguje błędy.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel prosi uczniów o wykonanie ćwiczeń interaktywnych od 1 do 6.

Praca domowa

Uczniowie wykonują ćwiczenia nr 7 i 8. Przygotowują uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

Materiały pomocnicze

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania grafiki interaktywnej

Grafika interaktywna może zostać wykorzystana w fazie przygotowawczej lub podsumowującej lekcję.