Dla nauczyciela
Autor: Justyna Mroczkowska‑Lepka
Przedmiot: Język polski
Temat: Jaką funkcję pełnią przedmioty w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza?
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności.
Cele operacyjne. Uczeń:
dowiaduje się, w jaki sposób Adam Mickiewicz odtworzył w Panu Tadeuszu realia „kraju lat dziecinnych”,
wyjaśnia, jakie funkcje pełnią przedmioty opisane w epopei Mickiewicza,
charakteryzuje rolę dworku szlacheckiego jako centrum polskości w czasach zaborów.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
odwrócona klasa;
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel prosi, by uczniowie zapoznali się z prezentacją multimedialną zamieszczoną w e‑materiale oraz z informacjami z bloku tekstowego.
Faza wprowadzająca:
Wyświetlenie na tablicy treści zawartych w sekcji „Wprowadzenie”. Przybliżenie przez nauczyciela tematu i celów lekcji. Określenie wiążących dla uczniów kryteriów sukcesu.
Nauczyciel pyta, czy uczniowie przypominają sobie (inne niż wymienione
we wprowadzeniu do lekcji) przedmioty, które odegrały znaczącą rolę w książkach przeczytanych przez nich. Uczniowie podają przykłady. Nauczyciel pyta: jaką funkcję pełnią te przedmioty w tekstach? Propozycje odpowiedzi notowane są na tablicy w formie mapy myśli.
Następnie prowadzący informuje, że podczas lekcji uczniowie będą badali funkcje przedmiotów przedstawionych przez Mickiewicza w Panu Tadeuszu.
Faza realizacyjna:
Praca w grupach
Nauczyciel prosi, by uczniowie podzielili się na pięć grup. Każda z nich wykonuje polecenie 1 towarzyszące prezentacji multimedialnej, w odniesieniu do innych przedmiotów.
Grupa 1: portrety i zegar; grupa 2: tabakiera i róg; grupa 3: strzelby Asesora i Rejenta, grupa 4: arcyserwis, grupa 5: cymbały. Po upływie ustalonego czasu przedstawiciele grup prezentują odpowiedzi. Do mapy myśli umieszczonej na tablicy zostają dopisane funkcje, jakie pełnią przedmioty w Panu Tadeuszu.Prowadzący wyświetla wykład eksperta, prof. Macieja Kuziaka. Uczniowie, wciąż pracując w grupach, wykonują polecenia 1 i 2. Następnie wybrane osoby prezentują odpowiedzi, a nauczyciel weryfikuje ich poprawność.
Faza podsumowująca:
W podsumowaniu lekcji nauczyciel może zadać pytanie: co łączy przedmioty przedstawione w Panu Tadeuszu?
Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują ćw. 1, 2 i 3 z sekcji „Prezentacja multimedialna”.
Materiały pomocnicze:
Dwór polski. Architektura. Tradycja. Historia, red. Aleksandra Górska, Kraków 2007.
Waldemar Baraniewski, Kuchnia i stół w polskim dworze, Warszawa 2004.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Film” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.