Autor: Justyna Szymańska

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie, Wiedza o społeczeństwie 2022

Temat: Stan przestrzegania praw mniejszości narodowych i etnicznych w wybranym państwie europejskim – analiza

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

IV. Prawa człowieka i ich ochrona.

Uczeń:

4) przedstawia szczegółowe prawa mniejszości narodowych i etnicznych oraz grupy posługującej się językiem regionalnym w Rzeczypospolitej Polskiej; pozyskuje informacje na temat praw mniejszości polskiej w różnych państwach.

Zakres rozszerzony

IV. Aspekty etniczne życia społecznego. Uczeń:

6) analizuje stan przestrzegania praw mniejszości narodowych i etnicznych w Rzeczypospolitej Polskiej i w wybranym państwie.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • wyjaśnisz, jakie obowiązki nakłada na swoje państwo Wielka Brytania w odniesieniu do mniejszości narodowych i etnicznych;

  • oceni stan przestrzegania praw mniejszości narodowych i etnicznych w Wielkiej Brytanii;

  • scharakteryzuje problemy, z jakimi borykają się przedstawiciele mniejszości narodowych i etnicznych w Wielkiej Brytanii.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja;

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • śniegowa kula;

  • gra dydaktyczna.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Przed lekcją chętne/wybrane osoby przygotowują prezentację na temat: „Normy międzynarodowe określające prawa mniejszości narodowych i etnicznych w Wielkiej Brytanii”.

Faza wstępna:

  1. Przedstawienie tematu „Stan przestrzegania praw mniejszości narodowych i etnicznych w wybranym państwie europejskim – analiza” i celów zajęć.

  2. Śniegowa kula. Uczniowie w parach przygotowują odpowiedź na pytania:
    – Czym jest mniejszość narodowa?
    – Czym jest mniejszość etniczna?
    Następnie łączą się w czwórki, porównują swoje pomysły, dyskutują i tworzą wspólną wersję propozycji. W kolejnym kroku łączą się w ósemki i coraz liczniejsze grupy, aż powstanie ogólnoklasowa odpowiedź.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” (z wyjątkiem fragmentu dot. przygotowanej przed zajęciami prezentacji) i zapisują na kartkach minimum pięć pytań do tekstu. Wybrana osoba zbiera pytania do urny. Uczniowie dzielą się na 5‑osobowe grupy, losują pytania z puli i przygotowują odpowiedzi. Zespół, który jest gotowy, zgłasza się i przedstawia rezultaty swojej pracy. Pozostali uczniowie wraz z nauczycielem weryfikują poprawność.

  2. Przedstawienie prezentacji przygotowanej przez uczniów. Po jej zakończeniu reszta klasy może zadawać prelegentom pytania.

  3. Praca z audiobookiem. Po wysłuchaniu materiału uczniowie przygotowują się do dyskusji na temat różnic w prawach mniejszości narodowych i etnicznych w Wielkiej Brytanii i w Polsce.

  4. Dyskusja. Uczniowie przedstawiają swoje argumenty i opinie. Następnie wybrane osoby przedstawiają wnioski.

  5. Praca w parach – wykonanie ćwiczeń nr 5–8. Następnie uczniowie konsultują swoje rozwiązania z inną parą i ustalają jedną wersję odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

  1. Omówienie przebiegu zajęć, wskazanie mocnych i słabych strony pracy uczniów, udzielenie im informacji zwrotnej.

Praca domowa:

  1. Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

  • Grzegorz Pawlikowski, System ochrony praw osób należących do mniejszości narodowych i etnicznych w Europie, „Polityka i Społeczeństwo”, nr 8/2011.

  • Tomasz Wicherkiewicz, Ginące języki, etniczność, tożsamość i polityka, pl.languagesindanger.eu.

  • Krzysztof Zuba, Brexit: przyczyny oraz potencjalne konsekwencje wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej, „Studia Politologiczne” 2017, nr 45.

  • Dariusz Grzybek, Współczesne rozumienie asymilacji migrantów w społeczeństwie amerykańskim, „Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ” 2013, nr 6 (1).

  • Aleksandra Winiarska, Przykłady partycypacji migrantów w miastach wielokulturowych, partycypacjaobywatelska.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

  • Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Audiobook”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.