Autor: Justyna Szymańska

Temat: Stan przestrzegania praw mniejszości narodowych i etnicznych w wybranym państwie europejskim – analiza

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

IV. Prawa człowieka i ich ochrona.

Uczeń:

4) przedstawia szczegółowe prawa mniejszości narodowych i etnicznych oraz grupy posługującej się językiem regionalnym w Rzeczypospolitej Polskiej; pozyskuje informacje na temat praw mniejszości polskiej w różnych państwach.

Zakres rozszerzony

IV. Aspekty etniczne życia społecznego. Uczeń:

6) analizuje stan przestrzegania praw mniejszości narodowych i etnicznych w Rzeczypospolitej Polskiej i w wybranym państwie.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnisz, jakie obowiązki nakłada na swoje państwo Wielka Brytania w odniesieniu do mniejszości narodowych i etnicznych;

• oceni stan przestrzegania praw mniejszości narodowych i etnicznych w Wielkiej Brytanii;

• scharakteryzuje problemy, z jakimi borykają się przedstawiciele mniejszości narodowych i etnicznych w Wielkiej Brytanii.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• śniegowa kula;

• gra dydaktyczna.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przed lekcją chętne/wybrane osoby przygotowują prezentację na temat: „Normy międzynarodowe określające prawa mniejszości narodowych i etnicznych w Wielkiej Brytanii”.

Faza wstępna:

1. Przedstawienie tematu „Stan przestrzegania praw mniejszości narodowych i etnicznych w wybranym państwie europejskim – analiza” i celów zajęć.

2. Śniegowa kula. Uczniowie w parach przygotowują odpowiedź na pytania:
   – Czym jest mniejszość narodowa?
   – Czym jest mniejszość etniczna?
   Następnie łączą się w czwórki, porównują swoje pomysły, dyskutują i tworzą wspólną wersję propozycji. W kolejnym kroku łączą się w ósemki i coraz liczniejsze grupy, aż powstanie ogólnoklasowa odpowiedź.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” (z wyjątkiem fragmentu dot. przygotowanej przed zajęciami prezentacji) i zapisują na kartkach minimum pięć pytań do tekstu. Wybrana osoba zbiera pytania do urny. Uczniowie dzielą się na 5‑osobowe grupy, losują pytania z puli i przygotowują odpowiedzi. Zespół, który jest gotowy, zgłasza się i przedstawia rezultaty swojej pracy. Pozostali uczniowie wraz z nauczycielem weryfikują poprawność.

2. Przedstawienie prezentacji przygotowanej przez uczniów. Po jej zakończeniu reszta klasy może zadawać prelegentom pytania.

3. Praca z audiobookiem. Po wysłuchaniu materiału uczniowie przygotowują się do dyskusji na temat różnic w prawach mniejszości narodowych i etnicznych w Wielkiej Brytanii i w Polsce.

4. Dyskusja. Uczniowie przedstawiają swoje argumenty i opinie. Następnie wybrane osoby przedstawiają wnioski.

5. Praca w parach – wykonanie ćwiczeń nr 5–8. Następnie uczniowie konsultują swoje rozwiązania z inną parą i ustalają jedną wersję odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

1. Omówienie przebiegu zajęć, wskazanie mocnych i słabych strony pracy uczniów, udzielenie im informacji zwrotnej.

Praca domowa:

1. Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

• Grzegorz Pawlikowski, System ochrony praw osób należących do mniejszości narodowych i etnicznych w Europie, „Polityka i Społeczeństwo”, nr 8/2011.

• Tomasz Wicherkiewicz, Ginące języki, etniczność, tożsamość i polityka, pl.languagesindanger.eu.

• Krzysztof Zuba, Brexit: przyczyny oraz potencjalne konsekwencje wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej, „Studia Politologiczne” 2017, nr 45.

• Dariusz Grzybek, Współczesne rozumienie asymilacji migrantów w społeczeństwie amerykańskim, „Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ” 2013, nr 6 (1).

• Aleksandra Winiarska, Przykłady partycypacji migrantów w miastach wielokulturowych, partycypacjaobywatelska.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Audiobook”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.