Autor: Martyna Wojtowicz

Przedmiot: Historia

Temat: Autonomia galicyjska i łagodniejsza polityka w zaborze pruskim w II połowie XIX wieku

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
XXXV. Ziemie polskie pod zaborami w II połowie XIX i na początku XX wieku. Uczeń:
1) wyjaśnia cele i porównuje metody polityki zaborców wobec mieszkańców ziem dawnej Rzeczypospolitej (w tym ziem zabranych) – rusyfikacja, germanizacja, autonomia galicyjska;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • opisuje okoliczności, które przyczyniły się do przyznania Galicji autonomii;

  • wyjaśnia znaczenie takich pojęć jak: autonomia galicyjska, Sejm Krajowy Galicji, era Capriviego;

  • porównuje próby łagodzenia polityki zaborców wobec Polaków w zaborze austriackim i pruskim w drugiej połowie XIX w.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego (porównawcza);

  • dyskusja.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Autonomia galicyjska i łagodniejsza polityka w zaborze pruskim”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

  2. Nauczyciel poleca uczniom, aby przygotowali prezentację w oparciu o informacje zawarte w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel poleca jednemu uczniowi lub uczennicy przeczytanie wyświetlonego tematu zajęć.

  2. Prowadzący poleca uczniom przygotować w parach pytania związane z tematem lekcji. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z zakresem zajęć? W ten sposób uczniowie określają obowiązujące ich kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca wybranej osobie (lub ochotnikowi) zaprezentowanie swojej pracy przed resztą klasy. Po prezentacji uczniowie krótko o niej dyskutują, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować i uzupełniać odpowiedzi, udziela też uczniom informacji zwrotnej.

  2. Praca z multimedium („Film edukacyjny”). Nauczyciel prosi, aby uczniowie podzielili się na cztero- lub pięcioosobowe grupy, w których będą dalej pracowali. Następnie odtwarza uczniom pierwszy z filmów, prosząc, aby wynotowywali najważniejsze informacje. Po zakończeniu emisji wybrana osoba czyta polecenie 2: „Scharakteryzuj poglądy konserwatystów i demokratów odnośnie do relacji z monarchią habsburską”, a uczniowie opracowują odpowiedzi w parach. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, pozostali uczniowie się do niej ustosunkowują. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedź.

  3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia 1 i 2 z sekcji „Sprawdź się”, a następnie wspólnie na forum klasy weryfikują ich poprawność.

  4. Ćwiczenia od 3 do 6 uczniowie wykonują we wcześniej utworzonych grupach. Analizują dane statystyczne i teksty źródłowe, a następnie wspólnie przygotowują odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycje odpowiedzi, a pozostali uczniowie się do nich ustosunkowują. Nauczyciel w razie potrzeby je uzupełnia.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel rozdaje uczniom ankietę ewaluacyjną z oceną lekcji, pracy własnej ucznia oraz pracy klasy.

  2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

Praca domowa:

  1. Wykonaj ćwiczenia interaktywne 7 i 8. Przygotuj uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

  2. Zapoznaj się z drugim filmem w sekcji „Film edukacyjny”, a następnie wykonaj polecenia 4 i 5 do niego dołączone.

Materiały pomocnicze:

P. Wandycz, Pod zaborami, Warszawa 1994.

H. Wereszycki, Historia polityczna Polski 1864–1918, wyd. 2 poprawione i rozszerzone, Paryż 1979.

C. Partacz, Od Badeniego do Potockiego. Stosunki polsko‑ukraińskie w Galicji w latach 1888–1908, Toruń 1997.

G. Chomicki, L. Śliwa, Wiek XIX. Teksty źródłowe. Tematy lekcji i zagadnienia do historii w szkole średniej, Kraków 2001.

Wskazówki metodyczne:

  • Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z sekcją „Film edukacyjny”, aby przygotować się do późniejszej pracy.