Sprawdź się

1
Pokaż ćwiczenia:
1
Ćwiczenie 1

Wskaż właściwe wyjaśnienia poniższych pojęć.

R19NCmwQAd7dD
Autonomia galicyjska to… Możliwe odpowiedzi: 1. nazwa całości praw społeczno-politycznych, które uzyskała Galicja w latach 1860–1873., 2. nazwa ustawy przyjętej przez Sejm Krajowy w drugiej połowie XIX w., 3. nazwa dokumentu przekształcającego scentralizowaną austriacką monarchię w federację.

Autonomia galicyjska to…

  • nazwa całości praw społeczno-politycznych, które uzyskała Galicja w latach 1860–1873.
  • nazwa ustawy przyjętej przez Sejm Krajowy w drugiej połowie XIX w.
  • nazwa dokumentu przekształcającego scentralizowaną austriacką monarchię w federację.
RENFXdmsYALXc
Tak zwana era Capriviego to… Możliwe odpowiedzi: 1. okres przejściowego złagodzenia polityki antypolskiej w latach 1890–1894., 2. okres polityki kolonialnej prowadzonej przez cesarza pruskiego Wilhelma II., 3. okres nawrotu władz pruskich do zdecydowanej polityki antypolskiej pod koniec XIX w.

Tak zwana era Capriviego to…

  • okres przejściowego złagodzenia polityki antypolskiej w latach 1890–1894.
  • okres polityki kolonialnej prowadzonej przez cesarza pruskiego Wilhelma II.
  • okres nawrotu władz pruskich do zdecydowanej polityki antypolskiej pod koniec XIX w.
RwTx3RCNvLE7m11
Ćwiczenie 2
Przyporządkuj właściwe wydarzenia do dat na osi czasowej. 1860 Możliwe odpowiedzi: 1. Utworzenie Galicyjskiej Partii Socjalno-Demokratycznej, 2. Teka Stańczyka, 3. Utworzenie sejmu prowincjonalnego, 4. Założenie Akademii Umiejętności, 5. Początek tzw. ery Capriviego, 6. Założenie Banku Krajowego w Galicji, 7. Utworzenie Polskiego Towarzystwa Demokratycznego w Galicji 1869 Możliwe odpowiedzi: 1. Utworzenie Galicyjskiej Partii Socjalno-Demokratycznej, 2. Teka Stańczyka, 3. Utworzenie sejmu prowincjonalnego, 4. Założenie Akademii Umiejętności, 5. Początek tzw. ery Capriviego, 6. Założenie Banku Krajowego w Galicji, 7. Utworzenie Polskiego Towarzystwa Demokratycznego w Galicji 1872 Możliwe odpowiedzi: 1. Utworzenie Galicyjskiej Partii Socjalno-Demokratycznej, 2. Teka Stańczyka, 3. Utworzenie sejmu prowincjonalnego, 4. Założenie Akademii Umiejętności, 5. Początek tzw. ery Capriviego, 6. Założenie Banku Krajowego w Galicji, 7. Utworzenie Polskiego Towarzystwa Demokratycznego w Galicji 1883 Możliwe odpowiedzi: 1. Utworzenie Galicyjskiej Partii Socjalno-Demokratycznej, 2. Teka Stańczyka, 3. Utworzenie sejmu prowincjonalnego, 4. Założenie Akademii Umiejętności, 5. Początek tzw. ery Capriviego, 6. Założenie Banku Krajowego w Galicji, 7. Utworzenie Polskiego Towarzystwa Demokratycznego w Galicji 1890 Możliwe odpowiedzi: 1. Utworzenie Galicyjskiej Partii Socjalno-Demokratycznej, 2. Teka Stańczyka, 3. Utworzenie sejmu prowincjonalnego, 4. Założenie Akademii Umiejętności, 5. Początek tzw. ery Capriviego, 6. Założenie Banku Krajowego w Galicji, 7. Utworzenie Polskiego Towarzystwa Demokratycznego w Galicji 1892 Możliwe odpowiedzi: 1. Utworzenie Galicyjskiej Partii Socjalno-Demokratycznej, 2. Teka Stańczyka, 3. Utworzenie sejmu prowincjonalnego, 4. Założenie Akademii Umiejętności, 5. Początek tzw. ery Capriviego, 6. Założenie Banku Krajowego w Galicji, 7. Utworzenie Polskiego Towarzystwa Demokratycznego w Galicji 1894 Możliwe odpowiedzi: 1. Utworzenie Galicyjskiej Partii Socjalno-Demokratycznej, 2. Teka Stańczyka, 3. Utworzenie sejmu prowincjonalnego, 4. Założenie Akademii Umiejętności, 5. Początek tzw. ery Capriviego, 6. Założenie Banku Krajowego w Galicji, 7. Utworzenie Polskiego Towarzystwa Demokratycznego w Galicji

Przyporządkuj właściwe wydarzenia do dat na osi czasu.

Połącz wydarzenia z datami

1861,
1872,
1869,
1873,
1890,
1860

utworzenie sejmu prowincjonalnego  
patent lutowy  
język polski językiem urzędowym w Galicji  
założenie Polskiej Akademii Umiejętności  
pierwsze wybory do parlamentu wiedeńskiego przeprowadzone w Galicji  
początek tzw. ery Capriviego  
Ćwiczenie 2
R1dMIg5CmFj33
Połącz wydarzenia z odpowiednimi datami. utworzenie sejmu prowincjonalnego Możliwe odpowiedzi: 1. 1890, 2. 1872, 3. 1869, 4. 1873, 5. 1861, 6. 1860 patent lutowy Możliwe odpowiedzi: 1. 1890, 2. 1872, 3. 1869, 4. 1873, 5. 1861, 6. 1860 język polski językiem urzędowym w Galicji Możliwe odpowiedzi: 1. 1890, 2. 1872, 3. 1869, 4. 1873, 5. 1861, 6. 1860 założenie Polskiej Akademii Umiejętności Możliwe odpowiedzi: 1. 1890, 2. 1872, 3. 1869, 4. 1873, 5. 1861, 6. 1860 pierwsze wybory do parlamentu wiedeńskiego przeprowadzone w Galicji Możliwe odpowiedzi: 1. 1890, 2. 1872, 3. 1869, 4. 1873, 5. 1861, 6. 1860 początek tzw. ery Capriviego Możliwe odpowiedzi: 1. 1890, 2. 1872, 3. 1869, 4. 1873, 5. 1861, 6. 1860
211
Ćwiczenie 3

Zapoznaj się z tekstem Statutu Krajowego z 26 lutego 1861 r. i wykonaj polecenia.

1

§1
Królestwo Galicji i Lodomerii wraz z Wielkim Księstwem Krakowskim reprezentowane będzie w sprawach krajowych przez Sejm Krajowy.

§2
Prawa reprezentacji krajowej […] wykonywane będą albo przez sam sejm, albo przez Wydział Krajowy.

§3
Sejm krajowy składa się ze 150 członków, a mianowicie:

a) z trzech arcybiskupów lwowskich, księcia biskupa krakowskiego, dwóch biskupów przemyskich, biskupa tarnowskiego i biskupa stanisławowskiego. W razie wakującej stolicy arcybiskupiej lub biskupiej administrator diecezji jest członkiem Sejmu krajowego;
b) z prezesa Akademii Umiejętności w Krakowie;
c) z rektorów Uniwersytetu Krakowskiego i Lwowskiego, tudzież rektora szkoły
d) politechnicznej lwowskiej;
e) ze stu czterdziestu dziewięciu posłów wybranych, a to:
I. czterdziestu czterech posłów z klasy wielkich posiadłości ziemskich;
II. z trzydziestu jeden posłów miast wymienionych w ustawie wyborczej i izb handlowych i przemysłowych;
III. z siedemdziesięciu czterech posłów reszty gmin królestwa Galicji i Lodomerii wraz z Wielkim Księstwem Krakowskim.

§4
Cesarz mianuje dla kierownictwa Sejmu marszałka krajowego i jego zastępcę z grona Sejmu.

§11
Wydział krajowy jako zarządzający i wykonawczy organ reprezentacji kraju składa się, pod przewodnictwem marszałka krajowego, z sześciu członków wybranych z łona zgromadzenia sejmowego. Marszałek krajowy mianuje na wypadek, gdy doznaje przeszkody, swego zastępcę z łona Wydziału krajowego dla kierowania Wydziałem.

§16
Sejm Krajowy powołany jest do współdziałania przy wykonywaniu władzy prawodawczej […] i wysyłać ma do izby posłów Rady Państwa 38 członków […].

§17
[…] Do każdej ustawy krajowej potrzeba przyzwolenia Sejmu Krajowego i sankcji cesarza.

§18
Za sprawy krajowe uznają się:
I. Wszelkie rozporządzenia tyczące się:
1. kultury krajowej
2. budowli publicznych
3. zakładów dobroczynności
4. budżetu i składania rachunków krajowych […].

c1 Cytat za: Statut Krajowy dla Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim z 26 lutego 1861 r. [w:] Grzegorz Chomicki, Leszek Śliwa, Wiek XIX. Teksty źródłowe. Tematy lekcji i zagadnienia do historii w szkole średniej, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2001, s. 238–239.
RKGpnxxZlc7Uw
Przedstaw skład Sejmu Krajowego. (Uzupełnij) Jaką nazwę miał organ wykonawczy Sejmu Krajowego? (Uzupełnij) Jacy urzędnicy wchodzili w skład Sejmu Krajowego? (Uzupełnij) Komu dawał przewagę tak skonstruowany system wyborczy, a kogo pozbawiał głosu? (Uzupełnij).

R1ShjYiv3Mcga1
Ćwiczenie 4
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.

Pierwszy minister do spraw Galicji, przez szereg lat również poseł do Sejmu Krajowego Galicji, zastępca marszałka krajowego, prezes Koła Polskiego w parlamencie austriackim i prezes Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarczego., Wybitny lekarz, polityk i wykładowca. W 1867 r. na jego wniosek powołano do życia Radę Szkolną Krajową., Niekiedy zwany „ojcem autonomii”. Pierwszy hrabia z tytułem naukowym doktora, namiestnik prowincji od 1849 r., a od 1859 r. austriacki minister spraw wewnętrznych., Polski ekonomista, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, działacz państwowy, w latach 1880–1891 minister skarbu Austrii.

Biografia Postać
Pierwszy minister do spraw Galicji, przez szereg lat również poseł do Sejmu Krajowego Galicji, zastępca marszałka krajowego, prezes Koła Polskiego w parlamencie austriackim i prezes Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarczego.  
Wybitny lekarz, polityk i wykładowca. W 1867 r. na jego wniosek powołano do życia Radę Szkolną Krajową.  
Niekiedy zwany „ojcem autonomii”. Pierwszy hrabia z tytułem naukowym doktora, namiestnik prowincji od 1849 r., a od 1859 r. austriacki minister spraw wewnętrznych.  
Polski ekonomista, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, działacz państwowy, w latach 1880–1891 minister skarbu Austrii.  
Ćwiczenie 4
RUfjFy0GSiort
Dopasuj biografie do odpowiednich postaci. Pierwszy minister do spraw Galicji, przez szereg lat również poseł do Sejmu Krajowego Galicji, zastępca marszałka krajowego, prezes Koła Polskiego w parlamencie austriackim i prezes Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarczego. Możliwe odpowiedzi: 1. Agenor Romuald Gołuchowski, 2. Julian Antoni Dunajewski, 3. Kazimierz Grocholski, 4. Józef Dietl Wybitny lekarz, polityk i wykładowca. W 1867 r. na jego wniosek powołano do życia Radę Szkolną Krajową. Możliwe odpowiedzi: 1. Agenor Romuald Gołuchowski, 2. Julian Antoni Dunajewski, 3. Kazimierz Grocholski, 4. Józef Dietl Niekiedy zwany „ojcem autonomii”. Pierwszy hrabia z tytułem naukowym doktora, namiestnik prowincji od 1849 r., a od 1859 r. austriacki minister spraw wewnętrznych. Możliwe odpowiedzi: 1. Agenor Romuald Gołuchowski, 2. Julian Antoni Dunajewski, 3. Kazimierz Grocholski, 4. Józef Dietl olski ekonomista, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, działacz państwowy, w latach 1880–1891 minister skarbu Austrii. Możliwe odpowiedzi: 1. Agenor Romuald Gołuchowski, 2. Julian Antoni Dunajewski, 3. Kazimierz Grocholski, 4. Józef Dietl
2
Ćwiczenie 5

Przeanalizuj poniższą tabelę z danymi dotyczącymi wzrostu ludności w XIX i na początku XX w. i oceń, czy niżej podane stwierdzenia są prawdziwe, czy fałszywe.

Wzrost ludności na ziemiach polskich w wieku XIX i w początkach XX w.

Lata

Królestwo Polskie

Galicja

Ludność w tys.

Wskaźnik wzrostu

Ludność w tys.

Wskaźnik wzrostu

1820

3520

100

3893

100

1830

3998

114

4177

107

1840

4488

127

4427

114

1850

4811

137

4556

117

1860

4840

137

4836

124

1870

6079

173

5492

141

1880

7105

202

5959

153

1890

8258

235

6608

170

1900

10000

284

7316

188

1910

12129

345

8026

206

Indeks górny Źródło: Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku, t. 1, red. A. Mączak, Warszawa 1981, s. 434. Indeks górny koniec

Rd5OOoYuq2qmN
Tempo wzrostu ludności w XIX w. w Królestwie Polskim było szybsze niż w Galicji. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. W latach 1890–1910 odnotowano większy wzrost ludności Galicji niż ludności w Królestwie Polskim w tym samym czasie. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. W Galicji w latach 50. XIX w. wzrost ludności był mniejszy niż w Królestwie Polskim. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Dane statystyczne podają informacje o demografii terenów Polski znajdujących się w zaborze pruskim. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz

Stwierdzenie Prawda Fałsz
Tempo wzrostu ludności w XIX w. w Królestwie Polskim było szybsze niż w Galicji. □ □
W latach 1890–1910 odnotowano większy wzrost ludności Galicji niż ludności w Królestwie Polskim w tym samym czasie. □ □
W Galicji w latach 50. XIX w. wzrost ludności był mniejszy niż w Królestwie Polskim. □ □
Dane statystyczne podają informacje o demografii terenów Polski znajdujących się w zaborze pruskim. □ □
211
Ćwiczenie 6

Przeanalizuj wykres, który przedstawia liczbę studentów na uczelniach wyższych w Galicji w latach 1861–1900, a następnie na podstawie wykresu i własnej wiedzy wykonaj polecenia.

R1I2H1iazcKIx
Wykres kolumnowy. Liczba studentów na uczelniach wyższych w Galicji w latach 1861–1900. Lista elementów:
  • 1. zestaw danych:
    • Szkoła: Uniwersytet Jagielloński
    • Liczba studentów w 1861 r.: 350
    • Liczba studentów w 1900 r.: 1400
  • 2. zestaw danych:
    • Szkoła: Uniwersytet Lwowski
    • Liczba studentów w 1861 r.: 950
    • Liczba studentów w 1900 r.: 2000
  • 3. zestaw danych:
    • Szkoła: Politechnika Lwowska
    • Liczba studentów w 1861 r.: 216
    • Liczba studentów w 1900 r.: 760

  • szkoła : Uniwersytet Jagielloński

    liczba_studentów_w 1861_r. : 350

    liczba_studentów_w 1900_r. : 1400

  • szkoła : Uniwersytet Lwowski

    liczba_studentów_w 1861_r. : 950

    liczba_studentów_w 1900_r. : 2000

  • szkoła : Politechnika Lwowska

    liczba_studentów_w 1861_r. : 216

    liczba_studentów_w 1900_r. : 760

Indeks górny Źródło danych: Historia Polski w liczbach, t. 1, Państwo, społeczeństwo, red. A. Jezierski, A. Wyczański, Warszawa 2003, s. 245. Indeks górny koniec

R14Q62Vuox1Hs
Określ kierunek i skalę tych zmian. (Uzupełnij) Podaj dwie przyczyny tego zjawiska. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7

Na podstawie fragmentu tekstu źródłowego, mapy oraz tabeli opisz krótko przyczyny konfliktu polsko‑ukraińskiego w Galicji.

Źródło A

1

Politycy ruscy podkreślali, iż mają tylko czternastu posłów na sejm […] obok pięćdziesięciu siedmiu deputowanych polskich. Pod względem kulturalnym i społeczno‑gospodarczym Rusini (Ukraińcy) byli w oczywisty sposób upośledzeni. O ile liczba ruskich szkół elementarnych była niemal proporcjonalna co do liczebności, o tyle w porównaniu ze szkołami polskimi miały zaledwie połowę klas.

c2 Cytat za: Piotr Wandycz, Pod zaborami, Warszawa 1994, s. 358.

Źródło B

Rgemkvt2XlBDV
Mapa prezentująca skład narodowościowy zaborów oraz ziem dzisiejszej Polski w drugiej połowie XIX wieku. Królestwo Polskie: Polacy 73,8%, Żydzi 13,7%. Niemcy: Pomorze Zachodnie: Niemcy 97,8%. Prusy Wschodnie: Niemcy 80%, Polacy 13,9%. Poznańskie i Pomorze Gdańskie: Niemcy 52,2%, Polacy 4,4%. Śląsk: Niemcy 73,2%, Polacy 24,5%. Austro-Węgry: Galicja: Polacy 46,5%, Ukraińcy 42,1%, Żydzi 10,9%. Rosja: Ziemie zabrane: Ukraińcy 36,6%, Białorusini 21,8%, Żydzi 13,3%, Polacy 11,5%.
Skład narodowościowy zaborów oraz ziem dzisiejszej Polski w drugiej połowie XIX w.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o. na podstawie mapyonline.gwo.pl/#wiek19, licencja: CC BY-SA 3.0.

Źródło C

Struktura narodowościowa Galicji w 1900 r.

Galicja Zachodnia

Galicja Wschodnia

Narodowości

%

Narodowości

%

polska

96,1

ukraińska

58,9

ukraińska

2,8

polska

33,9

niemiecka (i inne)

0,9

niemiecka, w tym ok. 70% Żydów

1,2

Indeks górny Źródło danych: Historia Polski w liczbach, t. 1, Państwo, społeczeństwo, red. A. Jezierski, A. Wyczański, Warszawa 2003, s. 191. Indeks górny koniec

RaTWniQKx8z7n
Twoja odpowiedź (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Na podstawie wiedzy pozaźródłowej wyjaśnij, na czym polegała tzw. era Capriviego i jakie były przyczyny chwilowego złagodzenia polityki antypolskiej w zaborze pruskim.

Rfzv1AVMC79PO
(Uzupełnij).
Film edukacyjny
Dla nauczyciela