Autor: Joanna Kalinowska

Temat: Geneza konfliktu Anglii i Francji. Kapetyngowie i Plantageneci

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• dowiaduje się, jakie było podłoże konfliktu angielsko‑francuskiego.

• wyjaśnia, jak kształtowały się społeczeństwa stanowe w Anglii i Francji.

• ocenia, która rodzina była potężniejsza - Kapetyngowie czy Plantageneci.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm;

• lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Geneza konfliktu Anglii i Francji. Kapetyngowie i Plantageneci”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Mapa interaktywna” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla uczniom temat, cel zajęć zawarte w sekcji „Wprowadzenie” oraz wspólnie z nimi ustala kryteria sukcesu.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem.
   Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej?

Faza realizacyjna:

1. Podział klasy na grupy. Każda z nich opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”:

• Grupa 1, 2 i 3 - Anglia za pierwszych Plantagenetów;

• Grupa 4,5 i 6 - Konflikt Ryszarda Lwie Serce z Filipem Augustem.

Po zakończeniu pracy przedstawiciele zespołów prezentują przydzielone zagadnienie. Pozostali uczniowie sporządzają notatki, mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

2. Nauczyciel poleca wybranemu uczniowi, aby przeczytał polecenie 1: „Zapoznaj się z mapą interaktywną. Porównaj wielkość terytoriów zależnych od Plantagenetów i od Kapetyngów w XII w. i oceń, która z rodzin była potężniejsza” z sekcji „Mapa interaktywna”. Poleca uczniom, aby podzielili się na grupy i opracowali w nich odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udzielając także uczniom informacji zwrotnej. W ten sposób uczniowie wykonują rownież polecenie 2.

3. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia 1–4, a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką.

4. Uczniowie zapoznają się z filmem i wypowiedzią eksperta, a następnie w parach opracowują mapę myśli podsumowującą temat lekcji. Wskazana para przedstawia swoją propozycję.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel zawiesza na tablicy dwa plakaty z narysowanym koszem i walizką. Rozdaje uczniom po dwie karteczki samoprzylepne. Poleca, aby uczniowie zapisali na jednej z nich, przemyślenia, które zabiorą z sobą po zajęciach; na drugiej to, czego nie akceptują. Jedna osoba odczytuje zapisy przy walizce i koszu.

2. Na zakończenie nauczyciel dokonuje oceny pracy wylosowanej grupy oraz przekazuje informację zwrotną dotyczącą pracy klasy w trakcie zajęć.

Praca domowa:

1. Opracuj podsumowanie tematu „Geneza konfliktu Anglii i Francji. Kapetyngowie i Plantageneci” w formie pytań do krzyżówki.

2. Wykonaj w domu ćwiczenia niezrealizowane na lekcji.

Materiały pomocnicze:

G. Duby, Bitwa pod Bouvines, Warszawa 1988.

Wielka historia świata. Tomy 1‑12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności); Świat Książki 2004‑2006.

Wskazówki metodyczne:

• Cały e‑materiał może być wykorzystany do realizacji zajęć metodą odwróconej klasy. Wtedy uczniowie zapoznają się z informacjami w sekcji „Mapa interaktywna” i przygotowują swoje propozycje odpowiedzi. W szkole następuje czytanie i ocena koleżeńska opracowań uczniów.