Dla nauczyciela
Autor: Marzenna Śliwka
Przedmiot: Język polski
Temat: Współczesność – powtórzenie wiadomości cz. 4
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;
kompetencje cyfrowe.
Cele operacyjne. Uczeń:
omówi problematykę i wymieni cechy XX‑wiecznej powieści;
wyjaśni, czym charakteryzuje się powieść wielowątkowa;
przeanalizuje znaczenie tytułów najwybitniejszych XX‑wiecznych powieści.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem e‑podręcznika;
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
e‑podręcznik;
tablica interaktywna lub rzutnik;
komputery z dostępem do internetu dla uczniów.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Aby przygotować się do lekcji, uczniowie przypominają sobie dwa utwory: Dżumę Alberta Camusa oraz Mistrza i Małgorzatę Michaiła Bułhakowa. Mogą również przynieść egzemplarze książek na lekcję.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel prosi uczniów o wypowiedzi na temat:
a) Czym jest samotność?
b) Jakie są przyczyny samotności człowieka?
c) Co może być skutkiem tego, że człowiek czuje się samotny?
Uczniowie zabierają głos, a nauczyciel podsumowuje wszystkie wypowiedzi. Zwraca uwagę na fakt, że istotą bycia samotnym jest brak poczucia więzi emocjonalnej z innymi ludźmi.
Można też odwołać się do sytuacji pandemicznej i zapytać, jak uczniowie radzą sobie z poczuciem samotności wywołanym przymusową izolacją.
Faza realizacyjna:
Praca w parach. Uczniowie mają za zadanie znaleźć w Internecie kilka sentencji na temat samotności. Chętni czytają przykłady. Nauczyciel cytuje fragment wypowiedzi:
Samotność jest przyjemnością dla tych, którzy jej pragną, i męką dla tych, co są do niej zmuszeni
(W. Tatarkiewicz). Uczniowie dzielą się swoimi przemyśleniami, odwołując się do własnych doświadczeń, obserwacji i lektury Dżumy.Nauczyciel na podstawie tekstu w sekcji „Wprowadzenie” i „Przeczytaj” w e‑materiale rozmawia z uczniami o słynnych dziełach pisarzy.
Praca w grupach. Nauczyciel dzieli klasę na kilkuosobowe grupy. Poszczególne zespoły wykonują na osobnych kartach ćwiczenia 4‑8 (sekcja: „Sprawdź się”). Po upływie określonego czasu wszystkie karty zostają powieszone w widocznym miejscu, a lider prezentuje efekty pracy grupy. Nauczyciel zadaje pytania, ewentualnie prosi członków grup o uzupełnienie wypowiedzi.
Faza podsumowująca:
Uczniowie zapoznają się z mapą myśli. W parach wyjaśniają, na czym polega paraboliczność powieści Dżuma Alberta Camusa. Następnie omawiają Mistrza i Małgorzatę jako powieść wielowątkową.
Praca domowa:
Uczniowie w ramach pracy domowej wykonują ćwiczenia 1‑3 z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
https://vod.tvp.pl/website/mistrz‑i-malgorzata,1667642
https://ninateka.pl/vod/ksiazki‑czytane/mistrz‑i-malgorzata‑michail‑bulhakow/
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Mapa myśli”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.