Dla nauczyciela
Autor: Katarzyna Lewandowska
Przedmiot: Język polski
Temat: Julian Kornhauser i Adam Zagajewski Świat nie przedstawiony - duchowa biografia pokolenia
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności.
Cele operacyjne. Uczeń:
wyjaśni, na czym polega koncepcja literatury jako modelu kultury Juliana Kornhausera i Adama Zagajewskiego w książce Świat nie przedstawiony;
określi wpływ romantyzmu na współczesną kulturę;
określi zadania, jakie pisarze stawiają przed literaturą;
wyjaśni, na czym polega rozbieżność pomiędzy bytem a powinnością w literaturze.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja;
metoda kosza i walizki.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczniowie siadają w kręgu lub w ławkach ustawionych w formie podkowy – w sposób, który pozwoli na swobodną komunikację między nimi w czasie dyskusji.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji, formułuje cel zajęć oraz kryteria sukcesu.
Uczniowie zapoznają się z sekcją „Wprowadzenie” i „Przeczytaj”.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel na dużym ekranie pokazuje prezentację multimedialną. Uczniowie po obejrzeniu materiału wyjaśniają, przed jakimi nowymi wyzwaniami stawiali poezję autorzy Świata nie przedstawionego oraz wskazują zarzuty, jakie stawiali autorzy Świata nie przedstawionego pokoleniu „Współczesności”. .
Zasadnicza część zajęć odbywa się w formie burzy mózgów. Nauczyciel prowadzi dyskusję, zadaje pytania, komentuje odpowiedzi uczniów oraz włącza się do rozmowy. Celem wymiany zdań jest zrozumienie założeń pokolenia Kornhausera i Zagajewskiego wobec literatury. Dobór pytań dostosowywany jest do dynamiki dyskusji. Mogą wśród nich znaleźć się następujące:
• Na czym polega koncepcja literatury jako modelu kultury Juliana Kornhausera i Adama Zagajewskiego w książce Świat nie przedstawiony?
• Jaki był wpływ romantyzmu na kulturę współczesną autorom?
• Jakie zadania pisarze stawiają przed literaturą?
• Na czym polega rozbieżność pomiędzy bytem a powinnością w literaturze?Nauczyciel przechodzi do sekcji „Sprawdź się”. Dzieli uczniów na 3 grupy (lub więcej, w zależności od czasu, który pozostał na pracę z ćwiczeniami). Przydziela uczniom zadania i wyznacza czas na ich realizację. Po zakończeniu pracy weryfikuje poprawność odpowiedzi.
Faza podsumowująca:
Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Nauczyciel przeprowadza podsumowanie metodą kosza i walizki. Rozdaje uczniom kartki w dwóch kolorach (np. zielony i żółty). Na zielonych kartkach uczniowie zapisują informacje i umiejętności, które uznali podczas lekcji za cenne, przydatne. Na żółtych – zbędne. Nauczyciel odczytuje refleksje uczniów.
Praca domowa:
Napisz, jaki jest wpływ romantyzmu na współczesną kulturę. Porównaj koncepcję Juliana Kornhausera z tekstu Nowa poezja i Stanisława Barańczaka ze szkicu Klasycyzmy i romantyzmy zawartego w książce Nieufni i zadufani. Romantyzm i klasycyzm w młodej poezji lat sześćdziesiątych.
Materiały pomocnicze:
https://teologiapolityczna.pl/swiat‑nieprzedstawiony
https://culture.pl/pl/tworca/adam‑zagajewski
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Prezentacja multimedialna”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.