Dla nauczyciela
Autor: Ewa Orlewicz
Przedmiot: Filozofia
Temat: Słownik filozoficzny. Platon: zagadnienia estetyczne i etyczne
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele lekcji. Uczeń:
pozna poglądy estetyczne i etyczne Platona;
scharakteryzuje sztukę mimetyczną;
przeanalizuje relacje między dobrem, pięknem i miłością w filozofii Platona;
zrekonstruuje teorię czterech cnót kardynalnych Platona.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm;
nauczanie wyprzedzające.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja;
rozmowa kierowana;
audiobook;
praca z multimedium;
teledysk.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia chętnym lub wybranym uczniom e‑materiał: „Słownik filozoficzny. Platon: zagadnienia estetyczne i etyczne”. Uczniowie przygotowują krótki film (teledysk) jako ilustrację do treści materiału. Film mogą przygotować na telefonach komórkowych lub wykorzystać szablony do animacji dostępne w internecie. Uczniowie powinni umieć opowiedzieć o swoich etiudach i uzasadnić dobór środków artystycznych.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel loguje się na platformie i wyświetla na tablicy temat i cele lekcji. Prosi uczniów, by na podstawie wiadomości zdobytych przed lekcją zaproponowali kryteria sukcesu.
Dyskusja wprowadzająca. Za pomocą raportu dostępnego w panelu użytkownika nauczyciel sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji. Następnie inicjuje rozmowę kierowaną na podstawie pytań zawartych we wprowadzeniu:Co powiedziałby Platon o sztuce współczesnej? Czy realizuje ona ideę piękna? Czy raczej budzi moralny zamęt i niedobre emocje?
Faza realizacyjna:
Praca z tekstem. Uczniowie przystępują do cichego czytania tekstu zawartego w sekcji „Przeczytaj”, jeśli nauczyciel – na podstawie raportu na platformie – uważa, że przygotowanie uczniów jest wystarczające, może pominąć tę czynność. Uczniowie indywidualnie zapisują pięć najważniejszych ich zdaniem kwestii poruszanych w tekście. Następnie w parach porównują swoje wybory. Nauczyciel prosi wybrane pary o podsumowanie swojej pracy.
Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Audiobook”. Wybrany uczeń odczytuje treść polecenia: Zapoznaj się z poniższym tekstem. Jak sądzisz, jaki jest związek celu z cnotami? Zapisz swoje wnioski. Klasa dzieli się na grupy i opracowuje propozycje odpowiedzi. Przedstawiciel wskazanej grupy prezentuje propozycję rozwiązania zadania, a pozostali uczniowie komentują. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedzi uczniów, udzielając im informacji zwrotnej.
Ćwiczenia przedmiotowe. Nauczyciel wyświetla na tablicy treść ćwiczenia nr 6: Poniższa grafika przedstawia wizję idei Dobra, Co mógłby powiedzieć Platon o artyście? Uzasadnij swoje zdanie. z sekcji „Sprawdź się”. Uczniowie wykonują je w parach, a następnie porównują swoje rozwiązanie z innym zespołem, omawiając możliwe rozwiązania.
Następnie uczniowie wykonują ćwiczenia nr 1‑4. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi.
Ostatnią partię ćwiczeń (nr 7 i 8) uczniowie wykonują wspólnie i omawiają je razem z nauczycielem.
Faza podsumowująca:
W ramach podsumowania chętni uczniowie pokazuję filmy przygotowanie przed zajęciami. Wszyscy wspólnie oceniają, czy teledyski trafnie oddają tematykę lekcji.
Nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji zawarty w sekcji „Wprowadzenie” i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego się uczniowie nauczyli?
Praca domowa:
Uczniowie wykonują ćwiczenie nr 5 z sekcji „Sprawdź się”: Przeczytaj poniższy fragment i odpowiedz, czym jest idea Dobra i w jaki sposób może oddziaływać na artystów?
Materiały pomocnicze:
Hare R.M., Platon, Warszawa 1996.
Leś T., Koncepcje mądrości w filozofii Sokratesa, Platona i Arystotelesa, Kraków 2016.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Audiobook” i przygotowują do niego pytania. Następnie zadają je sobie nawzajem, sprawdzając stopień przyswojenia jego treści.