Dla nauczyciela
Autor: Anna Juwan
Przedmiot: Biologia
Temat: Stela i jej przekształcenia
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Scharakteryzujesz budowę steli.
Określisz różnice między typami steli w różnych organach u roślin jednoliściennych, nagozalążkowych i okrytozalążkowych.
Omówisz przebieg ewolucji steli.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem komputera;
ćwiczenia interaktywne;
analiza animacji;
mapa myśli;
tworzenie plakatu.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj”.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Nauczyciel wyświetla cele lekcji z sekcji „Wprowadzenie” i omawia przebieg zajęć.
Wprowadzenie do tematu – praca z multimedium. Nauczyciel prosi uczniów, by wyjaśnili, czym jest teoria stelarna. Następnie uczniowie zapoznają się z animacją wyświetloną przez nauczyciela i na jej podstawie tworzą w parach grafikę ilustrującą ewolucyjne różnicowanie się steli. Po wykonaniu zadania analizują tabelę w sekcji „Przeczytaj” i weryfikują efekty swojej pracy. Wybrane pary omawiają swój schemat na forum klasy.
Faza realizacyjna:
Praca w grupach. Nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy. Każda z grup otrzymuje arkusz papieru i flamastry. Uczniowie mają za zadanie narysować schemat budowy steli, zgodnie z przydzielonym tematem:
– grupa I – budowa steli w korzeniu różnych grup roślin;
– grupa II – budowa steli w łodygach współczesnych paprotników;
– grupa III – budowa steli w łodygach roślin nagonasiennych i okrytonasiennych dwuliściennych;
– grupa IV – budowa steli w łodygach roślin okrytonasiennych jednoliściennych.
Po wykonaniu zadania wybrana osoba z grupy prezentuje schemat. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia informacje.Utrwalenie wiedzy i umiejętności. Uczniowie w parach wykonują ćwiczenie nr 6 (w którym mają za zadanie dopasować odpowiednie nazwy do przedstawionych przekrojów steli) z sekcji „Sprawdź się”. Następnie porównują swoje odpowiedzi z najbliżej siedzącymi sąsiadami. Nauczyciel w razie trudności naprowadza podopiecznych na właściwe rozwiązania lub wyjaśnia wątpliwości.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel prosi uczniów, by wskazali różnice między stelą w różnych organach u roślin jednoliściennych, nagozalążkowych i okrytozalążkowych.
Nauczyciel wyświetla temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”, podsumowuje omawiany na lekcji materiał, wyjaśnia wątpliwości uczniów.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia od 1 do 5 oraz 7 z sekcji „Sprawdź się”.
Dla chętnych: Wykonaj ćwiczenie nr 8 z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Jane B. Reece i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021.
„Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.
Stanisław Lewak, Jan Kopcewicz, Krzysztof Jaworski, „Fizjologia roślin. Wprowadzenie”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2019.
Dodatkowe wskazówki metodyczne:
Treści w sekcji „Animacja” można wykorzystać jako materiał służący powtórzeniu i utrwaleniu wiedzy uczniów.