Imię i nazwisko autora: Arkadiusz Glebow

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Wykorzystanie metody GIS w praktyce

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy:

I. Źródła informacji geograficznej, technologie geoinformacyjne oraz metody prezentacji danych przestrzennych: obserwacje, pomiary, mapy, fotografie, zdjęcia satelitarne, dane liczbowe oraz graficzna i kartograficzna ich prezentacja. Uczeń:

6) wykazuje przydatność fotografii i zdjęć satelitarnych do pozyskiwania informacji o środowisku geograficznym oraz interpretuje ich treść;

7) podaje przykłady wykorzystania narzędzi GIS do analiz zróżnicowania przestrzennego środowiska geograficznego.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

3. kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

5. kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia pojęcia dotyczące systemów informacji przestrzennej,

• rozróżnia strukturę GIS,

• przytacza przykłady praktycznego wykorzystania funkcji oprogramowania objętego tematem.

Strategie nauczania:

1. konstruktywizm,

2. konektywizm,

3. strategia waloryzująca,

4. strategia operacyjna.

Metody i techniki:

• self‑Organized Learning Enviroment (SOLE),

• metoda informacji zwrotnej,

• mapa myśli,

• ćwiczenia przedmiotowe.

Formy zajęć:

• praca indywidualna,

• praca w parach,

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z dostępem do Internetu,

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale,

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Materiały pomocnicze

Literatura:

• Bielecka, E., Systemy informacji geograficznej: teoria i zastosowania, Wydawnictwo Polsko‑Japońskiej Wyższej Szkoły Technik Komputerowych, Warszawa 2006.

• Drzewiecki, W., Systemy Informacji Geograficznej, Akademia Górniczo‑Hutnicza, Kraków 2004.

• Gotlib, D., Iwaniak, A., Olszewski R., GIS: obszary zastosowań, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.

• Kwiecień, J., Systemy informacji geograficznej: podstawy, Wydawnictwa Uczelniane Akademii Techniczno‑Rolniczej, Bydgoszcz 2004.

• Litwin, L., Myrda G., Systemy Informacji Geograficznej. Zarządzanie danymi przestrzennymi w GIS. SIP, SIT, LIS, Wydawnictwo HELION, Gliwice 2005.

• Myrda G., GIS czyli mapa w komputerze, Helion, Gliwice 1997.

• Urbański J., Zrozumieć GIS: analiza informacji przestrzennej, PWN, Warszawa 1997.

Internetowe serwisy mapowe:

• Portal GUGiK,

• Google Maps,

• Open Street Map,

• Bing Maps,

• TomTom MyDrive,

• Zumi.

Inne zasoby internetowe:

• artykuł opisujący zastosowania systemów informacji geograficznej www.geoforum.pl/gis/zastosowania,

• definicja Systemu Informacji Geograficznej www.gis‑support.pl/co‑to‑jest‑gis,

• tekst na portalu geoinformacyjnym o funkcjach systemów informacji geograficznej www.gisplay.pl/gis/funkcje‑gis.html.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wstępna:

• Nauczyciel/ka przedstawia temat i cele zajęć.

• Nauczyciel/ka pyta kilku uczniów o to, czy wiedzą, czym jest GIS i gdzie się go wykorzystuje.

Faza realizacyjna:

• Po uzyskaniu odpowiedzi z części wstępnej nauczyciel/ka przybliża historię oraz pojęcie GIS w oparciu o treść e‑materiału.

• Nauczyciel/ka prosi o zapoznanie się z pozostałą częścią e‑materiału, zwracając szczególną uwagę na funkcje oprogramowania typu GIS.

• Uczniowie zapoznają się z e‑materiałem.

• Nauczyciel/ka prosi by w grupach składających się z 2‑3 osób uczniowie wybrali branżę i określili funkcje GIS, które mogą wspierać jej rozwój.

• Grupy prezentują na forum klasy swoje przemyślenia.

• Nauczyciel/ka prosi o samodzielne wykonanie ćwiczenia związanego z mapą myśli.

• Nauczyciel/ka wyznacza kilka osób, by przedstawiły wykonane zadanie.

• Następnie uczniowie wykonują ćwiczenia 1–7 z bloku ćwiczeń interaktywnych.

Faza podsumowująca:

• Nauczyciel/ka wspólnie z uczniami dokonuje weryfikacji ukazanych map myśli.

• Uczniowie zadają pytania uzupełniające.

Praca domowa: uczniowie wykonują ćwiczenie 8. z bloku ćwiczeń interaktywnych.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium: mapa myśli może zostać wykorzystana w różnych fragmentach lekcji. Może pełnić funkcję wprowadzającą, by uczniowie spróbowali zastanowić się nad możliwymi elementami i funkcjami systemów informacji geograficznej. Mapa wykonana w fazie podsumowującej lekcji utrwali i usystematyzuje wiedzę uczniów pozyskanych na lekcji. W ramach podsumowania lub powtórzenia informacji mapa myśli sprawdzi się także jako zadanie do wykonania w domu.