Dla nauczyciela

Autor: Marcin Sawicki

Przedmiot: historia

Temat: Czy można było inaczej? Polityka zagraniczna II Rzeczypospolitej

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

XLII. Dzieje polityczne II Rzeczypospolitej.

Uczeń:

3) ocenia skuteczność polskiej polityki zagranicznej w okresie międzywojennym.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • omawia sytuację Polski na arenie międzynarodowej w okresie międzywojennym;

  • wskazuje przyczyny trudności w prowadzeniu efektywnej polityki zagranicznej przez dyplomację II Rzeczypospolitej;

  • prezentuje najważniejsze postaci związane z polską polityką zagraniczną w okresie międzywojennym;

  • samodzielnie ocenia politykę zagraniczną Polski w okresie międzywojnia.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm,

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego (porównawcza);

  • dyskusja;

  • metaplan;

  • elementy dramy.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją:

  1. Uczniowie przypominają sobie zagadnienia związane z walkami o polskie granice.

  2. Nauczyciel wyznacza uczniów do przygotowania inscenizacji z postaciami Aleksandra Skrzyńskiego, Józefa Piłsudskiego, Ignacego Mościckiego, Józefa Becka oraz Edwarda Śmigłego‑Rydza. Wyznaczone osoby są odpowiedzialne za przygotowanie rekwizytów, strojów, atrybutów dla postaci historycznych.

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji, nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”. Omawia cele lekcji.

  2. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania związane z tematem lekcji. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z zakresem zajęć?

Faza realizacyjna:

  1. Rekapitulacja. Metaplan. Uczniowie w czteroosobowych grupach analizują położenie Polski na arenie międzynarodowej w pierwszych latach niepodległości, po zakończeniu wojen o granice. Wybrana osoba może notować najważniejsze informacje na tablicy.

  2. Inscenizacja w formie konferencji prasowej. Uczniowie, którzy przygotowali wystąpienia jako postaci polskiej polityki zagranicznej, opowiadają o jej kierunkach. „Skrzyński” powinien zwrócić uwagę na wojnę celną z Niemcami oraz układy w Rapallo i Locarno oraz ich konsekwencje dla Polski; „Piłsudski” – przedstawić założenia polityki Międzymorza oraz polityki prometejskiej, „Beck” – omówić politykę równowagi, „Mościcki” – scharakteryzować relacje z Niemcami, „Śmigły‑Rydz” – odnieść się do kwestii Zaolzia. Pozostali uczniowie, jako uczestnicy konferencji prasowej, zadają postaciom pytania.

  3. Praca z multimedium („Film edukacyjny”). Uczniowie oglądają filmy, a następnie indywidualnie wykonują polecenia 4 i 5.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie starają się rozstrzygnąć problem: czy można było inaczej poprowadzić polską politykę zagraniczną w okresie międzywojennym? Przedstawiają swoje opinie wraz z uzasadnieniem.

  2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć i pracę uczniów, ocenia prezentacje „postaci historycznych”.

Praca domowa:

  1. Wykonaj w domu ćwiczenia 1, 2, 6 i 8.

Materiały pomocnicze:

R. Kaczmarek, Historia Polski 1914–1989, Warszawa 2014.

M. Majewski, Kiedy wybuchnie wojna? 1938. Studium kryzysu, Warszawa 2019.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie mogą zapoznać się z treścią e‑materiału i filmów przed lekcją, a w czasie fazy realizacyjnej wykorzystać swoją wiedzę do udziału w inscenizacji.

Sprawdź się