Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Magdalena Fuhrmann
Przedmiot: geografia
Temat lekcji: Współczynnik przyrostu rzeczywistego i jego obliczanie
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, klasa III
PODSTAWA PROGRAMOWA
Treści nauczania
XV. Społeczeństwo i gospodarka Polski: rozmieszczenie ludności i struktura demograficzne, saldo migracji, struktura zatrudnienia i bezrobocie, urbanizacja i sieć osadnicza, warunki rozwoju, rolnictwa, restrukturyzacja przemysłu, sieć transportowa, atrakcyjność turystyczna.
Uczeń:
3) analizuje, na podstawie źródeł informacji geograficznej, zmiany liczby ludności, przyrostu naturalnego i rzeczywistego ludności Polski oraz prognozuje skutki współczesnych przemian demograficznych w Polsce dla rozwoju społeczno‑gospodarczego kraju.
Kształtowane kompetencje kluczowe
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
poznaje współczynnik przyrostu rzeczywistego,
rozumie sposób kształtowania się wartości współczynnika przyrostu rzeczywistego,
interpretuje wartość wskaźnika przyrostu rzeczywistego.
Strategie nauczania: asocjacyjna
Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE
Forma zajęć: praca w grupach
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, zeszyt
Materiały pomocnicze
Okólski M., Demografia: podstawowe pojęcia, procesy i teorie w encyklopedycznym zarysie, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2005.
Okólski M., Reprodukcja ludności modernizacja społeczeństwa: polski syndrom, Spółdzielnia Wydawniczo‑Handlowa Książka i Wiedza, Warszawa 1988.
PRZEBIEG LEKCJI
Uczniowie na poprzedniej lekcji otrzymują polecenie przeczytania wstępu do e‑materiału (przypomnienie pojęć).
Faza wprowadzająca
Sprawdzenie zadania domowego (opcjonalnie).
Przedstawienie celu lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel kolejno omawia zagadnienia przedstawione w e‑materiale.
Po przedstawieniu i wyjaśnieniu e‑materiału, nauczyciel w formie ustnej weryfikuje zrozumienie materiału przez uczniów.
Nauczyciel na konkretnym przykładzie pokazuje sposób obliczeń i interpretację współczynnika przyrostu rzeczywistego.
Uczniowie indywidualnie wykonują zadania 1‑4 zawarte w e‑materiale.
Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanych ćwiczeń i wspólnie omawia ewentualne trudności.
Faza podsumowująca
Przypomnienie celów lekcji.
Podsumowanie wiedzy zaprezentowanej na lekcji.
Utrwalenie najważniejszych pojęć, szczególnie tych, które sprawiały uczniom najwięcej problemów podczas zajęć.
Ocena pracy uczniów podczas lekcji.
Praca domowa
Utrwalenie wiadomości zawartych w e‑materiale.
Dokończenie ćwiczeń zawartych w e‑materiale.
Przygotowanie pracy pisemnej na temat działań związanych z podnoszeniem współczynnika przyrostu rzeczywistego na terenie miejscowości zamieszkania ucznia lub w innej jednostce (do ustalenia z nauczycielem). Uczeń w pracy powinien skupić się na działaniach podejmowanych przez lokalne samorządy dotyczących: zatrzymywania emigrantów, uatrakcyjnienia obszaru, aby spowodować napływ ludności, zwiększania liczby urodzeń żywych i zmniejszania liczby zgonów. Uczniowie w pracy powinni również wspomnieć o sposobach związanych ze zwiększeniem liczby zawieranych małżeństw i zmniejszaniem liczby rozwodów.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Materiał multimedialny zawarty w e‑materiale może być wykorzystany podczas powtórzenia materiału dotyczącego zagadnień demograficznych Polski.