Dla nauczyciela
Autor: Katarzyna Maćkowska
Przedmiot: Filozofia
Temat: Kurs logiki: lekcja 1. Czym jest zasada niesprzeczności? Sekret Sokratesa
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Zastanowisz się nad jednym ze znaczeń pojęcia sensu.
Poznasz pewien sekret metody Sokratesa.
Zrozumiesz znaczenie i sens jednej z najważniejszych zasad edukacji średniowiecznej.
Przećwiczysz stosowanie zasady niesprzeczności.
Przetestujesz elenktyczną metodę Sokratesa.
Cele operacyjne. Uczeń:
wyjaśnia zasadę niesprzeczności;
podaje przykłady wypowiedzi łamiących zasadę niesprzeczności;
przedstawia metodę elenktyczną;
analaizuje fragmenty Eutyfrona Platona.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja;
animacja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Kurs logiki: lekcja 1. Czym jest zasada niesprzeczności? Sekret Sokratesa”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj”.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel na tablicy interaktywnej lub przy pomocy rzutnika udostępnia animację na temat zasady niesprzeczności. Następnie prosi uczniów, aby na forum klasy podali własne przykłady sytuacji, w której rozmówca naruszył zasadę niesprzeczności.
Nauczyciel odczytuje polecenie: Posłuchaj krótkiego dialogu. Następnie odpowiedz na pytanie: w którym momencie rozmówca rozpoczynający wypowiedź jako drugi wprost użył zasady niesprzeczności?. Uczniowie pracują indywidualnie. Następnie wybrany lub chętny uczeń przedstawia swoją odpowiedź na forum klasy.
Uczniowie w parach wykonują polecenie nr 2.
Ćwiczenia przedmiotowe. Uczniowie w parach rozwiązują ćwiczenia 1‑4. Następnie dzielą się odpowiedziami z drugą parą uczniów.
Faza podsumowująca:
Na zakończenie uczniowie na forum klasy udzielają odpowiedzi na ćwiczenie nr 8.
Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Obserwuj debatę publiczną w Polsce przed kilka dni z rzędu. Wybierz i opisz jeden przykład z mediów, który może być ilustracją do wybranego przez ciebie pojęcia lub problemu z dzisiejszej lekcji.
Materiały pomocnicze:
Walczak P., Metody aktywizujące w nauczaniu filozofii, w: „Analiza i egzystencja” 10 (2009).
Bloom A., Umysł zamknięty. O tym, jak amerykańskie szkolnictwo wyższe zawiodło demokrację i zubożyło dusze dzisiejszych studentów, Poznań 1997.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać medium w sekcji „Przeczytaj” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.