Dla nauczyciela
Autor: Justyna Szymańska
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie, Wiedza o społeczeństwie 2022
Temat: Jakie są źródła socjalizacji?
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
I. Człowiek i społeczeństwo. Uczeń:
5) wyjaśnia charakter procesu socjalizacji; podaje przykłady wpływu społecznego w różnych dziedzinach życia; analizuje przypadki oraz przedstawia zalety i wady konformizmu i nonkonformizmu.
Zakres rozszerzony
I. Człowiek w społeczeństwie. Uczeń:
3) wyjaśnia, czym jest postawa oraz przedstawia uwarunkowania procesu kształtowania i zmiany postaw.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje obywatelskie;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wyjaśnia charakter procesu socjalizacji oraz konformizmu i nonkonformizmu jako postaw zajmowanych przez jednostki w wyniku procesu socjalizacji;
charakteryzuje kulturę jako źródło socjalizacji i wymienia nośniki treści kulturowych;
analizuje uwarunkowania procesu kształtowania i zmiany postaw.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
mapa myśli;
dyskusja;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
śniegowa kula.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przed lekcją chętne/wybrane osoby przygotowują prezentację na temat: Koncepcja społeczeństwa wychowującego stworzona przez Floriana Znanieckiego.
Faza wstępna:
Przedstawienie tematu „Jakie są źródła socjalizacji?” i celów zajęć.
Śniegowa kula. Uczniowie w parach przygotowują definicję socjalizacji. Następnie łączą się w czwórki, porównują swoje pomysły, dyskutują i tworzą wspólną wersję propozycji. W kolejnym kroku łączą się w ósemki i coraz liczniejsze grupy, aż powstanie ogólnoklasowa wersja definicji. Chętna/wybrana osoba zapisuje propozycję na tablicy.
Faza realizacyjna:
Wspólne omówienie charakteru socjalizacji, jej rodzajów i efektów.
Przedstawienie prezentacji przygotowanej przez uczniów. Po jej zakończeniu reszta klasy może zadawać prelegentom pytania.
Metoda jigsaw. Uczniowie odliczają do czterech. Następnie łączą się w zespoły wg przydzielonych numerów. Każda grupa opracowuje informacje dot. wpływu na socjalizację jednostki:
jedynki – rodziny,
dwójki – grup rówieśniczych,
trójki – szkoły,
czwórki – instytucji pośrednich.
(widżet w sekcji „Przeczytaj”). Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem.
Dyskusja na temat: „Jaki wpływ na socjalizację jednostki mają: rodzina, grupy rówieśnicze, szkoła i instytucje pośrednie?”. Uczniowie przedstawiają swoje argumenty, kontrargumenty i opinie. Na zakończenie chętna/wybrana osoba dokonuje podsumowania.
Uczniowie zapoznają się z treścią animacji, zapisują problemy i pytania z nią związane. Następnie prowadzą dyskusję, która pozwala lepiej zrozumieć poruszaną tematykę. Na końcu porządkują swoją wiedzę, tworząc mapę myśli.
Uczniowie wykonują zadania z sekcji „Sprawdź się” wskazane przez nauczyciela.
Faza podsumowująca:
Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.
Na zakończenie nauczyciel dokonuje oceny pracy wylosowanej grupy. Prosi o samoocenę uczniów dotyczącą współpracy w zespole oraz wykonanego zadania. Dokonuje oceny pracy wybranych uczniów.
Praca domowa:
Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.
Materiały pomocnicze:
Encyklopedia socjologii, Warszawa 1998.
B. Szacka, Wprowadzenie do socjologii, Warszawa 2003.
Osobowość a społeczne zachowanie się ludzi, red. Janusz Reykowski, Warszawa 1980.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Animacja RSA” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.