Dla nauczyciela
Scenariusz lekcji
Autor: Jolanta Loritz‑Dobrowolska
Przedmiot: biologia
Temat: Bioremediacje
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne:
Uczeń:
porządkuje wiedzę na temat sposobów usuwania zanieczyszczeń;
planuje i wykonuje eksperyment;
analizuje wyniki, wyciąga wnioski.
Strategie nauczania:
konstruktywistyczna;
konektywizm;
IBSE, eksperymentalno‑obserwacyjna.
Metody i techniki nauczania:
odwrócona klasa;
pogadanka;
analiza filmu;
burza mózgów;
dyskusja;
eksperyment uczniowski.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca grupowa;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
dla grupy: 3 probówki, 3 baloniki (cienkie), suche drożdże (torebka), cukier (3 łyżeczki), woda, linijka; ponadto: różne dodatkowe substancje (np. sól, ocet, soda, proszek do pieczenia itp.), czajnik, ew. łaźnie wodne; instrukcje (załącznik 1).
Przebieg zajęć
Przed lekcją
Uczniowie zapoznają się z lekcją z e‑podręcznika. Nauczyciel przygotowuje sprzęt. Uczniowie przynoszą substancje do badań.
Faza wstępna
Nawiązanie – nauczyciel pyta: „Co to znaczy bioremediacja? Kiedy jest użyteczna? Jak ty byś oczyścił glebę zanieczyszczoną np. rozlanym olejem napędowym?” Uczniowie odpowiadają – pogadanka.
Faza realizacyjna
Uczniowie oglądają film, wypisując z niego przykłady bioremediacji (co, jak). Nauczyciel zatrzymuje projekcję w odpowiednim momencie, komentuje.
Uczniowie na tablicy wypisują propozycje, co jest potrzebne do życia mikroorganizmom wykorzystywanym w procesie bioremediacji. Nauczyciel pilnuje, by znalazły się tam: energia (pożywienie), woda, odpowiednie warunki (np. pH, temperatura).
W podziale na grupy uczniowie planują eksperyment, przewidują wynik (hipoteza), zestawiają go na podstawie instrukcji (załącznik 1).
Wnioski każda z grup zapisuje na karcie pracy i na tablicy. Nauczyciel moderuje i w razie potrzeby uzupełnia zapisy.
Faza podsumowująca
Uczniowie wypowiadają opinie na temat zalet i wad bioremediacji – dyskusja.
Nauczyciel ocenia wypowiedzi uczniów, kształtując je, np. „użyłeś ciekawego argumentu”, „mam inne zdanie, ale szanuję twoją opinię”.
Praca domowa
Dowiedz się, czy w twojej okolicy prowadzono bioremediacje. Zrób notatkę na lekcję.
Materiały pomocnicze
Załącznik 1
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu
Film można wykorzystać na lekcjach chemii i zajęciach dodatkowych.