Autorka: Paulina Wierzbińska

Temat: Czynniki sprzyjające zachowaniu tożsamości narodowej

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

IV. Aspekty etniczne życia społecznego.

Uczeń:

1) przedstawia różne koncepcje narodu (polityczną i etniczno‑kulturową); charakteryzuje czynniki narodotwórcze i sprzyjające zachowaniu tożsamości narodowej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje różne koncepcje tożsamości narodowej w konfrontacji z tożsamością etniczną;

• analizuje pozytywny i negatywny wpływ wydarzeń zachodzących w obrębie wspólnoty politycznej na poczucie tożsamości narodowej we współczesnej Polsce;

• ocenia funkcję, jaką pełnią obchody rocznicy niepodległości w umacnianiu więzi narodowej i postaw propaństwowych w społeczeństwie polskim.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego;

• śniegowa kula.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Zadaniem uczniów jest przeprowadzenie sondy w swoim najbliższym otoczeniu na temat poczucia dumy z bycia Polakiem.

Faza wstępna:

1. Dyskusja wprowadzająca do zagadnień poruszanych w e‑materiale. Uczniowie, korzystając z własnej wiedzy, odpowiadają na pytania zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Mogą się przy tym posiłkować wynikami przeprowadzonej sondy.

2. Przedstawienie tematu „Czynniki sprzyjające zachowaniu tożsamości narodowej” i celów zajęć.

Faza realizacyjna:

1. Zalogowany na platformie nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej (lub za pomocą rzutnika) pytanie sondażowe z sekcji „Badanie 1”. Uczniowie na telefonach komórkowych lub tabletach logują się do systemu, dołączają do lekcji i przystępują do odpowiedzi na zadane pytanie. Nauczyciel, korzystając ze swojego panelu użytkownika, wyświetla zestawienie odpowiedzi uczniów. Chętne osoby mogą uzasadnić swój wybór.

2. Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Prezentacja multimedialna”. Wynotowują najistotniejsze informacje. W parach przygotowują odpowiedź do ćwiczenia 1. Następuje dyskusja. Uczniowie przedstawiają swoje argumenty, kontrargumenty i opinie.

3. Praca w parach z materiałem zamieszczonym w sekcji „Audiobook”. Uczniowie wykonują polecenia. Następnie wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udziela też uczniom informacji zwrotnej.

4. Śniegowa kula. Uczniowie w parach przygotowują ranking wydarzeń z ostatnich 15 lat historii Polski, które sprawiają, że czują dumę z bycia Polakami (ćw. 2 w sekcji „Prezentacja multimedialna”). W kolejnym kroku łączą się w czwórki, porównują swoje propozycje i ustalają wspólną listę. Następnie łączą się w coraz liczniejsze grupy, aż powstanie ogólnoklasowy ranking. Na zakończenie chętna/wybrana osoba dokonuje podsumowania.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie ponownie odpowiadają na pytanie sondażowe postawione na wcześniejszym etapie zajęć (w sekcji „Badanie 2”). Wyniki są wyświetlone na tablicy interaktywnej.

2. Podział na grupy. Każda z nich wykonuje ćwiczenie 2 w sekcji Badanie 2. Uczniowie porównują wyniki sondażu przeprowadzonego przez CBOS oraz wyniki badań przeprowadzonych w klasie. Przedstawiciele zespołów prezentują odpowiedzi, które są wspólnie omawiane i porównywane.

3. Chętne/wybrane osoby podsumowują zajęcia ze swojego punktu widzenia.

Praca domowa:

1. Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

• CBOS, Samoidentyfikacje i duma narodowa Polaków, Komunikat z badań nr BWS/162/2004, 2004.

• Anna Popielarczyk‑Pałęga, Tożsamość narodowa, tożsamość etniczna, identyfikacja narodowa jednostki. Rozważania metodologiczne na przykładzie środowisk polonijnych, „Łódzkie Studia Teologiczne” 2018, nr 27.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Film” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.