Autorka: Dorota Czarny

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Sądy powszechne, administracyjne i wojskowe

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

III. Organy władzy publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

10) przedstawia strukturę sądownictwa powszechnego i administracyjnego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz zadania Sądu Najwyższego; uzasadnia potrzebę niezależności sądów i niezawisłości sędziów.

Zakres rozszerzony

XI. System prawa w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

7) przedstawia strukturę właściwego ze względu na własne miejsce zamieszkania sądu rejonowego, okręgowego oraz apelacyjnego (na podstawie aktualnego informatora prawniczego); wykazuje specyfikę i dwuinstancyjność sądownictwa wojskowego.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • analizuje typy poleceń do ćwiczeń dotyczących sądów powszechnych, administracyjnych i wojskowych;

  • ocenia swoją wiedzę, wykonując zestaw ćwiczeń.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • burza mózgów;

  • analiza tekstu źródłowego;

  • wzajemne odpytywanie się;

  • odpowiadam za ciebie;

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • kostka mentalna.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • flipcharty i markery;

  • pudełko na pytania;

  • kartki z cyframi (tyle kartek, ile grup).

Przebieg zajęć:

Przed lekcją

1. W domu uczniowie mają za zadanie zapoznać się z tematem w e‑materiale, w celu aktywnego uczestnictwa w lekcji.

Faza wstępna

1. Przedstawienie tematu i celów lekcji.

2. Uczniowie biorą udział w rozmowie wprowadzającej szczegółowo w przedstawiony temat lekcji. Nauczyciel wyjaśnia znaczenie wymiaru sprawiedliwości dla funkcjonowania demokratycznego państwa prawa.

3. Prowadzący wyjaśnia, że dzisiaj będzie praca w małych grupach 4–5‑osobowych (dobiera uczniów tak, aby w każdej z nich były jedna lub dwie osoby mocne – dobre, które będą pomagać w razie potrzeby słabszym).

Faza realizacyjna

1. Każda grupa ma przydzielony numer, aby w późniejszej fazie lekcji można było wskazać, kto ma odpowiadać lub zadawać pytanie. Grupy otrzymują także markery i kartki, na których mają zapisać pięć pytań dla pozostałych grup dotyczących systemu sądownictwa w Polsce i jego struktury.

2. Nauczyciel wyznacza czas, w którym grupy pracują z e‑materiałami: wiadomościami, tekstami źródłowymi i filmem, wyjaśniając i tłumacząc sobie wzajemnie utrwalany materiał i układając pytania dla grup przeciwnych.

3. Podczas pracy uczniów, nauczyciel przygotowuje tabelę, na której będzie zapisywać punktację poszczególnych grup.

4. Po wyznaczonym czasie nauczyciel wspólnie z uczniami ustala kryterium oceniania za udzielone odpowiedzi jak i zasady, według których będą odpowiadać. Grupa, która zadaje pytanie wybiera osobę do odpowiedzi (jeśli będzie miała ona problem z odpowiedzią może wybrać sobie z grupy jeszcze jedną do pomocy), po udzieleniu odpowiedzi następuje przyznanie punktów przez grupę, która zadaje pytanie wraz z informacja zwrotną – uzasadnieniem.

5. Podczas pracy uczniów nauczyciel jest tylko koordynatorem działań i obserwatorem, w razie konieczności wyjaśnia sporne kwestie. Podczas lekcji uczniowie słabsi mają zapewnioną pomoc i wsparcie.

6. Gdy grupy wyczerpią wszystkie przygotowane pytania następuje podsumowanie i ocena uczniów według ustalonego wcześniej kryterium.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie w parach wykonują wskazane przez nauczyciela ćwiczenia, a następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi.

2. Nauczyciel podsumowuje zajęcia, przekazując informację zwrotną na temat pracy poszczególnych zespołów, oraz wyjaśnia uczniowskie wątpliwości.

Praca domowa:

Uczniowie:

  • wykonują pozostałe ćwiczenia z e‑materiału;

  • utrwalają powtarzany materiał do sprawdzianu.

Materiały pomocnicze:

CBOS, Co Polacy wiedzą o ławnikach, Komunikat z badań 2004 r., cbos.pl.

Joanna Lis, Młynarz z Sanssouci, prawo.pl.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., sejm.gov.pl.

Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. Prawo o ustroju sądów wojskowych, prawo.sejm.gov.pl.

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego, prawo.sejm.gov.pl.

Sądownictwo, sieradz.so.gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Film można wykorzystać jako inspirację do debaty na temat sądownictwa w Polsce.