Sprawdź się
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
SądownictwoSądami (…) są sądy, które sprawują wymiar sprawiedliwości w sprawach nienależących do właściwości sądów administracyjnych, wojskowych oraz Sądu Najwyższego (por. art. 177 Konstytucji). W większości przypadków zatem realizacja zagwarantowanych Ci przez prawo uprawnień i obowiązków będzie miała miejsce właśnie przed sądami (…).
Źródło: Sądownictwo, dostępny w internecie: sieradz.so.gov.pl [dostęp 11.05.2020 r.].
Wskaż, o jakich sądach mowa w tekście.
- sądy powszechne
- sądy wojskowe
- sądy administracyjne
- sądy konstytucyjne
Dopasuj sprawy do sądów, które będą je rozpatrywały.
Anna Kowalska postanowiła wystąpić do sądu o podwyższenie alimentów, które otrzymuje na małoletnią Zosię., Jan Nowak nie zgadza się z decyzją wójta, utrzymaną w mocy przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze., Żołnierz służby zawodowej pożyczył pieniądze od Jana Kowalskiego, ale ich nie oddał., Żołnierze biorący udział w wojnie w Afganistanie zostali oskarżeni o zaatakowanie przypadkowych cywilów.
| sąd powszechny | |
|---|---|
| sąd administracyjny | |
| sąd wojskowy |
Zaznacz, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Sądy powszechne sprawują wymiar sprawiedliwości we wszystkich sprawach z wyjątkiem tych dotyczących działań administracji państwowej. | □ | □ |
| Sądy apelacyjne jako sądy drugiej instancji rozpatrują apelacje od orzeczeń wydanych przez sądy rejonowe. | □ | □ |
| Sądy administracyjne rozstrzygają spory kompetencyjne między organami samorządu terytorialnego i administracji rządowej. | □ | □ |
| Sądy wojskowe sprawują funkcje wymiaru sprawiedliwości we wszystkich sprawach, w których stroną postępowania jest żołnierz w czynnej służbie. | □ | □ |
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.Art. 176
1. Postępowanie sądowe jest co najmniej dwuinstancyjne.
Źródło: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., dostępny w internecie: sejm.gov.pl [dostęp 28.02.2020 r.].
Zapoznaj się z materiałem źródłowym i wykonaj ćwiczenie.
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. Prawo o ustroju sądów wojskowychArt. 1
1. Sądy wojskowe sprawują w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych w zakresie przewidzianym w ustawach oraz orzekają w innych sprawach, jeżeli zostały one przekazane do ich właściwości odrębnymi ustawami.
2. W wypadkach przewidzianych w ustawach sądy wojskowe sprawują wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych w stosunku do osób nienależących do Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Źródło: Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. Prawo o ustroju sądów wojskowych, dostępny w internecie: prawo.sejm.gov.pl [dostęp 11.05.2020 r.].
Zapoznaj się z danymi z tabel i wykonaj ćwiczenie.
Co Polacy wiedzą o ławnikach? (odpowiedzi w procentach)
Uwaga! W tabelach zaznaczono tłustym drukiem wszystkie dobre odpowiedzi. Respondenci przy każdej odpowiedzi musieli zdecydować, czy jest ona prawdziwa czy też nie. Ponieważ nie byli pewni swojej wiedzy, w ramach tego samego pytania udzielali sprzecznych odpowiedzi.
Możliwe odpowiedzi | Tak | Nie | Trudno powiedzieć |
|---|---|---|---|
a) obserwują tylko przebieg rozprawy | 55 | 32 | 13 |
b) razem z sędzią wydają wyroki | 41 | 41 | 18 |
c) orzekają o winie, nie biorą jednak udziału w wyznaczaniu kary | 56 | 24 | 20 |
Możliwe odpowiedzi | Tak | Nie | Trudno powiedzieć |
|---|---|---|---|
a) w drobnych sprawach o wykroczenia | 49 | 31 | 20 |
b) w sprawach karnych (np. o łapownictwo, zbrodnie itp.) | 66 | 14 | 20 |
c) w sprawach z zakresu prawa pracy | 41 | 32 | 27 |
Możliwe odpowiedzi | Tak | Nie | Trudno powiedzieć |
|---|---|---|---|
a) mieć świadectwo niekaralności | 91 | 3 | 6 |
b) być osobami apolitycznymi, tzn. nie należeć do żadnej partii politycznej | 55 | 31 | 14 |
c) mieć minimum średnie wykształcenie | 80 | 12 | 8 |
Możliwe odpowiedzi | Tak | Nie | Trudno powiedzieć |
|---|---|---|---|
a) prezesi sądów i sędziowie | 35 | 38 | 27 |
b) rady gminne | 38 | 32 | 30 |
c) wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast – w zależności od ośrodków | 26 | 44 | 30 |
Możliwe odpowiedzi | Tak | Nie | Trudno powiedzieć |
|---|---|---|---|
a) pobierają wynagrodzenie | 72 | 16 | 12 |
b) otrzymują jedynie dietę za poniesione koszty (np. dojazd) | 43 | 40 | 17 |
c) pełnią funkcję społeczne na własny koszt | 7 | 79 | 14 |
Indeks górny Źródło: CBOS, Co Polacy wiedzą o ławnikach, „Komunikat z badań” 2004 r., dostępny w internecie: cbos.pl [dostęp 16.06.2020 r.]. Indeks górny koniecŹródło: CBOS, Co Polacy wiedzą o ławnikach, „Komunikat z badań” 2004 r., dostępny w internecie: cbos.pl [dostęp 16.06.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Młynarz z SanssouciLegendę o młynarzu z Sanssouci datuje się na 1787 r. Mówi ona o tym, że królowi pruskiemu, Fryderykowi Wielkiemu, przeszkadzał stukot skrzydeł wiatraka i dlatego zaproponował młynarzowi, niejakiemu Graevenitzowi, kupno młyna. Młynarz odmówił i na groźbę króla, odpowiedział groźbą, że poda króla do sądu w Berlinie. Zawzięty młynarz miał wówczas wypowiedzieć znamienne słowa „są jeszcze sądy w Berlinie”.
Źródło: Joanna Lis, Młynarz z Sanssouci, 24.01.2018 r., dostępny w internecie: prawo.pl [dostęp 16.06.2020 r.].
Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnegoArt. 355
Rozprawa odbywa się jawnie. (…)
Art. 356
1. Na rozprawie oprócz osób biorących udział w postępowaniu mogą być obecne tylko osoby pełnoletnie, nieuzbrojone.
2. Przewodniczący może zezwolić na obecność na rozprawie małoletnim oraz osobom obowiązanym do noszenia broni.
3. Nie mogą być obecne na rozprawie osoby znajdujące się w stanie nielicującym z powagą sądu.Źródło: Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego, dostępny w internecie: prawo.sejm.gov.pl [dostęp 16.06.2020 r.].