Dla nauczyciela

Autor: Anna Grabarczyk

Przedmiot: Język polski

Temat: Uniwersalizm średniowiecza

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
9) rozpoznaje tematykę i problematykę poznanych tekstów oraz jej związek z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddaje ją refleksji;
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
1) przetwarza i hierarchizuje informacje z tekstów, np. publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych;
2) analizuje strukturę tekstu: odczytuje jego sens, główną myśl, sposób prowadzenia wywodu oraz argumentację;
5) charakteryzuje główne prądy filozoficzne oraz określa ich wpływ na kulturę epoki;
III. Tworzenie wypowiedzi.
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
4) zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji;
11) stosuje zasady poprawności językowej i stylistycznej w tworzeniu własnego tekstu; potrafi weryfikować własne decyzje poprawnościowe;
12) wykorzystuje wiedzę o języku w pracy redakcyjnej nad tekstem własnym, dokonuje korekty tekstu własnego, stosuje kryteria poprawności językowej.
IV. Samokształcenie.
1. rozwija umiejętność pracy samodzielnej między innymi przez przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska;
2. porządkuje informacje w problemowe całości poprzez ich wartościowanie; syntetyzuje poznawane treści wokół problemu, tematu, zagadnienia oraz wykorzystuje je w swoich wypowiedziach;
5. dokonuje krytycznej selekcji źródeł;
9. wykorzystuje multimedialne źródła informacji oraz dokonuje ich krytycznej oceny;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • dowie się, czym jest uniwersalizm średniowieczny;

  • wymieni dziedziny życia, na które wpłynął uniwersalizm;

  • omówi wydarzenia historyczne, które ukształtowały uniwersalizm;

  • porówna rolę języka łacińskiego w średniowieczu i języka angielskiego we współczesnym świecie.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • dyskusja.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć:
    Choć mapa średniowiecznej Europy znacząco różni się od współczesnej, można dostrzec sporo podobieństw między kulturą obecnego oraz ówczesnego kontynentu europejskiego. Dziś żyjemy w coraz bardziej jednoczącym się świecie. Językiem dominującym stał się angielski, pizzę je się niemal wszędzie, ubieramy się podobnie, słuchamy tych samych piosenek. Można powiedzieć, że świat się zuniwersalizował.
    Uniwersalizm to także jedna z głównych cech średniowiecza.

  2. Podanie celów zajęć, tematu oraz ustalenie kryteriów sukcesu.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią sekcji „Przeczytaj”.

  2. Następnie zapoznają się z linią chronologiczną i zawartymi w niej treściami. Dobierają się w pary i wykonują polecenie 1. Wybrana osoba prezentuje odpowiedź, nauczyciel ocenia.

  3. Uczniowie dzielą się na zespoły i wykonują polecenie 2 – każdy zespół prezentuje na forum swoje propozycje. Podczas realizacji polecenia można korzystać z telefonów komórkowych z dostępem do internetu.

  4. Uczniowie zapoznają się z galerią interaktywną. Następnie dzielą się na dwie grupy. Jedna wykonuje polecenie i ćwiczenie 1, druga polecenie i ćwiczenie 2. Po zakończeniu pracy przedstawiciele obu grup przedstawiają swoje propozycje odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel prosi chętnego ucznia o podsumowanie uniwersalizmu średniowiecza – nauczyciel uzupełnia informacje.

  2. Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji i inicjuje krótką rozmowę na temat spełnienia kryteriów sukcesu.

Praca domowa:

  1. Dla zainteresowanych. Zdobytą już wiedzę na temat epoki możesz utrwalić, jeżeli obejrzysz filmy popularnonaukowe poświęcone życiu w średniowiecznej Europie:
    - Życie w średniowieczu. Król, reż. Nigel Miller, scen. Terry Jones, 2004,
    - Życie w średniowieczu. Rycerz, reż. Nigel Miller, scen. Terry Jones, 2004.

Materiały pomocnicze:

  • Życie w średniowieczu. Król, reż. Nigel Miller, scen. Terry Jones, 2004.

  • Życie w średniowieczu. Rycerz, reż. Nigel Miller, scen. Terry Jones, 2004.

Wskazówki metodyczne

  • Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Linia chronologiczna”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.

Galeria zdjęć interaktywnych