Autor: Marta Kulikowska

Temat: Słowniczek terminów barokowych

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

• rozpozna najważniejsze poglądy i tendencje funkcjonujące w epoce baroku;

• zinterpretuje obraz Petera Paula Rubensa oraz teksty poetyckie Daniela Naborowskiego i Wacława Potockiego jako realizacje barokowych konceptów;

• wskaże w utworze środki artystycznego wyrazu i określi ich funkcje.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem e‑podręcznika;

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Słowniczek terminów barokowych”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i następnie rozwiązanie ćwiczenia nr 3 zawartego w sekcji „Sprawdź się”.

2. Nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie prezentacji na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i prosi uczniów, by na podstawie wiadomości zdobytych przed lekcją zaproponowali cel zajęć oraz kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel inicjuje rozmowę wprowadzającą w temat lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Uczniowie przystępują do cichego czytania tekstu e‑materiału. Indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie zadają swoje pytania dowolnie wybranej osobie z klasy i odpowiadają na nie.

2. Praca z multimedium. Uczniowie zapoznają się z treścią multimedium w sekcji „Animacja”. Tworzą notatkę podsumowującą nową wiedzę. Następnie dzielą się na grupy. Jedna wskazuje w utworze Daniela Naborowskiego Do Anny środki wyrazu charakterystyczne dla poetów barokowych oraz wyjaśnia ich funkcje, a druga wyjaśnia, w jaki sposób środki artystyczne omówione w animacji mogą służyć ukazaniu pojęć kluczowych dla epoki baroku. Jako przykład wykorzystują utwór Daniela Naborowskiego Do Anny.

3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel przechodzi do sekcji „Sprawdź się”. Dzieli klasę na 4‑osobowe grupy. Uczniowie rozwiązują następujące zadania na czas: 1‑2, 4‑8, od najłatwiejszych do najtrudniejszych. Grupa, która poprawnie rozwiąże zadania jako pierwsza, wygrywa, a nauczyciel może nagrodzić uczniów ocenami za aktywność.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego się uczniowie nauczyli? Na koniec prosi chętnego ucznia o podsumowanie i – jeśli to potrzebne – uzupełnia informacje.

Praca domowa:

1. Praca domowa z e‑materiału: Wyjaśnij, w jaki sposób utwór współczesnego poety Jarosława Marka Rymkiewicza nawiązuje do idei barokowych. Rozważ, czy idee typowe dla epoki baroku mogą być aktualne także dla współczesnego człowieka.

Materiały pomocnicze:

• Kubalska‑Sulkiewicz K., Bielska‑Łach M., Manteuffel‑Szarota A., Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa 2007.

• Shaerman J., Manieryzm, Warszawa 1970.

Wskazówki metodyczne

• Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Animacja”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.