Autorka: Anna Rabiega

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Funkcje mediów

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

II. Społeczeństwo obywatelskie.

Uczeń:

6) przedstawia współczesne media w Rzeczypospolitej Polskiej – wymienia główne dzienniki, tygodniki społeczno‑polityczne, stacje telewizyjne i radiowe, portale internetowe; charakteryzuje wybrany tytuł/stację/portal ze względu na specyfikę, formy i treści przekazu;

7) krytycznie analizuje przekazy medialne i porównuje przekazy różnych mediów dotyczące tych samych wydarzeń czy procesów; formułuje własną opinię w oparciu o poznane fakty; rozpoznaje przejawy nieetycznych zachowań dziennikarzy.

Zakres rozszerzony

VI. Społeczeństwo obywatelskie i kultura polityczna.

Uczeń:

14) charakteryzuje rolę współczesnych mediów w debacie publicznej; analizuje przebieg debaty publicznej na wybrany temat;

X. Kontrola władzy.

Uczeń:

2) podaje przykłady kontroli władzy przez media; analizuje – na współczesnych przykładach – przypadki ograniczania praw mediów; wyjaśnia rolę Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w Rzeczypospolitej Polskiej; wykazuje, że poziom krytycyzmu mediów często zależy od ich orientacji politycznej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie,

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• analizuje funkcje współczesnych mediów,

• wyjaśnia, jaką rolę pełni każda z funkcji,

• wskazuje przykłady realizacji każdej z funkcji środków masowego przekazu.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja,

• śniegowa kula,

• analiza danych statystycznych i materiałów źródłowych.

Formy zajęć:

• praca indywidualna,

• praca w parach,

• praca w grupach,

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki,

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale,

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Uczniowie zapoznają się z artykułem zawartym we wprowadzeniu i analizują zamieszczone tam dane statystyczne, oceniając znaczenie poszczególnych mediów dla funkcjonowania społeczeństwa.

2. Dyskusja na temat: Jaką rolę odgrywają telewizja, radio, prasa, internet i serwisy społecznościowe w twoim życiu? Jak wpływają na nas środki masowego przekazu?

3. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

Faza realizacyjna

1. Praca z prezentacją multimedialną. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej prezentację na temat funkcji mediów. Odsłania kolejne slajdy, a uczniowie odpowiadają na zawarte w prezentacji pytania i wspólnie odkrywają funkcje mediów.

2. Uczniowie w parach wykonują ćwiczenia dołączone do prezentacji. Następnie przedstawiają swoje odpowiedzi i omawiają je wspólnie na forum klasy.

3. Śniegowa kula. Uczniowie w parach tworzą definicję pluralizmu mediów i zapisują jeden warunek realizacji pluralizmu mediów w państwie. Następnie łączą się w czwórki i negocjują wspólną definicję oraz uzupełniają listę warunków pluralizmu mediów. Potem czwórki łączą się w ósemki itd. Procedura powtarza się do momentu wynegocjowania wspólnej, klasowej definicji pluralizmu mediów i listy warunków, które muszą zostać spełnione, by był rzeczywistością.

3. Dyskusja: Znaczenie pluralizmu mediów dla funkcjonowania państwa demokratycznego. Po jej zakończeniu chętne/wybrane osoby przedstawiają wnioski.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie samodzielnie rozwiązują ćwiczenia interaktywne wskazane przez nauczyciela. Wspólne omówienie odpowiedzi.

2. W ramach podsumowania uczniowie dyskutują o zaletach i wadach mass mediów.

Praca domowa:

Czy potrafisz wskazać inne niż omawiane podczas lekcji funkcje mediów? Na czym mogłaby polegać integracyjna, propagandowa czy mobilizacyjna funkcja środków masowego przekazu?

Materiały pomocnicze:

Wiarygodność mediów. Komunikat z badań, nr 70/2019, cbos.pl.

A. Kozłowska, Oddziaływanie mass mediów, Warszawa 2006, otworzksiazke.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Prezentację multimedialną uczniowie mogą wykorzystać do przygotowania się do lekcji powtórkowej i stworzenia pytań quizowych na kartkówkę.