Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Autor: Martyna Wojtowicz

Przedmiot: Historia 2022, Historia

Temat: Czynniki integrujące Polaków pod zaborami

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
XXXV. Ziemie polskie pod zaborami w II połowie XIX i na początku XX wieku. Uczeń:
1) wyjaśnia cele i porównuje metody polityki zaborców wobec mieszkańców ziem dawnej Rzeczypospolitej (w tym ziem zabranych) – rusyfikacja, germanizacja, autonomia galicyjska;
2) porównuje zmiany zachodzące w sytuacji społeczno‑gospodarczej w trzech zaborach;
3) charakteryzuje postawy społeczeństwa polskiego w stosunku do zaborców;
4) charakteryzuje proces formowania się nowoczesnej świadomości narodowej Polaków i innych grup narodowych zamieszkujących tereny dawnej Rzeczypospolitej; dostrzega znaczenie języka, wiary, edukacji dla podtrzymania świadomości narodowej;
Treści nauczania - wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
XXXI. Ziemie polskie i ich mieszkańcy w latach 1815‑1848. Uczeń:
1) charakteryzuje sytuację polityczną, społeczno--gospodarczą i kulturową Królestwa Polskiego, ziem zabranych, zaboru pruskiego i austriackiego;
Zakres rozszerzony
XXXI. Ziemie polskie i ich mieszkańcy w latach 1815‑1848. Uczeń:
3) wyjaśnia przyczyny i charakter przemian społecznych i gospodarczych na ziemiach polskich w I połowie XIX wieku;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • omawia czynniki integrujące (oraz dezintegrujące) ludność polską pod zaborami.

  • opisuje działania podejmowane przez Polaków w nurcie pracy organicznej i pracy u podstaw.

  • przedstawia postawy Polaków wobec działań zaborców.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego (porównawcza);

  • dyskusja.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Czynniki integrujące Polaków pod zaborami”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

  2. Chętni/wybrani uczniowie przygotowują prezentację na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna:

  1. Wyświetlenie na tablicy tematu zajęć, ustalenie celu lekcji i kryteriów sukcesu.

  2. Raport z przygotowań. Nauczyciel, przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca jednemu z uczniów, aby zaproponował swoje skojarzenia z tematem lekcji.

Faza realizacyjna:

  1. Prezentacje uczniów. Część właściwa lekcji zaczyna się od prezentacji efektów pracy w domu wybranych uczniów. Pozostali uczniowie zadają pytania prezentującym oraz uzupełniają informacje.

  2. Praca z multimedium („Film”). Uczniowie zapoznają się z e‑materiałem i wykonują polecenie nr 2: „Wymień czynniki integrujące Polaków pod zaborami”. Tworzą notatkę w formie mapy myśli.

  3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel prosi, aby uczniowie odliczyli do sześciu i dzieli ich na grupy. Każda z grup wykonuje po dwa wskazane przez prowadzącego ćwiczenia z sekcji „Mapa interaktywna + Sprawdź się”:

  • grupa 1 i 4 - ćwiczenia 1 i 4;

  • grupa 2 i 5 - ćwiczenia 2 i 5;

  • grupa 3 i 6 - ćwiczenia 3 i 6.

Po ustalonym czasie uczniowie wspólnie weryfikują odpowiedzi, nauczyciel może w razie potrzeby wyjaśniać wątpliwości i wskazywać poprawne odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

  1. Na koniec zajęć nauczyciel raz jeszcze wyświetla na tablicy interaktywnej lub przy użyciu rzutnika temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście wyświetlonych treści prosi uczniów o rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach nauczyłem się/nauczyłam się…

  2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć i pracę grup uczniowskich oraz ocenia pracę całej klasy.

Praca domowa:

  1. Wykonaj ćwiczenia interaktywne nr 7 i 8. Przygotuj uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

Materiały pomocnicze:

W. Witos, Moje wspomnienia, Warszawa 1981.

A. Chwalba, Historia Polski 1795‑1918, Kraków 2000.

Wskazówki metodyczne:

  • Informacje z sekcji „Film edukacyjny” mogą być wykorzystane w trakcie lekcji do pracy uczniów w parach lub samodzielnie.