Autor: Marta Kulikowska

Temat: Wiersz Tadeusza Różewicza Spóźniona odpowiedź w kontekście metapoetyckich rozważań o roli poety i poezji

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele lekcji. Uczeń:

• pozna poglądy i koncepcję Tadeusza Różewicza na temat tworzenia poezji;

• dostrzeże środki wyrazu, za pomocą których Tadeusz Różewicz zestawił dwa rodzaje poezji w wierszu Spóźniona odpowiedź;

• zinterpretuje wiersz Spóźniona odpowiedź Tadeusza Różewicza.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Wiersz Tadeusza Różewicza Spóźniona odpowiedź w kontekście metapoetyckich rozważań o roli poety i poezji”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i następnie rozwiązanie ćwiczenia nr 1 zawartego w sekcji „Sprawdź się”.

2. Nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie prezentacji na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom temat i cele zajęć. Prosi, by na ich podstawie uczniowie sformułowali kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel inicjuje rozmowę wprowadzającą w temat lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Uczniowie przystępują do cichego czytania tekstu e‑materiału. Indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu. Następnie zadają swoje pytania dowolnie wybranej osobie z klasy i odpowiadają na nie. Nauczyciel podsumowuje pracę uczniów.

2. Praca z multimedium. Uczniowie zapoznają się z treścią medium w sekcji „Audiobook”. Wysłuchują wywiadu Stanisława Beresia z Tadeuszem Różewiczem. Następnie w parach odpowiadają, jaki wizerunek poety przedstawia Tadeusz Różewicz w swojej poezji. Opisują również, w jaki sposób poeta zapisuje swoje utwory, jakich narzędzi używa, jakie etapy przechodzi zapis utworu i z czego to wynika.

3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel przechodzi do sekcji „Sprawdź się”. Dzieli klasę na 4‑osobowe grupy. Uczniowie rozwiązują następujące zadania na czas: 2‑7. Grupa, która poprawnie rozwiąże zadania jako pierwsza, wygrywa, a nauczyciel może nagrodzić uczniów ocenami za aktywność.

4. Ćwiczenie 8 wyświetlone przez nauczyciela na tablicy uczniowie wykonują, pracując w parach. Podczas wspólnych dyskusji rozwiązują zadanie, następnie łączą się z inną parą i kontynuują swoją dyskusję, uzasadniając swój wybór.

Faza podsumowująca:

1. Jako podsumowanie uczniowie wspólnie wykonują ćwiczenie 9 z sekcji „Sprawdź się”.

Praca domowa:

1. Czy tworzenie poezji wyróżnia człowieka spośród innych ludzi? Rozstrzygnij to pytanie. Napisz rozprawkę, w której uzasadnisz swoje stanowisko.

Materiały pomocnicze:

• Kazimierz Wyka, Różewicz parokrotnie, Warszawa 1977.

• Przemysław Dakowicz, Poeta bezreligijny. O twórczości Tadeusza Różewicza, Łódź 2015.

Wskazówki metodyczne

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Audiobook” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.