Autor: Katarzyna Lewandowska

Temat: Sztuka doby pozytywizmu

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

• charakteryzuje główne nurty sztuki pozytywistycznej,

• rozpoznaje przedstawicieli polskiego malarstwa realistycznego i charakterystyczne cechy ich stylu,

• opisuje sposób widzenia świata przez twórców okresu realizmu.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• odwrócona klasa;

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• WebQuest.

Formy pracy:

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Nauczyciel dzieli klasę na cztery grupy. Wyjaśnia, że zadaniem uczniów będzie przygotowanie wspólnej prezentacji, np. z wykorzystaniem ogólnie dostępnych narzędzi, platformy edukacyjnej lub narzędzi używanych w danej placówce szkolnej, na temat sztuki doby pozytywizmu. Każda z grup wybiera jeden z elementów prezentacji:
   – grupa 1: architektura,
   – grupa 2: eklektyzm XIX‑wieczny,
   – grupa 3: realizm,
   – grupa 4: impresjonizm.
   Uczniowie pracują metodą WebQuestu. Nauczyciel udostępnia w internecie (w chmurze, na platformie etc.) treść zadania: Przygotujcie prezentację na wybrany temat, pamiętając, że ma ona być częścią całości. Każda grupa będzie miała maks. 7 minut na przedstawienie swojej części. W prezentacji powinny się znaleźć następujące elementy: cechy stylu, przedstawiciele, przykłady. Możecie korzystać z dowolnych źródeł, np. encyklopedie sztuki, leksykony, artykuły naukowe i wydawnictwa popularnonaukowe, a także strony internetowe (w tym treść lekcji Sztuka doby pozytywizmu, ze szczególnym uwzględnieniem multimedium) poświęcone sztuce XIX wieku.

Faza wprowadzająca:

1. Wyświetlenie na tablicy tematu i celów zajęć oraz wspólne z uczniami ustalenie kryteriów sukcesu.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie przedstawiają swoje prezentacje. Nauczyciel monitoruje czas każdego wystąpienia, tak by wszystkie grupy zdążyły zaprezentować rezultaty swojej pracy. Podczas prezentacji pozostałe grupy sporządzają notatki. Będą one potrzebne przy rozwiązywaniu ćwiczeń z e‑materiału. Wybrany lub chętny uczeń podsumowuje tę część lekcji.

2. Uczniowie rozwiązują ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”: 1, 2, 3, 5 i – jeśli wystarczy czasu – 6. Pozostałe ćwiczenia można zadać uczniom do domu.

Faza podsumowująca:

1. Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.

2. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

1. Zaproponuj dwa teksty korespondujące z omawianymi podczas lekcji utworami. Przygotuj uzasadnienie swojego wyboru.

2. Ćwiczenia 7 i 8 lub: Utworzone przez krytyków sztuki pojęcie „impresjonizm” początkowo było w zamierzeniu pogardliwe. Przyjrzyj się obrazowi Claude'a Moneta (w e‑materiale) i zastanów się, dlaczego tej nazwy nie uważano za pozytywną i jakie cechy twórczości impresjonistów XIX‑wieczni komentatorzy mogli oceniać ujemnie. Zanotuj swoje spostrzeżenia.

Materiały pomocnicze:

• Zbiory cyfrowe Muzeum Narodowego w Krakowie oraz Muzeum Narodowego w Warszawie.

• Malarstwo XIX w., Culture.pl

Wskazówki metodyczne

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Ilustracja interaktywna” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.