Dla nauczyciela
Autor: Katarzyna Lewandowska
Przedmiot: Język polski
Temat: Sztuka doby pozytywizmu
Grupa docelowa:
III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
charakteryzuje główne nurty sztuki pozytywistycznej,
rozpoznaje przedstawicieli polskiego malarstwa realistycznego i charakterystyczne cechy ich stylu,
opisuje sposób widzenia świata przez twórców okresu realizmu.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
odwrócona klasa;
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
WebQuest.
Formy pracy:
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel dzieli klasę na cztery grupy. Wyjaśnia, że zadaniem uczniów będzie przygotowanie wspólnej prezentacji, np. z wykorzystaniem ogólnie dostępnych narzędzi, platformy edukacyjnej lub narzędzi używanych w danej placówce szkolnej, na temat sztuki doby pozytywizmu. Każda z grup wybiera jeden z elementów prezentacji:
– grupa 1: architektura,
– grupa 2: eklektyzm XIX‑wieczny,
– grupa 3: realizm,
– grupa 4: impresjonizm.
Uczniowie pracują metodą WebQuestu. Nauczyciel udostępnia w internecie (w chmurze, na platformie etc.) treść zadania: Przygotujcie prezentację na wybrany temat, pamiętając, że ma ona być częścią całości. Każda grupa będzie miała maks. 7 minut na przedstawienie swojej części. W prezentacji powinny się znaleźć następujące elementy: cechy stylu, przedstawiciele, przykłady. Możecie korzystać z dowolnych źródeł, np. encyklopedie sztuki, leksykony, artykuły naukowe i wydawnictwa popularnonaukowe, a także strony internetowe (w tym treść lekcji Sztuka doby pozytywizmu, ze szczególnym uwzględnieniem multimedium) poświęcone sztuce XIX wieku.
Faza wprowadzająca:
Wyświetlenie na tablicy tematu i celów zajęć oraz wspólne z uczniami ustalenie kryteriów sukcesu.
Faza realizacyjna:
Uczniowie przedstawiają swoje prezentacje. Nauczyciel monitoruje czas każdego wystąpienia, tak by wszystkie grupy zdążyły zaprezentować rezultaty swojej pracy. Podczas prezentacji pozostałe grupy sporządzają notatki. Będą one potrzebne przy rozwiązywaniu ćwiczeń z e‑materiału. Wybrany lub chętny uczeń podsumowuje tę część lekcji.
Uczniowie rozwiązują ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”: 1, 2, 3, 5 i – jeśli wystarczy czasu – 6. Pozostałe ćwiczenia można zadać uczniom do domu.
Faza podsumowująca:
Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.
Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Zaproponuj dwa teksty korespondujące z omawianymi podczas lekcji utworami. Przygotuj uzasadnienie swojego wyboru.
Ćwiczenia 7 i 8 lub: Utworzone przez krytyków sztuki pojęcie „impresjonizm” początkowo było w zamierzeniu pogardliwe. Przyjrzyj się obrazowi Claude'a Moneta (w e‑materiale) i zastanów się, dlaczego tej nazwy nie uważano za pozytywną i jakie cechy twórczości impresjonistów XIX‑wieczni komentatorzy mogli oceniać ujemnie. Zanotuj swoje spostrzeżenia.
Materiały pomocnicze:
Zbiory cyfrowe Muzeum Narodowego w Krakowie oraz Muzeum Narodowego w Warszawie.
Malarstwo XIX w., Culture.pl
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Ilustracja interaktywna” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.