Autorka: Anna Rabiega

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie, Wiedza o społeczeństwie 2022

Temat: Urząd Rzecznika Praw Obywatelskich – sprawy

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

IV. Prawa człowieka i ich ochrona. Uczeń:

2) przedstawia sądowe środki ochrony praw i wolności w Rzeczypospolitej Polskiej oraz sposób działania Rzecznika Praw Obywatelskich; pisze skargę do Rzecznika Praw Obywatelskich (według wzoru dostępnego na stronie internetowej); wykazuje znaczenie skargi konstytucyjnej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • charakteryzuje sposób działania Rzecznika Praw Obywatelskich;

  • analizuje pozycję ustrojową oraz kompetencje RPO;

  • pisze wniosek (skargę) do Rzecznika Praw Obywatelskich.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja;

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • śniegowa kula.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

  1. Wprowadzenie uczniów w temat lekcji: „Urząd Rzecznika Praw Obywatelskich – sprawy” i omówienie celów zajęć.

  2. Rozpoznawanie wiedzy potocznej uczniów. Uczniowie tworzą pytania dotyczące tematu zajęć, na które odpowiedzą w trakcie lekcji.

Faza realizacyjna:

  1. Podział klasy na grupy. Każda z nich opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”. Po zakończeniu pracy przedstawiciele zespołów prezentują przydzielone zagadnienie. Pozostali uczniowie sporządzają notatki, mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

  2. Praca z filmem. Po obejrzeniu materiału „Po co nam Rzecznik Praw Obywatelskich?” uczniowie wykonują ćwiczenia 1–6 dołączone do materiału. Wspólne omówienie odpowiedzi.

  3. Uczniowie zapoznają się z treścią filmu „Skarga do Rzecznika Praw Obywatelskich”, zapisują problemy i pytania z nią związane. Następnie prowadzą dyskusję, która pozwala lepiej zrozumieć poruszaną tematykę. Na końcu w parach przystępują do rozwiązywania ćwiczeń 8–12 dołączonych do materiału. Wybrane pary przedstawiają odpowiedzi.

  4. Skarga do RPO – śniegowa kula. Uczniowie wyszukują wzór skargi do RPO w internecie. Następnie wspólnie zapoznają się z sytuacją opisaną w ćw. 13 w sekcji „Filmy”. W następnym kroku w parach piszą skargę do RPO, potem łączą się w czwórki, porównują swoje propozycje i ustalają wspólną wersję skargi. Powtarzają te czynności w coraz liczniejszych grupach, aż powstanie klasowa wersja skargi.

  5. Chętni/wybrani uczniowie na głos czytają przygotowane przez siebie na początku zajęć pytania. Wskazują osoby, które mają na nie odpowiedzieć. Wybrana osoba odpowiada, następnie czyta swoje pytania itd.

Faza podsumowująca:

  1. W ramach podsumowania uczniowie wykonują ćwiczenia wskazane przez nauczyciela.

  2. Na zakończenie nauczyciel dokonuje oceny pracy wylosowanej grupy. Prosi o samoocenę uczniów dotyczącą współpracy w zespole oraz wykonanego zadania. Dokonuje oceny pracy wybranych uczniów.

Praca domowa:

  1. Wykonaj ćwiczenie 7 z sekcji „Filmy”.

Materiały pomocnicze:

  • Ustawa z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (Dz. U. 1987 Nr 21 poz. 123), isap.sejm.gov.pl.

  • Wystąpienie RPO Andrzeja Zolla 27.07.2005 – Informacja za rok 2004, rpo.gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

  • Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Film 1” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.