SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Strefa Sahelu - pustynnienie, głód

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres rozszerzony, klasa IV

PODSTAWA PROGRAMOWA

XVIII. Problemy środowiskowe współczesnego świata: tropikalne cyklony, trąby powietrzne, sztormy, powodzie, tsunami, erozja gleb, wulkanizm, wstrząsy sejsmiczne, powstawanie lejów krasowych, zmiany klimatu, pustynnienie, zmiany zasięgu lodowców, ograniczone zasoby wody na Ziemi, zagrożenia georóżnorodności i bioróżnorodności.

Uczeń:

1) wyjaśnia powstawanie geozagrożeń meteorologicznych i klimatycznych (tropikalne cyklony, trąby powietrzne, pustynnienie, zmiany klimatu).

Kształtowane kompetencje kluczowe

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

• omawia położenie geograficzne i charakteryzuje główne cechy środowiska przyrodniczego Sahelu,

• wymienia i charakteryzuje główne problemy strefy Sahelu,

• przedstawia i ocenia skutki działań ograniczających główne problemy strefy Sahelu.

Strategie: konektywizm, odwrócona klasa

Metody nauczania: dyskusja, praca z e‑materiałem, analiza SWOT

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub/i tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

Jaremczuk E. J., Sahel strefą graniczną między Saharą a lasami deszczowymi Afryki Subsaharyjskiej, „Forum Politologiczne” Tom 10, INP UWM Olsztyn, 2010.

Strona internetowa poświęcona budowie Wielkiego Zielonego Muru: greatgreenwall.org

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Czynności organizacyjne (powitanie, sprawdzenie obecności).

• Sprawdzenie zadania domowego.

• Dialog z uczniami mający na celu usystematyzowanie podstawowych wiadomości na temat pustynnienia i głodu. Nauczyciel porusza najważniejsze treści zawarte w materiałach wymienionych w części Przeczytaj pt. „Wprowadzenie do materiału”.

• Przedstawienie celów lekcji.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel inicjuje dyskusję klasową na temat położenia i warunków przyrodniczych strefy Sahelu. W tym celu posiłkuje się multimedium nr 1 wyświetlonym na ekranie. Uczniowie wykonują polecenia do tego multimedium, a następnie dyskutują nad swoimi spostrzeżeniami na ten temat. Nad przebiegiem dyskusji czuwa nauczyciel.

• Następnie nauczyciel dzieli uczniów na sześć grup, prosząc o zapoznanie się z multimedium nr 2 i wykonaniem jednego polecenia (od 1 do 6 - po jednym dla każdej grupy). Po zakończonej pracy chętni uczniowie zgłaszają swoje pomysły. Nad przebiegiem tej części lekcji czuwa nauczyciel.

• W kolejnym etapie lekcji nauczyciel prosi uczniów o analizę SWOT strefy Sahelu. Chętni uczniowie zapisują na tablicy: słabe strony, mocne strony, szanse i zagrożenia. Po zakończonym zadaniu następuje klasowa dyskusja na ten temat. Nad jej przebiegiem czuwa nauczyciel.

• Po zakończonym zadaniu nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z fragmentem części Przeczytaj pt. „Wielki Zielony Mur w strefie Sahelu”. Uczniowie wykonują w parach polecenia zawarte w tej części. Po zakończeniu pracy chętni uczniowie zgłaszają swoje pomysły i następuje klasowa dyskusja na ten temat.

Faza podsumowująca

• Uczniowie dzielą kartkę w zeszycie na trzy części. W pierwszej części zapisują trzy rzeczy, których się nauczyli, w drugiej - dwie rzeczy, które chcieliby poznać jeszcze lepiej, a w trzeciej - jedno pytanie, które chcieliby zadać. Chętni uczniowie prezentują swoje notatki na forum klasy. Wśród uczniów następuje próba odpowiedzi na postawione pytania.

• Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów i przypomina cele zajęć.

• Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.

Praca domowa

• Znajdź odpowiedź na nurtujące cię pytanie postawione w fazie podsumowującej lekcji - sporządź notatkę w zeszycie.

• Opcjonalnie można także prosić o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji        (w przypadku blended‑learning).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Multimedia bazowe mogą posłużyć zarówno w trakcie lekcji (w fazie realizacyjnej i podsumowującej), jak i przed lekcją (do strategii odwróconej klasy) oraz po lekcji      (w celu utrwalenia wiadomości). Mogą także znaleźć swoje zastosowanie na lekcji powtórzeniowej, a także jako studium przypadku podczas omawiania zagadnień dotyczących pustynnienia i głodu.