Dla nauczyciela
Autorka: Dorota Czarny
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Prawo karne cz. 1
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
V. Prawo w Rzeczypospolitej Polskiej.
Uczeń:
1) wyjaśnia, czym różnią się normy prawne od innych typów norm; wymienia podstawowe zasady prawa (prawo nie działa wstecz, domniemanie niewinności, nie ma winy bez prawa, nieznajomość prawa szkodzi) i wyjaśnia konsekwencje ich łamania.
Zakres rozszerzony
XI. System prawa w Rzeczypospolitej Polskiej.
Uczeń:
20) stosuje w analizie przypadku podstawowe instytucje prawa karnego w Rzeczypospolitej Polskiej (odpowiedzialność za wykroczenie i karna, wykroczenie a przestępstwo, występek a zbrodnia; wina i kara; zasada domniemania niewinności; prawo do obrony; wyłączenie odpowiedzialności karnej);
21) przedstawia kary i środki karne unormowane w Kodeksie wykroczeń i Kodeksie karnym w Rzeczypospolitej Polskiej.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
Cele operacyjne:
Uczeń:
charakteryzuje system działania prawa karnego;
analizuje typy poleceń do ćwiczeń dotyczących prawa karnego;
ocenia swoją wiedzę, wykonując zestaw ćwiczeń.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
lekcja odwrócona.
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów;
prezentacja;
analiza tekstu źródłowego;
mapa mentalna;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
flipcharty i markery.
Przebieg zajęć:
Przed lekcją
Chętne lub wybrane osoby przygotowują prezentacje multimedialne do wybranych zagadnień lekcji (prawo karne i formy stadialne przestępstwa, wyłączenie lub ograniczenie odpowiedzialności karnej, świadek koronny).
Faza wstępna
1. Przed lekcją uczniowie mają za zadanie przypomnieć sobie wiadomości dotyczące prawa karnego z e‑materiału, by aktywnie uczestniczyć w lekcji podsumowującej.
2. Nauczyciel przedstawia temat i cele lekcji.
3. Uczniowie odpowiadają na pytanie o to, czym według nich jest prawo karne. Odpowiedzi uczniów są korygowane i zapisywane na tablicy.
4. Uczniowie przedstawiają najważniejsze i najistotniejsze informacje dotyczące prawa karnego.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie, którzy przygotowali prezentacje, przedstawiają je klasie. Pozostałe osoby notują najważniejsze informacje w formie mapy mentalnej na przygotowanych arkuszach. Na wystąpienie zostaje wyznaczony czas. Podczas prezentacji uczniowie sporządzają notatki, mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.
2. Po zapoznaniu się ze wszystkimi prezentacjami wybrani uczniowie przedstawiają i omawiają swoje mapy, a pozostali w razie potrzeby uzupełniają je swoimi pomysłami.
3. Nauczyciel poleca wykonanie wskazanych ćwiczeń w e‑materiale, następnie wspólnie omawiane są odpowiedzi uczniów.
Faza podsumowująca
1. Nauczyciel poleca, aby jako podsumowanie tematu uczniowie wykonali grę interaktywną i związane z nią ćwiczenie.
2. Osoby, które przygotowały prezentacje, zostają ocenione.
Praca domowa:
Utrwal powtarzany materiał do sprawdzianu.
Wykonaj samodzielnie pozostałe ćwiczenia w sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Piotr Pytlakowski, Świat według świadka, polityka.pl.
Andrzej Siemaszko, Paweł Ostaszewski, Joanna Klimczak, Kantar, Badanie poparcia dla zaostrzenia polityki karnej. Wyniki trzech sondaży opinii publicznej, iws.gov.pl.
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, prawo.sejm.gov.pl.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Wiadomości zawarte w grze interaktywnej mogą być wykorzystane przez uczniów do powtórzenia wiedzy przed sprawdzianem.