Autor: Anna Grabarczyk

Temat: Reduta Ordona Adama Mickiewicza, czyli jak powstała legenda

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

• notuje różnice między utworem Adama Mickiewicza Reduta Ordona a prawdą historyczną na podstawie różnych źródeł informacji;

• przedstawia okoliczności powstania utworu Reduta Ordona oraz konsekwencje, jakie legenda sprowadza na jej bohatera;

• identyfikuje zabiegi mityzacyjne w Reducie Ordona;

• interpretuje podane słowa w kontekście powstania listopadowego i twórczości Adama Mickiewicza;

• wyjaśnia pojęcie mitopoetycki i odwołuje się do przykładów z utworu;

• omawia, jakimi środkami artystycznymi posłużył się Adam Mickiewicz, aby umieścić wysadzenie reduty Ordona w przestrzeni mityczno‑religijnej walki dobra ze złem.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem e‑podręcznika;

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z utworem Adama Mickiewicza Reduta Ordona.

2. Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie artykułu Nilsa Åke Nilssona zamieszczonym w internecie. Zadaniem uczniów jest wynotowanie różnic pomiędzy Redutą Ordona a prawdą historyczną.
   https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Pamietnik_Literacki_czasopismo_kwartalne_poswiecone_historii_i_krytyce_literatury_polskiej/Pamietnik_Literacki_czasopismo_kwartalne_poswiecone_historii_i_krytyce_literatury_polskiej‑r1968‑t59‑n4/Pamietnik_Literacki_czasopismo_kwartalne_poswiecone_historii_i_krytyce_literatury_polskiej‑r1968‑t59‑n4‑s157‑163/Pamietnik_Literacki_czasopismo_kwartalne_poswiecone_historii_i_krytyce_literatury_polskiej‑r1968‑t59‑n4‑s157‑163.pdf

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel udostępnia uczniom e‑materiał i w kilku zdaniach przybliża temat zajęć. Następnie ustala z uczniami cele lekcji i kryteria sukcesu.

2. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z pierwszą częścią sekcji „Przeczytaj” (fragment tekstu Marcina Napiórkowskiego W obronie Reduty Ordona. Historia i mit). Porównują zamieszczone tu informacje z materiałem w przeczytanym w domu artykule.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel włącza film – wykład prof. Michała Kuziaka z sekcji „Film” (po kolei obie części). Uczniowie po obejrzeniu materiału dzielą się na dwie grupy.
   Grupa I:
   - przedstawia okoliczności powstania utworu Reduta Ordona oraz konsekwencje, jakie legenda sprowadza na jej bohatera,
   - identyfikuje zabiegi mityzacyjne w Reducie Ordona, charakterystyczne dla twórczości i rozumienia historii Adama Mickiewicza.
   - Grupa II:
   - interpretuje słowa Słowo Ciałem się stało, a Wallenrod – Belwederem w kontekście powstania listopadowego i twórczości Adama Mickiewicza,
   - wyjaśnia pojęcie używane przez prof. Michała Kuziaka: mitopoetycki i odwołuje się do przykładów z utworu.

2. Po zakończeniu pracy nauczyciel weryfikuje poprawność odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie w ramach podsumowania wykonują ćwiczenia zamieszczone w sekcji „Film”.
   - Jakimi środkami artystycznymi posłużył się Adam Mickiewicz, aby umieścić wysadzenie reduty Ordona w przestrzeni mityczno‑religijnej walki dobra ze złem?
   - W jaką koncepcję literacko‑historyczną kształtującą się w latach 30. XIX w. wpisuje się wiersz Reduta Ordona?

2. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

1. Czy literatura ma moc mitotwórczą? Odpowiedz na pytanie, odnosząc się do różnych przykładów z literatury.

Materiały pomocnicze:

• https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/1434717,Konstanty‑Julian‑Ordon‑obronca‑reduty‑nr‑54

• Nils Åke Nilsson, „Reduta Ordona”: kilka uwag o stylu batalistycznym, Pamiętnik Literacki: czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej 59/4, 157‑163, 1968.

Wskazówki metodyczne

• Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Film”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.