Scenariusz zajęć

Autor: Zyta Sendecka

Przedmiot: biologia

Temat: Transport produktów fotosyntezy w roślinie

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa

Zakres rozszerzony:

IX. Różnorodność roślin.
4. Odżywianie się roślin. Uczeń:
2) określa drogi, jakimi transportowane są produkty fotosyntezy;

Kształtowane kompetencje kluczowe

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne
Uczeń:

• zidentyfikuje donory i akceptory cukru w roślinie;

• zilustruje drogi transportu produktów fotosyntezy;

• dowie się, że drogi transportu asymilatów zależą od wzajemnego położenia donorów i akceptorów;

• wyjaśni związek budowy łyka z pełnioną funkcją.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• IBSE (nauczanie przez dociekanie naukowe);

• nauczanie hybrydowe.

Metody i techniki nauczania

• Self‑Organized Learning Enviroment (SOLE);

• metoda informacji zwrotnej;

• ćwieczenia interaktywne;

• praca z filmem.

Forma pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• duże arkusze papieru, kolorowe pisaki.

Przebieg zajęć

Faza wstępna

1. Nauczyciel prosi wybraną osobę, aby odniosła się do wiedzy zdobytej na wcześniejszych zajęciach i omówiła transport wody w roślinie.

2. Nauczyciel inicjuje burzę mózgów, zadając pytanie: „Dlaczego czereśnie i korzenie marchwii są słodkie?”. Uczniowie zapisują na tablicy swoje pomysły.

3. Nauczyciel podsumowuje burzę mózgów, mówiąc, że związki odpowiedzialne za słodycz warzyw i owoców powstają w procesie fotosyntezy, a następnie są transportowane z liści roślin do owoców i korzeni.

4. Nauczyciel podaje temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie zapoznają się z treścią e‑materiału.

2. Uczniowie rozwiązują ćwiczenia interaktywne nr 1‑4. Wybrane osoby uzasadniają poprawne odpowiedzi.

3. Nauczyciel dzieli klasę na małe grupy. Na tablicy interaktywnej wyświetla następujący tekst: Na owocującej gałęzi jabłoni, na której znajdują się trzy jabłka, dokonano obrączkowania w dwóch miejscach: powyżej i poniżej środkowego jabłka. Zadaniem każdego zespołu jest wyjaśnienie celowości opisanego działania i graficzne jego zilustrowanie na dużych arkuszach papieru.

4. Grupy prezentują wyniki swojej pracy, nauczyciel uzupełnia wypowiedzi podopiecznych, koryguje ewentualne błędy. Uczniowie omawiają różnice i podobieństwa swoich rozwiązań.

5. Uczniowie oglądają animację pt. „Transport produktów fotosyntezy w roślinie” i wykonują polecenia odnoszące się do filmu, zawarte w e‑materiale. Wybrane osoby dzielą się swoimi odpowiedziami na forum klasy. Nauczyciel ocenia ich poprawność, naprowadza na prawidłowe wyjaśnienia.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie samodzielnie rozwiązują ćwiczenia interaktywne nr 8–10. Wskazane przez prowadzącego lekcję osoby przedstawiają swoje rozwiązania. Nauczyciel ocenia poprawność ich rozumowania, wyjaśnia wątpliwości podopiecznych.

2. Uczniowie, pracując w parach, rozwiązują krzyżówkę podsumowującą zajęcia (zob. plik do pobrania w materiałach pomocniczych). Chętne osoby odczytują swoje objaśnienia hasła głównego, nauczyciel koryguje ewentualne błędy.

Praca domowa
Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne nr 5‑7.

Materiały pomocnicze

Krzyżówka – plik do pobrania

Rozwiązanie krzyżówki – plik do pobrania

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium

Animację można wykorzystać do pracy samodzielnej uczniów, przy zastosowaniu strategii odwróconej klasy (uczniowie pracują samodzielnie przed lekcją, zapoznając się z treścią e‑materiału, a następnie analizując film i wykonując odpowiadające mu polecenia).