Autor: Stanisław Mrozowicz

Temat: Bliski Wschód po II wojnie

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• omawia okoliczności powstania państwa Izrael;

• wyjaśnia przyczyny kofliktu izraelsko‑palestyńskiego;

• opisuje etapy walk Izraela i państw arabskich na Bliskim Wschodzie po II wojnie światowej;

• tłumaczy, dlaczego w konfliktach na Bliskim Wschodzie interweniowały Stany Zjednoczone i Związek Sowiecki.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom temat lekcji, nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”. Omawia cele lekcji.

2. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji?

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel zapowiada, że uczniowie obejrzą najpierw film przedstawiający sytuację na Bliskim Wschodzie po II wojnie św. z sekcji „Film + Sprawdź się”. Poleca, aby notowali najważniejsze informacje. Po emisji filmu uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu dotyczącego powstania państwa Izrael oraz konfliktów izraelsko‑arabskich. Uwaga: każde z pytań powinno rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Uczniowie spacerują po klasie i na umówiony dźwięk znajdują kogoś do pary, następnie zadają pytania sformułowane podczas czytania tekstu i na nie odpowiadają. Jeżeli uczniowie mają wątpliwości, nauczyciel udziela im informacji.

2. W kolejnym kroku uczniowie dzielą się na małe, kilkuosobowe (4- lub 5‑osobowe) zespoły i w nich opracowują polecenia nr 2 i 3 z sekcji „Film + Sprawdź się”. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do nich. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia je.

3. Praca z mapą interaktywną. Uczniowie, wciąż pracując w grupach, zapoznają się z multimedium, a następnie wykonują polecenie nr 2: „Przyjrzyj się położeniu Kanału Sueskiego. Wyjaśnij, jakie ma on znaczenie i dlaczego jego nacjonalizacja wywołała taki sprzeciw państw zachodnich i Izraela”. Po ustalonym czasie jedna z grup prezentuje propozycję odpowiedzi, uczniowie wspólnie ją omawiają.

4. Nauczyciel, nawiązując do polecenia nr 3 dołączonego do mapy, zadaje uczniom pytanie: Jakie powody, oprócz prestiżowych, leżały u podłoża rywalizacji Egiptu i Izraela o Półwysep Synaj? Prosi wskazaną osobę lub ochotnika o odpowiedź.

Faza podsumowująca:

1. Zalogowany na platformie nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wybrany uczeń odczytuje cele lekcji, następuje wspólne omówienie: co udało się osiągnąć, do czego warto wrócić, czego nie udało się zrealizować i dlaczego. Później nauczyciel analizuje przebieg lekcji i przeprowadza ewaluację, z której wnioski wykorzysta w przyszłości.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia nr 1 i 2 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

P. Johnson, Historia świata od roku 1917 do lat 90‑tych, Warszawa 2016.

Wiek XX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. M. Sobańska‑Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 1998.

Wskazówki metodyczne:

Mapa oraz filmy mogą być wykorzystane do powtórki wiadomości, a także m.in. jako wprowadzenie w lekcjach poświęconych problemom współczesnego świata czy terroryzmowi.