Autor: Sebastian Górski

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Polityczni liderzy Europy

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.

Uczeń:

5) przedstawia różne rozumienia pojęcia polityki; analizuje, na wybranych przykładach, zjawiska konfliktu i kompromisu politycznego.

VII. Rywalizacja o władzę.

Uczeń:

7) analizuje systemy partyjne w wybranych państwach demokratycznych (np. w Republice Francuskiej, Republice Federalnej Niemiec, Stanach Zjednoczonych Ameryki, Konfederacji Szwajcarskiej, Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz Republice Włoskiej).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie,

Cele operacyjne:

Uczeń:

• definiuje pojęcia: przywódca polityczny, lider;

• charakteryzuje cechy i kompetencje przywódców politycznych i liderów;

• ocenia pozycje i role przywódców politycznych Europy;

• analizuje wpływ unijnych przywódców na kształt Europy.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• wędrujące plakaty;

• burza mózgów;

• analiza tekstów i materiałów źródłowych;

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• flipcharty, różnokolorowe markery, taśma/magnesy;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

2. Podział klasy na cztery grupy. Przed każdą z grup znajduje się duża kartka flipchartu z wypisanym na środku jednym z haseł: – 1. polityk, 2. lider, 3. przywódca, 4. wódz. Metodą wędrujących plakatów, kontrolując czas i zasady, uczniowie wypisują na kartach skojarzenia z tymi pojęciami.

3. Prezentacja i omówienie plakatów. Wspólne utworzenie poprawnych definicji, które uczniowie weryfikują z hasłami zawartymi w słowniku lub encyklopedii. Poprawione definicje zostają umieszczone w widocznym miejscu, tak aby w każdym momencie można było z nich skorzystać.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel wyjaśnia uczniom typy władzy i ich legitymizacji zaproponowane przez niemieckiego socjologa Maksa Webera, pokazując jednocześnie ich historyczne uwarunkowania i przykłady.

2. Uczniowie pozostają w swoich grupach. Nauczyciel przedstawia zadanie:

„Wyobraźcie sobie, że całej Europie zagraża konflikt. Jedynym rozwiązaniem jest całkowite zjednoczenie pod rządami jednego lidera, który może poprowadzić ją do zwycięstwa. Kto waszym zdaniem powinien stanąć na czele całego kontynentu? Komu należałoby powierzyć rządy w trudnych chwilach i dlaczego? Jakie cechy wpłynęły na wybór właśnie tej postaci?”.

3. Praca z multimedium – prezentacja. Uczniowie w grupach analizują materiał i wyszukują dodatkowe informacje w innych źródłach. Starają się wybrać jednego lidera (nauczyciel może przydzielić grupom wybranych przywódców politycznych) i przygotowują argumenty, aby przekonać pozostałych do głosowania na niego.

4. Grupy prezentują swoje wybory. Powinny zrobić to w formie wystąpienia, agitacji politycznej, wcielając się w samego lidera lub przedstawiciela jego sztabu wyborczego. Zadaniem uczniów jest przekonanie innych do głosowania na tę osobę, którą wybrali.

5. Głosowanie na kandydatów, a następnie dyskusja: „Co przekonało was do wyboru właśnie tego lidera politycznego? Jakie argumenty czy umiejętności sprawiły, że w momencie największego zagrożenia oddalibyście przywództwo i swoje losy w jego ręce?”.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne wskazane przez nauczyciela.

2. Podsumowując zajęcia, nauczyciel prezentuje cztery typy sprawowania przywództwa zaproponowane przez amerykańską psycholog Margaret Hermann. Wyjaśnia, że współcześni liderzy polityczni najczęściej nie reprezentują jednego typu, ale łączą wszystkie z nich, by pociągać za sobą tłumy i im przewodzić. Pyta uczniów, czy dostrzegają współczesnych polityków, którzy kryją się za podanymi przykładami.

Praca domowa:

Zastanów się, czy liderzy i przywódcy są potrzebni w każdym przypadku. Czy są sytuacje, kiedy ludzie całkiem dobrze radzą sobie bez nich?

Materiały pomocnicze:

Hartliński M., Przywództwo polityczne. Wprowadzenie, Olsztyn 2012.

Kotter J., Co właściwie robią przywódcy?, HBRP, nr 20 (2005).

Skiena S., Ward Ch., Who’s Bigger? Where Historical Figures Really Rank, Cambridge 2013.

Herman M., Elementy przywództwa, [w:] Władza i społeczeństwo 2, pod red. J. Szczupaczyńskiego, Warszawa 1998, s. 297–313.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Prezentacja multimedialna może być wykorzystana przez uczniów indywidualnie jako podstawa do przygotowania sylwetek najbardziej cenionych lub niecenionych przez nich polityków.